7)
^r"\
NJ
april 1997
Heemschut
37
Molenaarswoning van de molen van Bels.
Draaien voor de wasmachine
Het principe van elke molen is gelijk. Dankzij
de ronddraaiende beweging van een waterrad
of van wieken kunnen allerlei werktuigen
aangedreven worden: molenstenen, blaasbalgen,
zagen, cichoreitrommels etc. Bernhard Frans'
kleinzoon, Gerrit, had dit goed begrepen. De
beweging van het waterrad gebruikte hij voor
een slijpsteen, een cirkelzaag, een gierpomp,
een jakobsladder, een dorsmachine en zelfs
voor de wasmachine van zijn vrouw. Hij was
niet alleen handig met zijn handen maar blijk
baar ook rap van tong. Hij vertelde eens aan
een journalist dat hij zelfs de wieg van zijn
kinderen door de molen liet schommelen.
Dit verhaal is natuurlijk te aardig om niet
te geloven en sindsdien wordt deze als grap
bedoelde opmerking in bijna elke publicatie
over de molen van Frans als waarheid vermeld.
De laatste jaren dat Gerrit op de molen woonde,
werd het voor hem steeds moeilijker om het
geheel te onderhouden. De molen maalde al
enkele jaren niet meer, de kammen waren
versleten, en hij was zelf niet in staat om een
restauratie te bekostigen. Uiteindelijk bood
ook hier de Stichting Het Overijssels
Landschap uitkomst: zij kocht de molen in
1961 en restaureerde haar. Sinds de laatste
restauratie, in 1991, draait de molenweer
regelmatig. De achterkleinzoon van Bernard,
Theo, is een van de vrijwillige molenaars die er
voor zorgen dat het publiek weer kan genieten
van deze eeuwenoude techniek. In de molen is
een tentoonstelling ingericht over de molen en
over het landschap van de Mosbeek.
Laaglandbeek
Het dal van de Mosbeek is zeker een van de
fraaiste voorbeelden van een laaglandbeek. Het
zuivere bronwater staat borg voor een grote
ecologische waarde. De beek heeft een behoor
lijk verval en dus een grote stroomsnelheid:
ideaal dus voor een watermolen. Watermolens
hebben echter een negatieve invloed op de
De diep ingesneden Mosbeek, dichtbij de molen
van Frans.
"4
