Detail van de middentravee en gootlijst.
lekkage een deel van het oorspronke
lijke doek vergaan. Inmiddels verkeerde
de herstelling ook in zeer slechte staat.
Ten behoeve van de restauratie
.moesten de doeken naar een restaura
tie-atelier worden gebracht. De schil
deringen werden op speciaal geconstru
eerde kokers in verticale stand van de
muren gerold en ingepakt. In het
atelier werden ze op spanraam gezet
en geheel hersteld. Op het door
lekkage vernielde doek is na nauwge
zette bestudering van de voorstelling
van Alexander de Grote een nieuw
stuk schildering aangebracht. Dat het
'modern' schilderwerk is, is te zien aan
het gladde oppervlak. De rest van de
behangselschilderingen is namelijk
gecraqueleerd. Na het herstel werden
de doeken via een ingewikkelde opera
tie in de kamer teruggeplaatst. Onder
de zware kleurtonen zijn de boeiende
voorstellingen in heldere kleuren
tevoorschijn gekomen.
Detail beeldhouwwerk middentravee.
Behalve met de wanden in de pronk
kamer, kon Van der Hart ook goed
voor de dag komen met het plafond.
Dat namelijk rijk voorzien van stuc
werk met een afbeelding van Pallas
Athene, putti (blote engeltjes), een
zeilschip en bloemmotieven. Bij de
restauratie is een dikke bruinige 19de-
eeuwse verflaag verwijderd, waarna
het plafond in de daaronder aangetrof
fen gebroken witte kleur werd terug
gebracht.
Kleurige kamers
In de loop van de.restauratie is veel
duidelijk geworden over de kleurstel
ling van het interieur van het huis.
Gebleken is dat de kamers op de eerste
verdieping, waar stucwerk ornamen
ten ontbraken, in de 18de eeuw in
verschillende kleuren waren geschil
derd. Zo is sprake geweest van een
blauwe kamer, twee groene en een
grijsgroene. De hele kamer werd
Regentenkamer: behangselschilderingen met voorstellingen uit het leven van Alexander de Groteen schouw.
'meegenomen'; het plafond, de muren
en de kozijnen kregen dezelfde kleur.
In de blauwe en grijsgroene kamer
konden de kleur en de wijze van
beschildering vrij zeker worden vast
gesteld. De balklagen in deze kamers
werden in de betreffende, oorspronke
lijke tint teruggebracht.
Verrassing
Tijdens de restauratie werd een drietal
'vondsten' gedaan. De eerste is een
muurschildering die in een van de
kamers werd aangetroffen onder de
witgeverfde wanden en het rookka
naal. Op de schoorsteen was met scha
duweffecten een halfronde kachelnis
gesuggereerd en op beide wanden
waren sjabloonschilderingen aange
bracht. Voor het grootste deel bleek
de staat van de schilderingen te slecht
voor een restauratie. De oorspronke
lijke deccoraties zijn daarom afgedekt
en opnieuw overgeschilderd. Zowel
op de schoorsteen als op één van de
wanden is een stukje van de oorspron
kelijke schildering 'ongedeerd' onder
de verflaag vandaan gekomen en in het
zicht gelaten.
De tweede vondst was verborgen
onder een afgetimmerde schouw. Na
verwijdering van de betimmering
werd een beschilderd schouwstuk
zichtbaar in een oorspronkelijk met
goud en zilver bewerkte lijst. Net als
de taferelen op het behang in de
pronkkamer, is deze schildering geko
pieerd naar een werk van Charles le
Brun (ditmaal een schilderij).
Een grote verrassing was de ontdek
king van bijzonder schilderwerk - op
de achterwand van een pronk-servies-
kast - dat onder een dikke verflaag was
verborgen; op een blauwe achtergrond
vormden bruine takken met groene
bladeren consoles, die bestemd waren
voor het uitstallen van glas of porse
lein. Om het geheel nog levendiger te
doen lijken, was de verf ingestrooid
met zeer kleine glasstukjes. Ook dit
bonte interieur-onderdeel is geheel
hersteld in haar oorspronkelijke staat.
Vereniging Hendrick de Keyser
Hendrick de Keyser is een landelijk
werkende vereniging die zich tot taak
heeft gesteld exterieur en interieur van
monumentale huizen te restauren, om
ze vervolgens in eigen beheer te
houden. De vereniging werd in 1918
opgericht en heeft inmiddels 304
huizen in haar bezit. De verzameling
wordt nog steeds uitgebreid, waarbij
gezocht wordt naar historisch of
architectonisch waardevolle gebou
wen. Bij restauratie wordt er naar
gestreefd de panden zoveel mogelijk
in hun historisch gegroeide staat te
houden. Speciale aandacht gaat uit
naar de interieurs, die vaak bijzonder
zijn maar ook zeer kwetsbaar.
Alten Zwart is medewerker van de
Vereniging Hendrick de Keyser.
26
