Deventer restaureert karakteristieke
Penninckshoek
r
Een van de meest kenmerkende panden van het historisch gezien toch al rijk
bedeelde Deventer ondergaat momenteel een uitwendige restauratie. Het is
de Penninckshoek, te vinden op een karakteristieke plaats op de Brink, vlak
achter het standbeeld van Albert Schweitzer. Het betreft een restauratie waar
Heemschut nauw bij betrokken is, want directeur Bemard Duimel maakt deel
uit van de begeleidingscommissie van dit project.
RICHARD KERS
De Penninckshoek, die huisvesting
biedt aan de Doopsgezinde Gemeente
in Deventer, werd in de zestiende eeuw
gebouwd door de rijke en bekende
Deventer koopman Penninck. Het
voorname karakter van de bewoner
kwam terug in de rijk gedecoreerde
gevel van het pand. Een eerste, gron
dige restauratie onderging het pand
in 1891.
De werkzaamheden van dit moment
zijn wat minder ingrijpend, maar
verwering en erosie hebben het na een
eeuw noodzakelijk gemaakt dat de
gevel opnieuw wordt behandeld.
De voorgevel van Penningckshoek.
Zeven deugden
Met de gevel is overigens historisch
gezien het meest belangwekkende
element genoemd. Het is het onder
deel, waaraan het pand z'n monumen
tale status ontleent. Van de gevel zijn
de zes beelden op hun beurt het meest
interessant. Oorspronkelijk telde de
gevel een zevental van dergelijke
beelden, voorstellende de bekende
'zeven deugden'. Van het zevende
beeld (Justitia, waarvan niet bekend
is hoe het er destijds heeft uitgezien)
wordt een nieuw exemplaar vervaar
digd dat het septet gaat completeren.
Overigens zijn ook de zes andere
beelden replica's; van de originelen
zijn er twee te zien in het Deventer
gemeentemuseum De Waag en vier in
het Rijksmuseum. De namen van deze
zes andere deugden zijn Fides, Spes,
Caritas, Prudentia, Fortitudo en
Temperantia. Het is uniek voor
Nederland dat een dergelijke
deugden-serie te vinden is op wat
van oorsprong een woonhuis is.
Een aardig aspect van de Penninckshoek
is dat het gebouw laat zien dat er ook
in de vorige eeuw al een zeker bewust
zijn was op het gebied van monumen
tenzorg. 'Al was het met name de
kunsthistorische kant van het restau
reren die destijds de aandacht kreeg',
vertelt Janleo van de Laar van de afde
ling Monumentenzorg van de
gemeente Deventer. 'Bovendien bleef
monumentenzorg in die tijd voorbe
houden aan de echte toppers, waartoe
De Penninckshoek overigens zeker
behoort.'
De werkzaamheden zoals die aan de
Penninckshoek worden uitgevoerd
staan volgens Hans Magdelijns, even
eens werkzaam op de afdeling
Monumentenzorg van Deventer,
model voor de monumentenzorg van
de toekomst: geen ingrijpende restau
raties meer, maar een nadruk die komt
te liggen op onderhoud. 'Dat is het
ideaalbeeld om naartoe te werken',
verklaart Magdelijns. 'Over tien tot
vijftien jaar moet het zover zijn dat
zeg maar negentig procent van alle
Nederlandse monumenten gerëstau-
reerd is. Daarna kan de aandacht
worden verlegd naar het onderhouds-
matige aspect. Gemiddeld is in de
Nederlandse gemeenten zestig procent
van de monumenten inmiddels geres
taureerd. Het resterende deel zou in die
tien tot vijftien jaar moeten gebeuren.'
Richard Kers
Heemschut Overijssel.
