december 1997
Heemschut
37
Hoofdgebouw Landgoed Twickel.
wacht heeft gesleept: De tuinen van het land
goed lopen bijna door tot de rand van het
middeleeuwse centrum. De overgang tussen
stad en platteland is heel geleidelijk. De
gemeente heeft deze geleidelijke overgang
versterkt door de aanplant van elzen en eiken
tussen de bebouwing.
Op zondagmorgen is het stil in Delden. De
kerken zitten, tenminste naar het aantal auto's
en fietsen te beoordelen, ouderwets vol.
Waarschijnlijk zijn de meeste inwoners katho
liek: rond de grote neogotische Blasiuskerk
staan meer auto's geparkeerd dan bij de oude
Blasiuskerk, de Nederlands Hervormde kerk.
Deze kerk dateert uit de 12 de eeuw. De kloeke
toren vormt samen met de omringende bebou
wing een markant geheel.
De kloeke toren van de Blasiuskerk.
Zoutmuseum
Zondagmorgen, de beste tijd om van een stad
te genieten. Fraaie gevels heeft Delden genoeg.
De geschiedenis had ook anders kunnen lopen:
In Delden werd 110 jaar geleden voor het eerst
in Nederland zout aangeboord. Stel je voor dat
dit stadje de hoofdvestiging van AKZO was
geworden! Delden heeft er een zoutmuseum
aan overgehouden. Het forse, witte gebouw, in
1873 als raadhuis gebouwd, is een van de blik
vangers van de binnenstad.
De meeste Twentse steden zijn textielsteden en
dat geldt dus ook voor Delden. Er staat nog een
fabriek, met schoorsteen!, pal aan de rand van
het centrum. Het complex is verbouwd tot
winkels.
De schoorsteen is in slechte staat. Een ketelhuis
is er niet meer een vreemd kaal gezicht. De
heer Groener weet te vertellen dat Heemschut
zich inzet voor het behoud van de schoorsteen.
Het lijkt me een verloren zaak.
Twickel
Ik wil in ieder geval naar Twickel. Het hoofd
gebouw is niet toegankelijk. De direct daar
naast gelegen tuinen, een barokke Franse tuin,
de oranjerie en een Victoriaanse rotstuin, zijn
dat in het seizoen wel. Het park is altijd open
gesteld. Dit maakt een bezoek aan Twickel al
meer dan de moeite waard.
Ook buiten het seizoen is er op Twickel veel te
zien: de net gerestaureerde 19de-eeuwse water
toren, een bakspieker, de museumboerderij
Wendezoele en twee molens, een oliemolen en
een houtzaagmolen. Ik koos voor een bezoek
aan de oliemolen, achteraf een goede keuze. De
oliemolen, de Noordmolen is een watermolen.
Watermolens vind ik veel spannender dan
windmolens. De wieken van een windmolen
schreeuwen al van verre om aandacht, een
watermolen is veel bescheidener. Des te groter
is de verrassing als je een watermolen binnen
komt!
Molens blijven fascinerende machines. De
Deel van de verbouwde textielfabriek. Mooi
voorbeeld van een sheddak.
Noordmolen is in perfecte staat en draait regel
matig. De vrijwillige molenaars zijn, zoals op
elke molen, apetrots op hun molen en graag
bereid de werking te demonstreren.
Delden is een idyllisch stadje en ik kom er zeker
terug. "Het groenste dorp van Europa", ik
betwijfel het. Wat doet het er toe. Het effect
van het winnen van de Entente is niet te meten.
'Anders hadden wij nu niet met zijn tweetjes,
zondagmorgen om kwart voor twaalf in het
gemeentehuis gezeten,' is het antwoord van de
heer Groener. Ik kan mij voorstellen dat hij de
Deldenaren enthousiast gekregen heeft.
Populistisch taalgebruik schuwt hij niet: 'Het
effect van het goud? De bal ligt op' de stip, de
doelman is eruit: schieten maar! Het is aan de
WV en de plaatselijke ondernemers om dit te
doen.'
Drs.Math Berkers is geograaf te Raalte
Informatie
'De bal ligt op de stip, schieten maar.', dit kan
men aan de WV Delden met een gerust hart
overlaten. Een telefoontje was afdoende voor
een stapeltje foldermateriaal. Een zondagmor
gen is in ieder geval veel te weinig om alles te
zien. Enkele folders die door het WV Delden-
Stad en Ambt zijn uitgegeven:
- Deldens groen, goud waard!, Wandelen door
Twickel.
-Toeristische informatiegids.
- Delden, rondje monumenten.
- Delden: natuurlijk mooi.
-Museumboerderij Wendezoele.
