Monumenteel
KORTE BERICHTEN
20
Heemschut
december 1997
GELDERLAND
School van type "Delftse
School" gesloopt
Groesbeek Voor de Gerardus
Majella, een school uit 1946 en
een van de vroegste voorbeelden
van na-oorlogse Delftse School
gebouwen, was een aanvraag tot
plaatsing op de Rijkslijst
ingediend. Hierover is negatief
beschikt. De sloopvergunning is
toegewezen.
Bouw woning van de baan
Rozendaal De bouw van een
woning in het Beekdal is definitief
van de baan. Het bestemmingsplan
waarin bouw in het Beekdal wel
mogelijk was, is op procedurele
gronden vernietigd door de Raad
van State.
"Pand vernietigd"
Renkum, Rijksmonument De
Keijenberg is beroofd van haar
historisch interieur. Directeur
M. Bruning van bedrijf Perdigon
had, zoals hij zelf zei "het pand
vernietigd". Hem was de huur
opgezegd door de stichting Kerk
en Wereld, eigenaar van het
pand. De gemeente Renkum doet
aangifte van overtreding van de
Monumentenwet.
NOORD-HOLLAND
Stolpenstichting geëerd
Door het Anjerfonds is de Noord-
Hollandse Stolpenstichting
onlangs geëerd met de "prijs voor
culturele arbeid." Al jaren zet deze
stichting zich in voor de beeldbe
palende stolpboerderijen in deze
provincie. Ondanks al zijn inspan
ning moet echter ook deze stich
ting zien hoeveel van dit kenmer
kende erfgoed van jaar tot jaar
verloren gaat. De niet uit teleur
stelling maar wel omwille van zijn
leeftijd scheidende voorzitter,
Johan Schilstra, was ondanks de
feestvreugde bij de uitreiking reëel
genoeg, deze gelegenheid aan te
grijpen voor een ernstige waar
schuwing. De inspanning, die de
stichting zich getroost, nieuwe
gebruiksvormen te vinden voor
wat eens een uitsluitend agrarische
doelstelling had, neemt niet weg,
dat dit erfgoed in omvang van jaar
tot jaar afneemt. De komende
voorzitter dient te weten, dat er
weliswaar nog 3600 stolpen uit het
open Noord-Hollandse landschap
oprijzen maar dat het er toch steeds
minder worden. En - vandaar de
prijs - zonder de stichting zou de
teloorgang niet te stuiten zijn
geweest.
West-Frisiaweg
Rijkswaterstaat verricht
momenteel een onderzoeknaar
het gebruik van de zogenaamde
West-Frisiaweg, de Oost-
Westverbinding in Noord-
Holland van Enkhuizen naar
Alkmaar. Van Enkhuizen tot
voorbij Hoorn is deze weg voor
een groot deel vierbaans. Plannen
om eenzelfde 'opwaardering' van
het gedeelte van Hoorn naar
Alkmaar te realiseren stuiten nog
steeds op grote tegenstand in het
desbetreffende gebied en met
name in de Schermer. Daar vreest
men een ernstige aantasting van
het al sinds de inpoldering in 1635
onaangetaste uniek-monumentale
karakter van deze polder. Molens,
dijken, vaarten, sloten, verkave
ling, bebouwing, beplanting etc.
zijn nog onveranderd als waren ze
niet al drie en een halve eeuw
geleden in de droogmakerij tot
stand gebracht. Een verbreding
van de weg langs de Noordervaart,
niet meer en niet minder dan een
voormalige trekvaart, moet zonder
meer leiden tot een demping van
deze vaart, die nu juist de basis
vormt van dit monument: een
voor een polder unieke binnen-
boezem. De Schermer heeft alle
ingrediënten in huis, die het
mogelijk maken, deze zeldzaam
bewaarde polder, een officiële
monumentale status te geven.
Welke ingrediënten dat zijn valt
te lezen in een promotie-brochure,
die de gemeente onlangs heeft
uitgegeven en die te verkrijgen
is in het gemeente huis in
Stompetoren. Tel. 072- 5039841.
Markermeerdijk
De provincie Noord-Holland wil
de Markermeerdijk tot provinciaal
monument verklaren. Net als de
West-Friese Omringdijk, die het
voormalige West-Friesland
omsluit, moet ook deze dijk tussen
Hoorn en Durgerdam langs het
IJsselmeer een beschermende
status krijgen. De gemeenten
Edam-Volendam en Zeevang
worden over de plannen gehoord.
Zij hebben al verklaard moeite te
hebben met deze optie, omdat die
een wegverbinding onderaan de
dijk bezwaarlijk maakt.
GRONINGEN
Woede over gemeentelijk beleid
Zuidhorn Stichting Structuur
roert zich. In een brief aan het
gemeentebestuur van Zuidhom laat
de stichting, die de ruimtelijke
ontwikkelingen in de gemeente
Zuidhorn kritisch volgt, duidelijk
merken dat de communicatie
tussen gemeente en bevolking veel
beter zou kunnen zijn. Plannen
zouden in een veel eerder stadium
aan de bevolking gepresenteerd
moeten worden en er zou beter
geluisterd moeten worden naar
adviezen van deskundigen en naar
de mening van de burgers. Er moet
worden gestreefd naar het instellen
van beschermde dorpsgezichten
en beeldkwaliteitplannen en
het ontwikkelen van nieuwe
bestemmingsplannen. Verder zou
de gemeente volgens Stichting
Structuur een hogere prioriteit
moeten toekennen aan behoud
van het gebouwde erfgoed.
Stichting Structuur is dit jaar
opgericht uit woede over het
gemeentelijk beleid. In dit
beleid zou een beeldbepalende
19de-eeuwse school aan de
Frankrijkerlaan moeten wijken
voor appartementenbouw. Er
heeft omstreden afbraak plaats
gevonden in de nieuwe kantoren
omgeving van het moderne
gemeentehuis. De manier waarop
de gemeentelijke monumenten
lijst, in een onaf stadium, is
goedgekeurd, valt bij Stichting
Structuur eveneens verkeerd.
Een monument waard
Zeerijp Wat gaat er gebeuren
met het huisje aan de Enumerweg
nr. 3 in Zeerijp (gern. Loppersum),
nu het pand een nieuwe eigenaar
heeft? Het eenvoudige pandje is
als enige in het dorp, samen met de
kerk, overgebleven bij de waters
noodramp in 1663. Na
archeologisch onderzoek werd
geconcludeerd dat het huis veel
ouder moet zijn dan eerst werd
gedacht. Het wordt nu geschat
op begin 16de eeuw. Heemschut
vindt dat het huis tot monument
verklaard moet worden.
LIMBURG
Het Pinakelhuis
Gennep Goed nieuws voor
Gennep. Woningbouwvereniging
Steendal gaat met hulp van de
gemeente en Monumentenzorg
het oudste woonhuis van de stad,
het "Pinakelhuis", restaureren. Bij
het verkrijgen van de restauratie
subsidies voor dit pand, dat in
Gennep ook wel bekend staat als
het "Huis van Rens", heeft de
Bond Heemschut nog een
adviserende rol gespeeld. Het
betreft hier een zeldzaam voor
beeld van laat-gotische Nederrijnse
baksteenarchitectuur. Het huis is
het enige pand dat de stadsbrand
van 1597 heeft overleefd, en is
derhalve een unieke herinnering
aan de tijd dat Gennep een
belangrijke handelsplaats was. Na
de afgelopen jaren te zijn "mis
bruikt" als kippenmesterij, cham
pignonkwekerij en schoenenhal,
leek het met twee trapgevels
gesierde pand van rond 1525 enkel
nog goed voor de sloop. Onderdeel
van het restauratieplan is het
opnieuw aanbrengen van de rij
pinakels op de voorste trapgevel.
Het enig andere woonhuis met
pinakels in Nederland is het
Romerhuis in Venlo. Tegelijkertijd
met de restauratie zal de sloop van
recente hinderlijke aanbouwsels en
de aanleg van een voetpad ervoor
zorgen dat het monument uit zijn
"isolement" geraakt en dat het de
beeldbepalende plaats in het
stadsbeeld krijgt die het verdient.
