A*
Door Groningen en ommeland
Heemschut
Landelijke Heemschutdag 1995
Dit jaar kunnen de deelnemers aan de Landelijke Heemschutdag
genieten van het rijke culturele erfgoed van de stad Groningen en zijn
prachtige ommeland.
v_
IN DIT NUMMER
TIJDSCHRIFT VAN DE BOND HEEMSCHUT
opgericht in 1911
Beschermvrouwe:
H.M. Koningin Beatrix
Heemschut is een gezamenlijke uitgave van
de Bond Heemschut en Waanders Uitgevers.
REDACTIE
drs. J. Kamerling, eindredacteur
drs. A.M.tenCate
drs. H.C. Franssen
De redactie draagt geen verantwoordelijkheid
voor artikelen, voorzien van auteursnaam.
VERDER WERKTEN MEE
B.J.M. Duimel
S, Simon
M. Berkers
R. Paping
P.H.M. Bosscher
A. Zwart
E. van der Werft
L. van der Meule
N.deVreeze
R. Overbeek
W. Smink
J. Hof
J.Th. Balk
A.M.P.P. Janssen
LEDENADMINISTRATIE
Postbus 1129,8001 BC Zwolle
tel. 038-658628
telefax 038-655989
postgiro 4702230
Per 1 januari 1994:
Lidmaatschap leden 30-65 jaar: f 60,—
leden 65+ f 45,- en 30- f 30-
Opzegging alleen schriftelijk en vóór
1 december
Extra nummers op aanvraag f 6.75,-
CORRESPONDENTIEADRES VOOR
BOND HEEMSCHUT
Nieuwezijds Kolk 28,1012 PV Amsterdam
tel. 020-6225292 (redactie alleen ma en di)
telefax 020-6240571
CORRESPONDENTIEADRES VOOR
ADVERTENTIES
Bureau Van Vliet
Postbus 20,2040 AA Zandvoort
tel. 02507-14745
REDACTIERAAD
A.M. den Haan (voorz.)
drs. J. Kamerling (secr.)
drs. J.J. Bollebakker
B.J.M. Duimel
J.D. Gerritsen
P. de Ruijter
Brieven aan de redactieraad t.a.v. de secretaris.
GRAFISCHE VERZORGING
Roelof Koebrugge bNO
DRUK
Waanders Drukkers, Zwolle
FOTO OMSLAG
Schoorsteenmantel in één van de zalen van
Menkemaborg (foto John Stoel).
JAARGANG 72
NO. 4
AUG1995
Heemschut
verschijnt
6x per jaar
aepag-Gsaiww
Ontwerp gerestaureerde Beurs van Groningen
(fotodienst RUG).
Op pagina 6 van dit nummer van
Heemschut krijgt de lezer een voor
proefje van de boeiende excursie, die
voert langs karakteristieke Groningse
boerderijen, fraaie middeleeuwse
kerken in romano-gotische stijl, oude
Groningse borgen, kloosters en raad
huizen. Monumenten, die het wijdse
Groningse kleilandschap op talrijke
punten markeren en glans verlenen.
Eigenlijk zou de excursie-ganger een
dag extra aan deze Heemschutdag
moeten plakken (zie ook pag. 4) want
alleen al de stad Groningen, waar de
dag begint is een dagdurend bezoek
waard. De redactie besteedt in dit
nummer dan ook niet alleen aandacht
aan het fraaie erfgoed langs de excur
sie-route maar ook daarbuiten. Wie
per trein arriveert kan in elk geval
direct al een glimp opvangen van het
boeiende maar omstreden nieuwe
Groninger Museum van de Italiaanse
architect Mendini.
Heemschut is altijd gekant geweest
tegen de komst van dit nieuwe muse
um maar nu het er eenmaal staat is
het aardig eens vanuit verschillende
hoeken opinies over het gebouw te
lezen. De meest gehoorde kritiek is
wel, dat het zich zo opdringt, dat de
architectuur van het gebouw concur
reert met dat waarvoor het is
gebouwd: het tonen van de collectie.
Oude schildering in de Pieterskerk te Loppersum
(foto J.W. Schulte Nordholt).
Het oude Raadhuis van Usquert vóór de-
restauratie (Rijksarchief Groningen).
Toch geeft het museumcomplex de
stad ook iets lichtzinnigs en mediter-
aans, dat aan de 'metropool van het
noorden' iets toevoegt.
Het Groningse PC-lid Piet Reijenga
de 'schrik' van architectonisch
Groningen geeft niet alleen zijn ver
nietigende visie op het museum maar
breekt ook de staf over het
'desastreuze' binnenstadsbeleid van
de gemeente. Wethouder W.Smink
dient hem van repliek.
Verder in dit nummer o.m. een repor
tage over de Molens van Kinderdijk,
die zijn voorgedragen voor de
Wereldmonumentenlijst en artikelen
over de ruimte en rust van Drenthe,
die onder druk staan en de 'heiligheid'
van het Groene Hart van Holland.
Jaap Kamerling
Service-info Heemschutdag 4
De'muis'van Nuis 5
Heemschut-agenda 5
Open Monumentendag 5
Route Heemschutdag 6
Groningse boederijen bedreigd 8
Groningse kleilandschap 10
Oude kerken van Groningen 12
Berlage in Usquert 14
Monumentenbeleid dorpen 16
Van klooster tot museum 19
Museum Menkemaborg 21
Visies op Groninger Museum 23
Groninger Korenbeurs- 27
Binnenstadsbeleid van Groningen 30
Boeken 31,38
Ruimte en rust in Drenthe 33
Groene hart heilig? 34
Versteende huisnamen 36
Molens Kinderdijk 37
Exposities 39
Heemschut actief 40,41
Excursies 42
3