Voor al Uw
Leiwerken
Geen nostalgische namaak
SCOLAE SED VIM MSCK
HOUTSNIJ- EN
BEELDHOUWWERK
RESTAURATIE
in hout en steen
E.M. Venbroek-Franczyk
Lunet 2
7411 DD Deventer
Tel. 0570 - 631 763
Atelier
Berg singel 15
BOGAERTS-VAN NULAND B.V.
Leidekkers-, Loodgieters- en Koper
werken, Zink- en Koperwerken in
Felstechniek, lm- en Export dakleien
Walstraat 3-5 - 5371 AL Ravenstein
Telefoon (08867) 1586-3722
Postbus 15 5370 AA Ravenstein
nieuw, reparatie- en onderhoudswerken
ook Eternit en shingles - daken
door geheet Nederland
Leidekkersbedrijf M. Maurix
Bolswarderweg 2, Tjerkwerd (Fr.) Tel.: (05157) 2030
miseerd sinds Heemschut bestaat, of
het verantwoord is geheel nieuwe
'18de eeuwse' huizen te bouwen die
er nooit eerder zijn geweest.
De discussie op 24 oktober j.1. leidde
uiteraard niet tot een oplossing, wat
ook niet was te verwachten. In
Heemschut komt het onderwerp
telkens weer aan de orde, zie b.v.
het oktobernummer waarin Geurt
Brinkgreve onder meer opmerkt: 'Het
is jammer dat na 1945 de Grote Markt
in Groningen niet gereconstrueerd
werd zoals vóór het oorlogsgeweld.
Men zou er nu héél dankbaar voor zijn
geweest'. En in Monumenten van
oktober/november 1995 schrijft hij
onder de titel 'Woorden en werkelijk
heid in het stadsbeeld' spottend dat
'historiseren' een veroordelend etiket
is. 'Dat geldt voor iets héél onbehoor
lijks, het staat voor saai, fantasieloos,
niet-van-deze-tijd'.
Wat Brinkgreve opmerkt over 'histo
riserend' herbouwen is altijd belang
wekkend en het overwegen waard. Ik
vraag mij af welke keuze hij zou doen
in de situatie aan de Haagse
Prinsegracht. Naar mijn oordeel dient
in elke situatie, waarin het gaat om
aan- en invullen van een gat in een
historische context, die context diep
gaand te worden geanalyseerd. Het
hoofd van de Haagse Afdeling
Monumentenzorg, irH.F.
Ambachtsheer, pleitte daar ook voor in
zijn inleiding op 24 oktober. Uit een
dergelijke analyse moet dan blijken of
de historische context nog zo herken
baar aanwezig is en nog zo waardevol,
dat zich een als onaangenaam en
onharmonieus ervaren stijlbreuk gaat
voordoen, wanneer daar 'eigentijdse'
nieuwbouw tussen of naast wordt
gezet. Wij kennen daarvan tal niet
echt tot vrolijkheid stemmende voor
beelden - laat ik alleen maar noemen
het inmiddels gelukkig gesloopte
Maupoleum versus de herbouwde
panden aan de Snoekjesgracht nabij de
Sint Antoniesbreestraat in Amsterdam.
Wat nu het gat aan het einde van de
Prinsegracht in Den Haag betreft, mij
komt het voor dat door de bouw van
het Westeinde Ziekenhuis met alle
gevolgen vandien de historische
context zo verzwakt en vervaagd is dat
het bouwen van 18de eeuws ogende
panden niet leidt tot een versterking of
een herstel van die context.
Het lijkt mij voor het imago van de
monumentenzorg niet wenselijk
verantwoordelijk te worden gesteld
voor een dergelijke pastische. Wij
moeten m.i.immers altijd voorkomen
dat de monumentenzorg wordt geas
socieerd met namaak uit nostalgische
overwegingen.Bij monumentenzorg
hoort het echter in mijn gedachten-
gang primair te gaan om behoud van
het waardevol geachte authentieke
relict, niet om de vervalsing. Je moet
erop kunnen vertrouwen dat als iets,
zoals men dat noemt, 'onder monu
mentenzorg staat' het echt en authen
tiek is. Monumentenzorg is er niet om
een aantrekkelijk plaatje in stand te
houden. Dat betekent natuurlijk niet
datje maar je gang kunt gaan, zie het
Maupoleum enz. Dus: als de historisch
waardevolle context - de Grote Markt
in Groningen - alleen maar in stand
kan blijven, c.q. hersteld kan worden
door een 'historiserende' invulling -
voor de goede orde: ik heb het niet
over het op basis van gegevens
herbouwen/reconstrueren van
panden, maar om het aan- of invullen
met gefantaseerde 'oude' panden, die
er nooit eerder stonden - kan daarin
een argument worden gevonden om
dat in overweging te nemen. Ik meen
dat die situatie aan de Prinsegracht in
Den Haag zich niet voordoet. Een
vraag van een andere orde is of het
plan Roos/Karthaus moet worden
uitgevoerd. Het oordeel daarover is
niet aan monumentenzorgers doch
aan de Welstandscommissie.
Mr G. W. van Herwaarden,
secretaris Rijkscommissie voor de
Monumenten van de Raad voor het
Cidtuurbeheer.
itrirnTrnrmitiTTtn-rrT.v.TtMfiTtVo-irf.-.ïnmi.'
Bovenlicht Latijnse School Deventer
Gietwerk in steen Arnhem
sinds 1875
