Melaka is zuinig op haar Stadhuys
I
Hollandse monumenten in Melaka (Maleisië)
BERTFRANSSEN
Ik sluit me even af voor mijn omgevingdit wil ik op me laten inwerken. Ik
sta voor een hoogstandje van Nederlandse bouwkunst uit 1650, hier, in de stad
Melaka (Malacca), net boven de evenaar. Een zalmrose stadhuis, met talloze
Nederlandseluiken aan de vensters en een in oerhollandse stijl ontworpen
stadhuistrap... Volmaakte verhoudingen... De hand van een meester...
Melaka is een kleine stad, 150 km ten
zuiden van Maleisië's hoofdstad Kuala
Lumpur - met de bus ben je er vanuit
KL binnen 2 uur. Het is Maleisië's
historisch meest interessante stad,
waar tal van bouwwerken getuigen van
buitenlandse invloeden. Na de stich
ting in 1400 groeide Melaka spoedig
uit tot de machtigste stadsstaat in de
regio, een welvarend centrum voor
handel met China, India, Siam en
Indonesië. Haar macht strekte zich na
verloop van tijd uit tot het grootste
deel van het Maleisische schiereiland,
haar sultans legden de basis voor het
latere Maleisië. In 1511op het hoog
tepunt van haar roem, werd Melaka
bezet door de Portugezen, honderd
dertig jaar later, in 1641, door de
Hollanders (de Verenigde Oostindische
Compagnie), in 1795 door de Britten.
Pas in 1957 werd het, opgenomen in
het koninkrijk Maleisië, onafhankelijk.
De stad is altijd een smeltkroes van
volken en culturen geweest. Ze brach
ten allemaal hun eigen religie mee: de
Europeanen het christendom, de
Chinezen het boeddhisme, taoïsme
en confucianisme, de Indiërs het
hindoeïsme, de Arabieren de islam. Zo
tref je er boeddhistische en hindutem-
pels, moskeeën en christelijke kerken
Zusterstad van Hoorn
Het Stadhuys is het oudste Hollandse
gebouw in de Oost en ligt echt in het
hart van Melaka. De naam Stadhuys is
met grote letters in de entree aangege
ven. Dat doet je best goed als
Nederlander in dit deel van de wereld,
waar 90% van de mensen niet weet dat
Amsterdam onze hoofdstad is (maar
vaak wel dat Ajax' doelman Edwin van
der Sar heet). Het gebouw doet sinds
1982 dienst als Malacca Historical
Museum. Daar mag je dus in. Bij
binnenkomst een verrassing. Op een
gedenkplaat naar aanleiding van een
grote restauratie in 1990 onderstreept
zusterstad Hoorn het belang van deze
onderneming. Ondertekend door
burgemeester P.M. G.P. Janssens en
(toenmalig) gemeentesecretaris
A.G.M. Mok. Zusterstad Hoorn?
Later, na thuiskomst, bel ik de heer
Mok op. 'Wij zijn een officiële steden
band met Melaka aangegaan,' zegt hij.
'We vernamen dat Melaka op zoek
was naar erkenning. Melaka is een van
de kleinere deelstaten in Maleisië, die
door andere, zoals Kuala Lumpur,
weggedrukt dreigden te worden. Via
voormalig staatssecretaris Michel van
Huitendie een functie had bij een
organisatie voor ontwikkelingssamen
werking, werden we gewezen op de
mogelijkheid van een stedenband.
Wij zijn daarop ingesprongen, niet
vermoedend, dat Melaka daarop zo
enorm enthousiast zou reageren.' Van
daadwerkelijke steun van Hoorn moet
ik me overigens niet al te veel voor
stellen, zegt Mok er eerlijk bij. Voor
financiële steun heeft Hoorn al hele
maal geen mogelijkheden. En ook de
contacten zijn beperkt gebleven,
'omdat de afstand zo enorm groot is.
Er zijn een paar keer contacten over
en weer geweest. Er is een voetbal
wedstrijd georganiseerd. En het
Westfries Museum heeft het stadhuys
mede ingericht. Zelfben ik samen met
de burgemeester alleen ter gelegen
heid van de voltooiing van de restaura
tie naar Melaka gegaan.'
De term zusterstad is geen uit de lucht
gegrepen publiciteitsstunt. Het stad
huis van Melaka is een kopie van een
stadhuis, dat tot eind 18de eeuw aan
de Rode Steen in Hoorn heeft gestaan.
Er bestaan nog afbeeldingen van. Het
Stadhuys, Christelijke Kerk en Tan Beng Swee ClockTower in Melaka. Foto's Bert Franssen.
22