De plannen voor het
Gooilandcomplex in Hilversum
Het Gooilandcomplex in Hilversum, in 1935 ontworpen door
j.Duiker en B.Bijvoet als schouwburg, hotel, café-restaurant en
winkel, wordt weer onderwerp van een grootschalige
aanpassing.
Jan-Derk Gerritsen
38
Heemschut
oktober 1998
TUT "T "T-&£§5SS§ffflM| Variant uitbreiding Gooiland-complex.
Een aanpassing, dit keer aan de moderne tijd.
Een uitgaanscentrum van allure, waarbij ook de
ernaast liggende terreinen worden betrokken.
Het begon allemaal met de schouwburg, die
niet voldeed te klein. Van het een kwam het
ander: ook het restaurant paste niet meer bij het
interieur, een congrescentrum en een megabio
scoop zouden het er ook goed doen en een
discotheek hoorde er niet. Alleen het hotel
bleek aanvaardbaar en goed te functioneren.
Tijdens het Gooilandgesprek, dat vorige
maand naar aanleiding van deze plannen in het
scheppingswerk van Dudokhet Hilversumse
raadhuis, werd gehouden, ging het over alles,
behalve waar het in zo'n discussie over zou
moeten gaan. Allereerst zou men zich moeten
afvragen, wat nut en noodzaak van een grote
schouwburg in deze tijd is, waarin een tendens
waarneembaar is van juist intiemere en kleinere
schouwburgen.
Naar de mening van de vice voorzitter van de
provinciale commissie Noord-Holland van
Heemschut, Fred Repko, tevens voorzitter van
de Hilversumse Historische Kring Albertus
Perk, is dit plan weer een voorbeeld van
Hilversumse besluitvorming: van incident naar
incident.
Manhattan aan de hei
Hilversum is vanouds een agrarisch dorp, nog
herkenbaar in zijn enge, grillige stratenpatroon
met brinken en driften. Dudok had het in 1928
al over een beëindigingsplan: Hilversum moest
vooral in de bossen blijven in overeenstemming
met zijn karakter. Daarom ontwierp hij lange
lanen, de zogenaamde 'longen', die als lange
linten de geleidelijke overgang van de omrin
gende natuur naar het dorp moesten aangeven.
Zo bij voorbeeld de Pieter de Hooghlaan.
Maar het gemeentebestuur wordt regelmatig
verdacht van een beleid, dat een 'Manhattan op
de hei' lijkt neer te willen zetten. Een samen
hangende visie op de toekomst ontbreekt. De
nota 'Toekomstvisie Hilversum 2015' wil
Hilversum uitbreiden met 5000 tot 6000
woningen. Vier modellen worden voorgeto
verd maar zijn nooit onderwerp van discussie
geweest. Het ontbreekt ondanks de titel van de
nota aan een echte toekomstvisie, die iets te
maken heeft met het nog steeds dorpse karakter
van de omroepstad. En wil de bevolking zelf
eigenlijk wel een grotere schouwburg of gaat
die liever naar Amsterdam of Utrecht voor een
toneelstuk. Geen wereldreis.
Eerst goed nadenken
Hilversum heeft drie sterke stedenbouwkun
dige structuren: de binnenstad met zijn middel
eeuwse brinkenstructuren, de tuinstaduitbrei
dingen van Dudok en de laat-19de en vroeg
20ste- eeuwse villaparken in Engelse land
schapsstijl. Ze worden door het gemeentebe
stuur over één kam geschoren, terwijl ze alle
drie om andere oplossingen vragen. En op de
grens van dat stedelijke staat het
Gooilandcomplex. En dat staat niet voor
niets juist daar. Weliswaar mag het op die plek
opvallen, zoals veel Hilversumse monumenten
van Dudok, Duiker, Hanrath en andere
beroemdheden, met wie je pronken kan in je
stad. Maar er is door die grootheden nagedacht
over de juiste locatie, die overeenkomt met de
doelstelling van het gebouw maar ook met de
veelheid van stedenbouwkundige structuren.
En dat zou ook nu moeten in 1998, wanneer de
vraag gesteld wordt naar nut, noodzaak,
gebruik en wens van de bevolking.
J.D. Gerritsen is PR-medewerker van Heemschut
Noord-Holland.
