december 1998
Heemschut
19
Het waardevolle potkleigebied in Noord-Drenthe wordt bedreigd door de
expansiedrift van de kernen Leek en Roden (foto Bert Vennik).
Nederlandse Omroep, op de
monumentenlijst geplaatst te
krijgen. Albertus Perkheeftvoor
het behoud van de schoorsteen
een sponsor gevonden.
Woningstichting Dudok is bereid
de pijp op te nemen in een bouw
plan. Het plan vindt steun bij de
provincie Noord-Holland en de
gemeentelijke monumentencom
missie.
De laatste kans is gelegen in een
bezwaarschrift, dat Albertus Perk
heeft gericht tegen het besluit van
het rijk de schoorsteen niet op de
monumentenlijst te plaatsen. Het
bij de schoorsteen behorende
omroepgebouwtje bleek al eerder
niet te redden.
Geen respect voor Cruquius
Hoofddorp Heemschut heeft
bij de gemeenteraad van
Haarlemmermeer bezwaar
gemaakt tegen het ontwerp-
bestemmingsplan 'Cruquius'. Het
is trouwens niet voor het eerst, dat
Heemschut tegen de grootschalige
plannen ageert, die men alsmaar
blijft ontwikkelen in het land
schappelijk waardevolle gebied bij
Cruquius, waar het Spaarne
uitmondt in de Ringvaart van de
Haarlemmermeer.
In 1978 heeft Heemschut al
geageerd tegen een bouwplan van
35 luxe terrasflats op deze zelfde
locatie. Een plan, dat door
Gedeputeerde Staten van Noord-
Holland ook werd afgewezen.
Ook op 11 juli 1996 zag Heemschut
zich genoodzaakt bezwaar te
maken tegen een grootschalig
bouwplan voor vrije sectorflats.
Op dezelfde gronden, waarop
Heemschut zich richt tegen het
onderhavige plan, moest zij ook
toen wijzen op de onaanvaard
baarheid van hoogte, breedte en
diepte kort gezegd massaliteit
van het ontwerp.
Het wekt de nodige verbazing, dat
de gemeen te opnieuw met massale
en grootschalige plannen
aankomt, die weinig rekening
houden met de landschappelijke
kwaliteit ter plekke.
Des te meer mag het verwonde
ring oproepen, dat het nieuwe
plan voorbijgaat aan de recent
ontwikkelde initiatieven voor de
oprichting van een museum voor
cultureel erfgoed van de
Haarlemmermeer bij en in relatie
tot het bestaande monument
museum de Cruquius.
DRENTHE
Potkleigebied Noord-Drenthe
bedreigd
Eerder dit jaar berichtten we al
over plannen van de gemeenten
Leek en Noordenveld om tussen
de kernen Leek en Roden een
nieuw woongebi ed te creëren als
een uitwerking van de Regiovisie
Groningen-Assen. Heemschut
Drenthe en Heemschut
Groningen hebben zich reeds in
een vroegtijdig stadium tegen deze
plannen gekeerd, omdat in hun
ogen hierdoor onherstelbare
schade zou kunnen worden toege
bracht aan buitengewoon waarde
volle gebieden.
In het gebied ten noorden en
westen van Roden dat door de
plannen bedreigd wordt, komt
nog op grote schaal zogeheten
potklei vlak onder de oppervlakte
voor, dat daarmee voor een voor
Nederland zonder meer uniek
landschapstype zorgt. Dankzij
deze kleilaag kent het gebied zeer
natte omstandigheden waardoor
zich bijzondere botanische
waarden konden ontwikkelen,
zoals waardevolle loofbosjes en
bijzondere houtwallen met een
grote plantenrijkdom.
Bij de plannen die in het kader van
de Herinrichting Roden-Norg
werden ontwikkeld, is veel
aandacht besteed aan het potklei
gebied met de bedoeling het waar
mogelijk te versterken. Als maat
regelen is onder andere gekozen
voor het behoud van het klein
schalige karakter van door hout
wallen omgeven weilandjes in het
gebied en het aanbrengen van
nieuwe boselementen. Eén van de
onderdelen van het herinrich
tingsplan is het herstel van het
grachtenstelsel rond de voorma
lige havezathe adellijk goed)
Ter Heyl. Het imposante gebouw
werd halverwege de vorige eeuw
afgebroken. Er zijn nog resten van
de gracht rond het gebouw aanwe
zig.
Heemschut vreest dat zodra de
uitbreiding van Leek en Roden in
de richting van het potkleigebied
gaat, alle plannen gericht op het
herstel van natuurwaarden voor
niets zullen zijn geweest.
Heemschut voelt zich in zijn
bedenkingen gesterkt door de
Gebiedsvisie Natuur, Bos en
Landschap voor het gebied
Noordenveld van de provincie
Drenthe die één dezer dagen
verschenen is. Ook deze plannen
kiezen zonder meer voor duur
zaam herstel en het ontwikkelen
van de natuurwaarden van het
potkleigebied. In de visie wordt dit
landschapstype als concentratiege
bied bestempeld. Het zou in de
ogen van Heemschut niet meer of
minder dan een ramp zijn als de
dorpen Leek eh Roden zich toch
in deze richting zouden gaan
ontwikkelen. Bij andere gelegen
heden heeft Heemschut reeds
aangegeven dat er minder kwets
bare alternatieven voorhanden zijn
om beide dorpen de gewenste
ruimte te geven. Een dergelijke
visie heeft Heemschut ook
verwoord in het bezwaarschrift dat
werd ingediend op het ontwerp
van het nieuwe Provinciaal
Omgevingsplan van de provincie
Drenthe dat op dit moment in de
laatste fase van de besluitvorming
zit.
Het waardevolle potkleigebied in
Noord-Drenthe wordt bedreigd door
de expansiedrift van de kernen Leek
en Roden (foto Bert Vennik).
GELDERLAND
De Valkhof-affaire
Nijmegen In een informatieve
raadsvergadering van de Nijmeegse
gemeenteraad konden onlangs
voor-en tegenstanders van
gedeeltelijke herbouw van de
Valkhofburcht weer eens hun
mening geven.
De plannen hebben steeds voor
veel commotie onder de burgers
gezorgd en dat is nog niet veran
derd.
Deze vergadering ging over het
alternatieve plan van de architec
ten Fowler en Miralles, die tot de
conclusie gekomen waren, dat
totale reconstructie van de burcht
geen optie is. Zij pleiten alleen
voor herbouw van de 56 meter
hoge donjon en een zogeheten
vicariswoning naast de
Nikolaaskapel. Ook de initiatief
nemer van herbouw, de
Valkhofvereniging, schikt zich
voorlopig in deze beperkte
herbouw. Daarnaast ontwierpen
de twee architecten een aparte
bebouwing rondom de burcht en
aan de voet van de Valkhofheuvel.
Een deel van de politieke partijen
zou dit plan verder willen ontwik
kelen. Tegenstanders van de
Valkhofplannen w.o. Heemschut
pleiten voor snel herstel en
opwaardering van het
Valkhofpark, waarop een driedub
bele bescherming rust. Na een
forum was de conclusie van de
meerderheid van de Nijmeegse
fracties, dat er snel een punt gezet
moet worden achter de bouwplan
nen voor het Nijmeegse Valkhof.
Alleen de ouderenpartij steunt nog
de bouwplannen voor de toren.
Verwacht wordt, dat de raad
binnenkort een definitief besluit
neemt.
