BURGERS
BRICK
Ook voor Uw
jonge monumenten!
Brickburgers BV specialiteiten in baksteen
Ook voor Uw jonge monumenten!
Heemschut
35
Vermeende Jan Fyt blijkt Pieter Willem
Zwart uit 1946
Bij het in ogenschouw nemen van de beide in
de Louis XV-zaal van de Hooge Vuursche
aanwezige schilderstukken6 valt op, dat de
beschrijving in de Mak catalogus van het boven
deurstuk "een Vossenjacht" niets gemeen heeft
met het daar aanwezige tafereel, waarop geen
vos te zien is doch een ree aangevallen door een
hond. Het schouwstuk vertoont weliswaar een
beer aangevallen door honden maar komt niet
overeen met de gedetailleerde Mak-beschrijving
uit 1910, voornoemde datering en signatuur
niet aangetroffen. En als we nu nog eens kijken
naar Cuypers' beschrijving van de aankoop dan
valt op, dat wél wordt gesproken over gebruik
making van, citaat: een prachtigen schouw
en betimmering, afkomstig uit het huis 'de
Onbeschaamde' te Dordrecht", doch met geen
woord wordt gerept over de twee schilderstuk
ken van Fyt. Wat er toen gebeurd is kunnen we
slechts gissen. Maar zeker is dat we nu in de
Hooge Vuursche gans andere voorstellingen zien
dan die welke Mak in 1910 beschrijft.
Onmiskenbaar: niet Jan Fyt. Elisabeth van
Heijningen vermeldt als signatuur: "R.W.
Zwartd Fecit 1946").7 Onze naspeuringen
voeren naar Pieter Willem Zwart (1911) die
beide stukken in 1948 heeft geschilderd in
opdracht van de toenmalige eigenaar Buurke).8
De schouw van Pieter Post
De ontwerptekening van de schouw is door
Pieter Post is gedateerd op 12 juli 1652"De
schoorsteenmantel is van de Dorische orde met
aan beide zijden een halfzuil tegen de wand met
daarvoor een zuil". Het ontwerp is uiteindelijk
uitgevoerd in blauwe hardsteen en wit marmer,
waarbij dit in breedte werd teruggebracht van
9 tot 7 Dordtse voet (1 voet 28,31 cm).
Aanbesteding vond plaats bij steenhouwer Claes
Claesz Durant die in 1653 uitlevert.9 Dat is de
verdwenen schouw waarover het gaat.
Tenslotte voor het goede begrip: als ik schrijf
dat van het interieur van Pieter Post vrijwel
niets over is betekent dit natuurlijk niet dat de
uit het pand verdwenen interieurdelen zich niet
elders zouden kunnen bevinden, dat is nu juist
het aardige van (her)ontdekkingen. We zijn die
17de eeuwse schouw en de schilderstukken van
Jan Fyt nog steeds niet op het spoor en laat
ieder, die denkt deze gevonden te hebben niet
schromen dat de redactie te laten weten.
Drs. Hans Bollebakker, lid redactieraad Heemschut
en vice-voorzitter Heemschut Zuid-Holland.
Noten:
1 Ed.Cuypers; Het Huis Oud Nieuw,
Amsterdamjrg 9/1911 p.263
2 C.S.T.J. Huijts P.T.E.E. Rosenberg;
Bouwhistorische opname van Wijnstraat 123-125
te Dordrecht: "De Onbeschaamde". Vereniging
Hendrick de Keyser, dd 2 januari 1996, p 2.
3 Elisabeth van Hoiningen: Wijnstraat 123-125
in Dordrecht, pp. 43-46. In: Jaarverslag 1996
Vereniging Hendrick de Keyser pp. 32-63.
4 Beschrijving van de Openbare Verkooping van
Antiquiteiten. A. Mak, Dordrecht 15 juni 1910, pp
9-12.cat.nos 1 lAt/m4.
5 R. Meischke, H.J. Zantkuijl, P.T.E.E.
Rosenberg; Huizen in Nederland. Deel Zeeland
en Zuid-Holland. Zwolle 1997, pp 283/285.
6 Visitatie 17-11 -'97
7 als noot 3
8 Telefonische mededeling mevr. F. Zwart van
Pelt 8-12-'97.
9 J.J. Terwen K.A. Ottenheim; Pieter Post
(1608-1669) Architect. Zutphen 1993.
pp 137/138.
specialiteiten in baksteen
St. Jozefweg 66b, 5953 JP REUVER (NL) Postbus 4790, 5953 ZK REUVER (NL) Tel. 077-4742920, fax 077-4745170.
december 1997
