Natuurlijk, er zit in het Groene Hart
een stuk waar je niet aan kunt komen.
Daar moeten we - minister De Boer
voorop - vóór gaan liggen. Maar hoe
zit het met sommige andere gebieden?
Een deelnemer: 'Neem het zuidelijk
deel van de Haarlemmermeer. Ik kan
me heel goed voorstellen dat daar
woningen worden neergezet in plaats
van een paar suffige bomen', genuan
ceerd is niet per se saai.
De man met deze opinie gaat nog
verder. Hij wil, zegt hij, de groene
ruimte dichter bij huis halen, stede
lijke gebieden groener maken. 'Het is
vreemd om te denken dat mensen van
de compacte stad in het weekend alle
maal naar het Groene Hart reizen.'
'Dat is het einde van het Groene
Hart,' fluistert mijn buurman.
Heemschut
Ook Heemschut komt voor keuzes te
staan in de discussie rond het Groene
Hart. Directeur ruimtelijke en juridi
sche zaken drs. Joseeph van der Haagen
opteert voor een genuanceerde bena
dering. 'Je kunt op goede gronden
stellen dat het Groene Hart een zeld
zaamheid is, zelfs mondiaal gezien,'
zegt hij desgevraagd. 'Cultuur
historisch en historisch-geografisch
van het allergrootste belang. We
moeten alles doen om het zo veel
mogelijk in stand te houden. Maar we
moeten wel de gevolgen van dat stand
punt via effectrapportages in beeld
brengen. Gevolgen zijn bijvoorbeeld
de inpoldering van een stuk IJmeer,
hoogbouw in Delft, of het feit dat
Alphen aan den Rijn middenin het
Groene Hart tot hoogbouw moest
overgaan, en zo kunnen we een tijdje
doorgaan. In principe vind ik de bena
dering van de nota's Ruimtelijke
Ordening de juiste. Maar Heemschut
moet het Groene Hart-beleid niet
cöute que cöute steunen als het hele
nare gevolgen heeft voor de histo-
risch-ruimtelijke kwaliteit elders. Hou
je streng aan het beleid vast, dan krijg
je onherroepelijk met vragen te maken
als: moet er weer hoogbouw verrijzen
aan de randen van het Groene Hart?;
moetje intensiever gaan bouwen?; is
het gevolg daarvan dan niet bederf van
het silhouet en het gezicht op steden?
We moeten het Groene Hart-beleid
'voorzichtig' verdedigen. Heemschut
staat er achter. Maar het Groene
Hart-beleid is niet het laatste woord.
Want we moeten wel de volgende
eeuw in! Welke effecten het Groene
Hart-beleid heeft gehad, is nog nooit
in kaart gebracht. Ik pleit dus voor een
ruimtelijke impact-analyse van het
gevoerde beleid.'
Het Groene Hart-beleid is al niet zo hard
meer. Volgens de prognoses worden er in
de kom.ende tien jaar 350.000 woningen
gebouwd in het gebied, dat vanouds
Groene Hart. was. Waar moeten ze
komen
Van der Haagen: 'Grote delen van
het Groene Hart zijn zo waardevol,
die moeten naar mijn mening een
beschermde status krijgen. Als
beschermd landschapsgezicht of als
planologisch beschermd landschap.
Het gaat dan 0111 delen die historisch-
geografisch en historisch-landschap-
pelijk echt zeldzaamheidswaarde
hebben, vergelijkbaar met monumen
ten en stads- en dorpsgezichten. De
planologische optiek waarmee het
Groene Hart tot nu toe is benaderd,
wordt dan vervangen door een land-
schapsbeschermingsfilosofïe. Andere
delen van het Groene Hart zouden
voor Heemschut ter discussie kunnen
staan. Bijvoorbeeld gebieden waar het
tuinbouwglas zich opdringt, zoals
bij Nootdorp, soms dag en nacht
verlicht. Het is dwaas om hier aan
het Groene Hart-beleid vast te
houden.'
Schiphol
Bij de discussie over het Groene Hart
stuitje onvermijdelijk op Schiphol.
Mag deze luchthaven zich blijven
uitbreiden? Is uitbreiding van het
vliegveld bij Lelystad niet een veel
beter alternatief? Daarvoor pleit op
het symposium oud-gedeputeerde van
Zuid-Holland Borgman. Als Schiphol
zich uitbreidt, komen er veel bedrijven
bij en dan zijn er ook veel extra wonin
gen nodig, betoogt hij. In plaats van
een daardoor uitdijende Randstad
kiest hij voor Almere of Lelystad. Daar
zou bijvoorbeeld het vracht- en char-
terverkeer naar toe kunnen. 'De
bewoners van Flevoland hebben juist
gekozen voor rust en ruimte,' - serieus
tegenargument, ingebracht door een
inwoner van Dronten. 'Maar een
groot vliegveld bij Lelystad is goed
voor de werkgelegenheid van
Groningers en Friezen,' vindt een
ander. Op de achtergrond smeult
nog een discussie over het alternatief
van de Maasvlakte. Ten slotte vindt
iemand dat het allemaal niet veel
uitmaakt. Bij uitbreiding van Lelystad
gaat Schiphol gewoon door met
uitbreiden. Het beleid moet kiezen
voor transport per spoor.
Van der Haagen (Heemschut) kiest
persoonlijk voor uitbreiding van
Lelystad: 'Schiphol ligt logischerwijs
op een verkeerde plek, voor de oorlog
heeft men een foute keuze gemaakt.
De luchdraven Lelystad is per trein
goed te verbinden met Schiphol.
Laat al het charter- en vrachtvervoer
plaatsvinden vanuit een nieuw te
stichten Schiphol II, aan een spoorlijn
gelegen. Dus geen vijfde baan bij
Schiphol, maar een of twee banen ten
oosten van Lelystad, in dat open kale
lege land. Dat is veel verstandiger dan
voorzieningen nu te proppen op een
plaats waar het eigenlijk niet kan.'
35