DE NOODKLOK OVER
KASTEEL NEDERHEMERT
Hans Bollebakker
'Het is er nauwelijks, ontdek het maar in die uithoek
landschap, hoge bomen, struikgewas, onkruid, flora en fauna, daar is het'
(citaat Walter Kramer)
Op 12 januari 1945 brandt kasteel Nederhemert
geheel uit, maar het muurwerk en de vijf torens staan
dan nog goed overeind. Hoewel de huidige eigenaar,
de Stichting Geldersche Kasteelen, de Rijksdienst voor
de Monumentenzorg en de Gemeente Kerkwijk
herstel nastreven, blijft dit tot op de dag van vandaag
achterwege. De situatie is nu zo precair dat, indien
geen conserverende maatregelen worden getroffen
nog voor de winter invalt, gevreesd moet worden voor
algeheel verlies van dit historisch belangrijke door
oorlogshandelingen zwaarbeschadigde 13de-eeuwse
huis.
13 de-eeuwse burcht - gedeeltelijk overwoekerd -
temidden van eeuwenoude bomen in een verwilderd
park, omgeven door een vestinggracht. De flora en
fauna heeft zich sinds 1945 ongestoord kunnen
ontwikkelen tot een natuurmonument van formaat
met een honderden jaren oude sequoia en zeldzame
soorten vleermuizen. Wie er binnen gaat vindt er geen
prinsesje, en ook niet meer het bed waarin Marten van
Rossem ooit sliep. Slechts drie lege torens, zalen zonder
vloeren en een zwaar lekkend nooddak. Hier en daar
een dode vogel die het is gelukt binnen te komen
ondanks het in de vensters aangebrachte gaas, de
uitweg niet meer vindend. Hoe is het zover gekomen
en wat kan gedaan worden om dit fraaie monument van
geschiedenis en bouwkunst voor algehele teloorgang te
behoeden?
Het oudste deel is de woontoren, door Kamphuis
gedateerd op omstreeks 1300 (zie afbeeldingen lt/m 4)'
oktober 1998 25
Heemschut
Afbeeldingen 1 t/m 4
Woontoren ca 1300 {fase 1
Wijzigingen in 14e eeuw: fase 2
ringmuur met twee torens; fase 3: de
zaalbouw overgenomen uit Kamphuis
p 309.
14e en 15e eeuw. Fase 4 en 5, laatste
kwart 14e eeuw. Fase 6, keukentoren
laatste kwart 15e eeuw. Fase 7 rond
1500.
16e eeuw. Fase 8 vernieuwing
eetzaalvleugel, fase 9 traptoren en fase
10 noordvleugei.
17e, 18e en 19e eeuw. Fase 1117e en
18e eeuw. Fase 12-14:19e eeuw.
Als het slot van Doornroosje staat de in oorsprong
Oorsprong en bewoners
Afbeelding 12. Tekening dd 4 september 1832 door Kapt. Jhr.Mr. D.T. Gevers van Endegeest. Collectie Atlas van Stolk.
