Patatkraam aan de Waalkade: de miskleun van de laatste jaren.
de uitvoering mist kwaliteit. Er is hier
en daar te veel beknibbeld met het
doel de kosten zo laag mogelijk te
houden.
Nieuwbouw 't best samen met
oudbouw
De nieuwe invulling is het meest
geslaagd waar men op het laatste
nippertje ook nog oude panden heeft
weten te behouden. Ik vind in het
algemeen dat je terughoudend moet
omgaan met nieuwe invullingen, doe
het niet zo rigoureus.' We komen
langs de Priemstraat. 'Hier is men veel
terughoudender geweest. Oude
panden zijn bewaard gebleven, men
heeft hier en daar nog een oud huis, en
ertegenover een wand met nieuw
bouw.'
Aarzelend kan Marga Jetten nog
enkele moderne panden in de binnen
stad aanwijzen die haar kwaliteitstoets
min of meer kunnen doorstaan. De
meeste zijn grauw, middelmaat,
zonder kraak of smaak, al zijn dat niet
haar woorden.
Deventer
'In Deventer hebben ze het veel beter
gedaan. Het voordeel van Deventer is
dat ze de stad niet in de jaren '60, maar
pas later hebben aangepakt. Daar waar
in steden doorbraken zijn gemaakt,
rigoureus is afgebroken waar we nu
spijt van hebben: dat is allemaal jaren
'60! Maar daar waar men geen geld
had om eraan te beginnen, is men nu
het gelukkigst af. In de jaren '70 ging
men zich pas realiseren waar men mee
bezig was en toen was het voor veel
plannen al te laat.'
We lopen langs de Waal, over de
Waalkade, Nijmegens waterfront, dat
's zomers vol terrassen is. Daar is niet
zo lang geleden het Casino verrezen.
'Over het Casino is heel erg nage
dacht, in de parcellering van het
gebouw heeft men willen teruggrijpen
op de herenhuizen die er gestaan
hebben, maar toch staat het er als een
blok, een massaal gebouw; waarom is
het niet geworden wat ervan verwacht
werd? Waarom heeft men de bij de
De meest geslaagde nieuwbouw aan de Waalkade.
bouw ontdekte Romeinse muur, uniek
in Nederland, gesloopt?'
Ook de vele moderne woonblokken
aan de Waalkade overleven Marga's
kwaliteitstoets niet, maar het diepte
punt is een patatkraam. 'Dat is dè
miskleun van Nijmegen van de laatste
jaren. Het was eerst een gewone frie
tentent, bij hoogwater kon je er niet
bijkomen. Op een gegeven moment
heeft men toestemming gegeven om
op de kademuur daarboven een vast
verankerd gebouwtje van twee verdie
pingen te maken, een mal optrekje op
het mooiste plekje van Nijmegen!'
Masterplan
Er wordt nog steeds gesleuteld aan de
Nijmeegse binnenstad. Zo is er een
ver reikend en al aangenomen master
plan van de Amsterdamse steden
bouwkundige Sjoerd Soetersvoor een
doorsteek tussen twee winkelstraten, de
Burchtstraat en de Ziekerstraat. De
doorsteek zelf moet ook een winkel
straat worden, over twee verdiepin
gen. Marga Jetten: 'Een rigoureus
plan omdat de doorsteek dwars door
en over alles heen gaat. De nieuwe
straat gaat via een gigantische poort
onder het oude Arsenaal door, nu
gemeente-archief, en komt verdiept
te liggen, met twee verdiepingen
winkels. Men wijst op voorbeelden
elders. Rotterdam, doorkijkjes in
Italië, besloten pleintjes, de werfkel-
ders in Utrecht. Maar men onder
graaft wel een monument, het
Arsenaal, gaat dwars door de funderin
gen heen. Men maakt geen gebruik
van het al bestaande winkelcentrum
Mariënburg, de doorsteek moet daar
zonodig langs lopen, vervelend voor
dat winkelcentrum, en en passant
worden nog eens twee aardige 19de-
eeuwse gevels aan de Ziekerstraat
gesloopt. Ze slopen ook het pand van
de Sociale Dienst, dat op zich best
aardige architectuur is, een veel aardi
ger gebouw dan het politiebureau, dat
wèl blijft staan. Het plan had zoveel
subtieler kunnen zijn. Ik zou meer
hebben laten staan en gebruik hebben
gemaakt van de bestaande mogelijkhe
den. De doorsteek van het Arsenaal is
zo kunstmatig, dat had ook op een
andere manier gekund. De
Mariënburgkapel komt nu vrij geïso
leerd op een plateau te staan, vanwaar
je tegen een verdiepte straatwand
aankijkt. Maar de kapel heeft nóóit op
een plateau gestaan! Al ben ik het er
wel mee eens dat er iets met de omge
ving moet gebeuren. Door de afslui
ting van het Mariënburgplein geef je
vervolgens de Mariënburgsestraat en
de Hertogstraat op, die zullen verpau
peren als er nieuwe winkels in de
doorsteek komen. Het heeft allemaal
zo zijn gevolgen.'
De Nijmeegse monumentencommis
sie heeft helaas in meerderheid voor
het plan gestemd; Heemschut en de
Nijmeegse Historische Vereniging
Numaga waren tegen.
