De cultuurhistorische waarden
van het Groene Hart
Nu geïnventariseerd met speciale waarderingskaart
Wat zijn nu eigenlijk de bijzondere kwaliteiten van het Groene Hart?
En welke gebieden zijn het meest waardevol? Over deze en andere vragen
verscheen eind juni een publicatie met een waarderingskaart van het Groene
Hart op schaal 1 200.000tot stand gebracht door het Platform Landschap
en Cultuurhistorie. Nieuw is vooral de integrale benadering: alle cultuur
historische aspecten, het hele landschap met alles erop, eronder en eraan,
werden in de waardering meegenomen, dus ook gebouwde monumenten.
In de waarderingskaart werden gebieden
van 'topkwaliteit' donkerrood inge
kleurd, gebieden van 'middenkwali
teit' oranje, gebieden van 'basiskwali
teit' geel. Zo zijn het grootste deel van
de Vechtstreek en het centrale gebied
van de Krimpenerwaard 'top', maar de
zuidpunt van de Haarlemmermeer
slechts 'basis'. Ik tast de waarderings
kaart van het Platform met mijn ogen
af en zie dat het Groene Hart vlak bij
mijn huis begint. Het heeft daar
'topkwaliteit', maar dat vond ik zelf
ook altijd al.
Het begrip Groene Hart werd in 1973
geïntroduceerd door het kabinet-Derc
Uyl. Er waren grenzen van het gebied
aangegeven, maar die werden telkens
gewijzigd, laatst nog in de Vierde
Nota Extra. Zo valt het grootste deel
van de Haarlemmermeer er net niet
onder, en de Alblasserwaard net wel.
Tijdens de Groene Hart-gesprekken,
die eind 1995 op initiatief van minister
De Boer werden gehouden, bleek dat er
brede steun bestond voor haar Groene
Hart-beleid. Maar een goede tekst,
waarin de Groene Hart-gebieden met
al hun bijzondere kenmerken beschre
ven en gewaardeerd werden, zodat je
daarop je beleid kunt baseren bij het
maken van ruimtelijke ordening
plannen, was niet voorhanden. De
minister gaf toen opdracht aan enkele
organisaties om binnen een halfjaar
zo'n tekst te schrijven, met een
cultuurhistorische waarderingskaart
van het Groene Hart op schaal
1:200.000. Het Platform Landschap
en Cultuurhistorie nam uiteindelijk
het voortouw bij de produktie
daarvan.
Een half jaar is weinig, maar precies op
tijd, eind juni, wist Platform-voorzitter
prof. Guus Borger in Nieuwspoort een
concept aan de minister te overhandi
gen, onder de titel Cultuurhistorie in
het Groene Hart; een overzicht en een
waarderingskaart - de definitieve
waarderingskaart verschijnt in
BERT FRANSSEN
Beschermd dorpsgezicht Loenen, al aangetast door nieuwbouw. Foto Bert Franssen.