bagD
Tras
troef!
O /.JW
/jtiiS/L VaS
w arwo
P postbus 9
2100aa
K heemstede
023-(5)481581
Restauratie -
Renovatie?
Natuurlijk Tras.
Uitbreidingsplannen
Bronnen
Tnent-
\nputz
en halfrond. Aan weerszijden bevin
den zich op het muurvlak gestucte
versieringen zoals rozetten.
Al deze gebouwtjes zijn binnen het
MSP een herbeschouwing waard. Ze
moeten stuk voor stuk behouden blijven
en bij verhuizing van de levende have
zou men dan ook naar hergebruik
moeten streven. In het verleden
verdween nogal eens het een en ander
ongemerkt.
Artis trekt jaarlijks ruim een miljoen
bezoekers. De noodzaak en behoefte
tot uitbreiden dateert al vanaf eind
jaren twintig (Blijdorp is twee keer zo
groot).
Al jaren geleden heeft Artis de toezeg
ging van de gemeente om de gronden
aan de andere zijde van de Doklaan te
gebruiken voor uitbreiding van het
terrein met ca 4 ha. Het eerste plan
uit 1989 heette 'Tijgers aan het water',
dat gelukkig niet werd uitgevoerd,
omdat daarin ook de aanleg van het
huidige terrein geschaad zou worden.
Het laatste plan 'Zebra's aan het
water' dateert van begin dit jaar. Het
is de bedoeling dat het plan in fasen,
afhankelijk van de financiën, wordt
uitgevoerd (Streefdatum totaalplan
2002). De Plantage Doklaan wordt
een centrale allee. Tussen de allee en
het water moet een parkeergarage eri
een savannahlandschap 'een Afrika
aan de gracht' komen; met zebra's
en gnoe's. In de tweede fase volgen de
tijgers en leeuwen. Ook is voorzien in
een aanlegsteiger. Het blijft echter
voorlopig bij plannen. De bootbewo
ners van het Entrepotdok hebben een
proces aangespannen tegen de uitbrei
dingsplannen. Zij eisen behoud van
hun ligplaats en een openbaar pad
langs het water. Hetgeen voor Artis
inhoudt dat de biotopen bijna niet
mogelijk zijn omdat er dan voor de
rust van de dieren wallen opgeworpen
moeten worden. Met het gevolg dat er
dan veel terrein voor Artis onbenut
blijft. Bovendien maakt juist het
contact met het water de uitbreiding
zo aantrekkelijk. In ieder geval is het
nu slechts een kwestie van afwachten,
todat de Raad van State uitspraak doet.
'En dat kan zo weer een jaar duren',
zegt directeur Frankenhuis.
Inmiddels gaan de werkzaamheden in
Artis gewoon door. Er wordt opnieuw
bestraat, veel gesnoeid, gemaaid en
het is een gezellige drukte met dieren
geluiden en kindergeschreeuw. Maar
er zijn wel degelijk rustige plekjes te
vinden. Dat is het verrassende van
Artis vindt Frankenhuis, de begroeiing
is misschien wel wat verstikkend, maar
daardoor is er om de hoek vaak iets
totaal anders. Ondanks de grote
bezoekersstromen kan men redelijk
anoniem rondslenteren en zoeken
naar wat Artis op het gebied van
bijzondere bouwwerken en stallen te
bieden heeft. En behalve dat zijn de
tuinen, de vele beelden en het park
met wel 200 verschillende boomsoor
ten de moeite waard.
Zoals journalist Johan Lugef in 1929
in de Telegraaf schreef: 'Als U in Artis
naar de beesten hebt gekeken, kijk dan
ook eens naar de mensen'. Anno 1995
zou meri kunnen zeggen: 'Als U in
Artis naar de beesten en de mensen
hebt gekeken, kijk dan ook eens naar
de architectuur'.
De cijfers en nummers in de tekst
verwijzen naar de plattegrond achter
in de meest recente Artisgids.
Artisgidsverschenen in 1990, waarin
veel aandacht voor de geschiedenis,
met beschrijvingen en oude afbeeldin
gen van verschillende verblijven.
Hasselman, Ben en Maarten Meijs.
'Natura Artis Magistra; het park, de
gebouwen en de kooien in de 19e
eeuw'. Amsterdam, z.j.
Nieuwendijk, J.G. '125 jaar Natura
Artis magistra' In: Ons Amsterdam,
15(1963), no 4 p. 98-128.
Gegevens over het Monumenten
Selectie proces werden verstrekt
door het Gemeentelijk Bureau
Monumentenzorg, Amsterdam.
