30
Heemschut
Afbeelding 16
Links de ronde of NW
toren, waaronder de
kerker. Midden stond de
in 1966 ingestorte
trappentoren.
De conclusie van dat beraad was dat zowel de ruïne
gedachte als een restauratie op basis van de situatie
sedert ca 1781, d.w.z. vóór de bouw van de westvleugel
nadere overweging verdienen. Op grond van deze visie
vond de architectenkeuze plaats en is restauratiearchi
tect Walt er Kramer uit Amersfoort gevraagd een visie
op de burcht te ontwikkelen en deze verder uit te
werken. Kramer maakt een plan met als uitgangspunt
dat wat er staat hersteld moet worden, aangevuld met
het functioneel noodzakelijke trappenhuis (zie afbeel
ding 9 en 10), een opvatting welke door Renaud onder
steund wordt en die ook in overeenstemming is met de
doorjhr.dr.C.C.G. Quarlesvan Ufford, voormalig direc
teur van de stichting Geldersche Kasteelen, ontwik
kelde gedachtengang waar deze spreekt over de histori
sche ontwikkeling als richtsnoer voor restauratie.12
Desgevraagd verwijst Renaud naar kasteel Kessel in
Limburg (12de/l 3de eeuw) waar te lang gewacht is
met consolidering zodat de gewelven stuk gevroren en
verloren waren en waarschuwt met klem daarvoor. 'Ook
een ruïne behoeft onderhoud, muurwerk zonder dak is
een open wonde en gaat er op den duur altijd aan.'11
Prof.drs.H.J. Janssen (kastelenkunde) is deze opvatting
van Renaud eveneens toegedaan en blijft er bij dat de
bronwaarde van het middeleeuws metselwerk - Vlaams
verband, uitgevoerd in verglaasde stenen; gewelven
waaronder het in Nederland uitzonderlijke Boheems
gewelf- behouden dient te blijven. Daartoe staan
verschillende mogelijkheden open: het aanbrengen
rond de bebouwing van een staalconstructie met dak
en zijwanden, waarmee een museale benadering plaats
vindt. Als meer realistisch op die plaats beschouwt hij
de benadering van architect Walter Kramer die een
sobere restauratie nastreeft. 'Wat voor de vorst invalt
moet gebeuren is het pand waterdicht en het metsel
werk van de keldergewelven droog maken anders vriest
het stuk.'14 Profdr.ir. C.L. Temminck Groll vindt dat de
authentieke gegevens maximaal gespaard dienen te
worden en kan zich goed vinden in een herstel van
datgene wat er nog is - voor het herstel van de traptoren
zijn de aanzetten nog zichtbaar aanwezig - en het plaatsen
van daken op torens en zalen:dat is door de eeuwen
heen voortdurend gedaan.'" Ir.J. Kamphuis is de mening
toegedaan dat Nederhemert niet ver genoeg heen is
(zie afb.5) om als ruïne te beschouwen en in 'Schoonheid
te laten vergaan'.16 Het herstelplan van Walter Kramer
oktober 1998
