Nijmegen sterk draagvlak voor
monumentenzorg
JAAP KAMERLING
Nijmegen is energiek bezig zijn monumentenbestand op te knappen. Per jaar
tussen de 60 en 70 panden of onderdelen daarvan, met name in de redelijk
gave 19 de eeuwse uitleg met zijn fraaie stedenbouwkundige opzet en sierlijke
architectuur, die gebouwd werd na de sloop van de oude stadswallen eind
vorige eeuw.
De Prins Hendrikkazerne, Foto Thea van den Heuvel.
Dat vernemen we van Mare Theeuwes,
ambtenaar van de Sectie Monumenten
van de gemeente.
Theeuwes vertelt met voldoening, dat
de ruim honderd grote rijksmonumen
ten merendeels al zijn gerestaureerd.
Daar is in de Wederopbouwperiode
na de oorlog mee begonnen. De
achterstand zit hem meer in de woon
huismonumenten en de jonge monu
menten, die sinds 1988 prijken op de
gemeentelijke monumentenlijst en
zich vooral in de 19de eeuwse uitleg
bevinden. Die achterstand wordt nu in
flink tempo ingelopen.
Zoals bekend werd in de laatste
wereldoorlog een groot deel van de
oude binnenstad verwoest. De oude
Benedenstad, die grotendeels
gespaard is gebleven, werd in 1980 tot
beschermd stadsgezicht verklaard en
de restanten van de oude bouw zijn
intussen gerestaureerd. De stukken
daartussen in werden gerehabiliteerd
door nieuwbouw te plegen maar dan wel
binnen de oude rooilijnen en verkave
lingen. Voor deze nieuwbouw stelde
het Rijk in het kader van de stadsver
nieuwing veel geld beschikbaar vooral
omdat hier vooral sociale woning
bouw zou verrijzen. Over uiterlijk
en kwaliteit van deze nieuwbouw
verschillen architectuurminnaars
van mening maar in elk geval kloppen
schaal en maat redelijk met de nog
oorspronkelijke bebouwing van de
Benedenstad.
Stadsvernieuwingsfonds
Ook de vele monumenten in de oude
Lange Hezelstraat worden succes
sievelijk aangepakt. De grote uitdaging
zit hem nu echter in de 19de eeuwse
schil op en buiten de voormalige
stadswallen.
Het opknappen daarvan wordt gefinan
cierd uit het Stadsvernieuwingsfonds.
Destijds nam, vertelt Theeuwes,
wethouder Hompe van
Monumentenzorg terecht de stelling
in, dat stadsvernieuwing en monu
mentenzorg twee loten aan dezelfde
stam zijn.
Maar dat fonds droogt in het jaar 2005
op. .Hoe moet het daarna?
Theeuwes: 'Door een nog meer
gerichte aanpak en door het stellen
van prioriteiten. Vast staat in elk geval,
dat ook na 2005 er binnen de gemeen
teraad een groot draagvlak bestaat
voor het op peil houden van monu
mentenzorg en stadsvernieuwing.'
Beschermd stadsbeeld
Hij raakt enthousiast als hij het over
de 19de eeuwse schil heeft. 'In 1990 is
dit.gebied tot beschermd stadsbeeld
verklaard. Deze schil heeft een heel
gaaf stedenbouwkundig en architec
tonisch samenhangend karakter. Alle
gevels van de panden daar zijn nu
geïnventariseerd voor wat betreft
de beeldbepalende elementen.
Bij de geselecteerde panden is van al
deze elementen- balkonnetjes, hekken,
torentjes etc. - aangegeven welke in
aanmerking komen voor gesubsidieerde
restauratie. De particuliere bewoners
voelen zich erg betrokken bij hun
woning. Elke steiger in de buurt
stimuleert buren om ook hun pand
op te knappen. De waarde van de
woningen in de buurt neemt dan
ook aanzienlijk toe.
Nijmegen beschikt ook over een eigen
monumentenverordening, een monu
mentencommissie en een eigen lijst
van bijna 500 monumenten.
De monumentencommissie is niet
