T
Heemschut Persprijs voor Symen Kingma
'275 miljoen extra
absoluut minimum'
Artikelen tegen lelijke winkelreclame bekroond
De Heemschut Persprijs gaat dit jaar naar de journalist Symen Kingma van
de Leeuwarder Courant. Kingma krijgt de prijs voor zijn reeks artikelen over
moderne architectuur in Friesland.
Ton Koot-penning voor Jaap Balk
J.K.
Inzendingen Heemschut Persprijs
J.K.
Aan de journalist Jaap Balk, die negen
jaar lang de jury van de Heemschut
Persprijs voorzat en onlangs overleed,
is posthuum de Ton Koot-penning
toegekend voor zijn grote verdiensten
voor Heemschut. Heemschut-voorzit
ter J.Franssen reikte de penning uit aan
de echtegnote van Jaap Balk, mevrouw
M.Balk-Bakker.
De Commissaris van de Koningin van Friesland
drs. L.M.L.H.A. Hermans reikt de Heemschut
Persprijs uit aan Symen Kingma. (foto's Jaap
Kamerling)
Met vlijmscherpe pen attaqueert hij
hierin het bederf van binnenstadsge
vels door schreeuwerige puien van
winkelketens.
Zelfs monumentale binnensteden
beginnen daardoor steeds meer op
elkaar te lijken. Overal zie je dezelfde
winkelpuien met reclames van HEMA,
Blokker, Zeeman, Kruidvat etc.
Ook wijst Kingma op de gevaren van
de 'witte schimmel': het neerzetten
van witte bungalow-achtige huizen in
historische dorpskernen, die daar
helemaal niet passen.
En hij breekt de staf over de wildgroei
aan lelijke recreatieparken, lukraak
geparachuteerd in het fraaie Drentse
landschap. Drenten willen terecht
maatregelen tegen de 'drenteniers',
die zo het landschap verpesten.
De prijs werd op 1 november
uitgereikt in het Provinciehuis te
Leeuwarden door de Commissaris
van de Koningin in Friesland
drs.L.M.L.H. A.Hermans. Een eervolle
vermelding ging naar de architectuur
journalisten Ids Haagma en Htlde de
Haan, voor hun artikel 'De uitverkoop
van stadsharen aan vandalen' in de
Volkskrant, over de sloop in de
Haarlemse binnenstad van een groot
deel van het voormalige Enschede-
complex.
Marjon Bolwijn van Het Parool kreeg
tenslotte een eervolle vermelding voor
haar artikel over de verstedelijking van
de Nieuwendammerdijk in Amsterdam.
Heemschut-voorzitter J.Franssen en mevrouw
M.Balk-Bakker tonen de Ton Koot-penning, die
zojuist postuum is toegekend aan Jaap Balk, tot
vlak voor zijn overlijden jury-voorzitter van de
Heemschut Persprijs.
Ook in 1996 zal de jury van de
Heemschut Persprijs weer inzendin
gen beoordelen, die in aanmerking
komen voor de Heemschut Persprijs
1995.
Het gaat om geschreven artikelen en
series of radio/tv-producties, die in
1995 zijn verschenen of uitgezonden
en het brede terrein van de cultuur
monumenten of historisch interes
sante landschappen tot onderwerp
hebben. Breed in die zin, dat het ook
om kleine monumenten als stoepen of
straatmeubels kan gaan.
De aanpak moet journalistiek zijn
en gericht op een breed publiek.
Vakgerichte publicaties komen dus
niet in aanmerking.
Leesbaarheid is een belangrijk crite
rium. Ook artikelen met een kritisch
signalerend karakter zijn zeer welkom.
U kunt ook attenderen op kanshebbers
voor de prijs.
Er worden naast de prijs ook eervolle
vermeldingen toegekend.
Inlichtingen: Jaap Kamerling,
020-6225292.
Er komt 275 miljoen extra voor de
monumentenzorg. Dit geld wordt
ingezet om de komende 5 jaar de
achterstand in restauratie en onder
houd enigszins in te lopen. Het regu
liere jaarlijkse budget voor restauraties
kan nu vijfjaar lang met zo'n 50
miljoen verhoogd worden, waarmee
tijdelijk weer het niveau van een aantal
jaren geleden kan worden gehaald.
Het onderhoudsbudget wordt jaarlijks
met 7.5 miljoen verhoogd.
Bij de presentatie van het nieuwe
werkplan van staatssecretaris Nuis
'Op de bres' in Abcoude wezen echter
alle sprekers erop, dat er na die vijf jaar
een vervolg moet komen. Anders kan de
achterstand bij lange na niet worden
ingelopen. In vijf jaar kan slechts 20
procent worden weggewerkt. Namens
het Nationaal Contact Monumenten
sprak de heer Van Brederode over het
extra bedrag als een absoluut minimum
om een start te kunnen maken met de
inhaalslag. Deze wordt nu uitgesmeerd
over 15 a 20 jaar terwijl 10 jaar de opzet
van het Strategisch Plan was. Ook nu
dreigen daardoor nog steeds monu
menten verloren te gaan.
In 1996 zal ca. 30 miljoen worden
besteed aan hoognodige restauraties
als die van de Grote Kerk van Breda,
het stadhuis van Gouda, de Basiliek
van Hulst en de Hervormde Kerk van
Dronrijp. Vanaf 1997 zal de financie-
rings-systematiek zo worden aange
past, dat restauratie-geld effectiever
kan worden ingezet: niet meer op basis
van het aantal monumenten in een
gemeente maar van de grootte van de
achterstand. De gemeenten moeten in
hun meerjarenplannen met uniforme
richtlijnen gaan werken zodat er goed
onderling vergeleken kan worden. De
provincies gaan bindend adviseren
over de volgorde, waarin de restaura
ties in de kleinere gemeenten kunnen
plaatsvinden. Zo kunnen gemeenten
beurtelings van eikaars budget profite
ren en wordt versnippering tegenge
gaan.
De subsidiepercentages worden met
10 procent verlaagd. Daar staat tegen
over, dat het mogelijk wordt ook voor
niet-gesubsidieerde kosten een lening
tegen gunstige rente af te sluiten bij
het Nationaal Restauratiefonds via de
zogeheten achterborg terwijl subsidie
geld eerder beschikbaar komt zodat
voorfinanciering overbodig wordt.
Voor veel kerkrestauraties een
verslechtering want de hervormde
kerken kenden al het systeem van
leningen tegen lage rente.
4
