Jaarverslag
Waagplan sociaal onveilig
Doods in de avond
Nostalgie
BOEKEN
Linschoten
Saba
Stadsherstel Amsterdam
hoogte van 23 meter zich een beeld
vormen van de nieuwe en zware
aanslag, die B en W thans op de
binnenstad plegen: een nieuwbouw-
complex, dat ons het voor de verblijfs-
functie meest aantrekkelijke pleindeel
zal ontnemen en de verdwijning van
het goudkantoor uit het beeld van de
Grote Markt.
Het ontworpen Waagplein zal ondanks
de bruisende beschrijvingen van B en
W een onaantrekkelijk gebied worden,
waarvan de sociale veiligheid op een
aanmerkelijk lager niveau uitkomt dan
hier ooit werd aangetroffen. Dit wordt
bevestigd door de onderzoeksresulta
ten van het door B en W ingeschakelde
bureau 'Zijaanzicht'. Het resultaat van
dit onderzoek is vernietigend: 'Met
nadruk dient te worden vermeld, dat
hier vooral is gekeken naar de vormge
ving van de muren en straten en niet
naar de ruimtelijke opbouw van het
gebied'.
'Het informeel toezicht vanuit de
woningen bestaat uit toezicht vanuit
bovenwoningen: in het woongebouw
van architect Natalini zelfs vanaf de
tweede verdieping. Het effect hiervan
is matig, omdat het zicht op straat
vanuit de woningen vrij gering is en
omdat het op straat moeilijk is de
aanwezigheid van woningen op de
tweede verdieping te beleven'.
'Gesteld kan worden, dat het plan-
Natalini op dit moment te weinig
avondfuncties op de begane grond
heeft om het gebied ook 's avonds
druk en levendig te laten zijn.Deze
visie op het gebied strookt niet met de
ambitie om met het plan-Natalini een
stukje stad te creëren, dat ook 's avonds
bruist van het leven'.
'Het aantal voorzieningen lijkt echter
te laag om het gebied zelf ook 's avonds
een veel gebruikt en aantrekkelijk
gebied te laten zijn.Gevolg is dat
avondroutes langs het gebied zullen
(blijven) gaan en niet zozeer er door
heen.'
Bij het maken van dit plan, na de sloop
van de unieke concertzaal De Harmonie
de grootste aanslag op het Groningse
culturele erfgoed, is de onder de
burgerij aanwezige deskundigheid
genegeerd.
De gemeente heeft zich volstrekt ten
onrechte verwaardigd een veroorde
ling uit te spreken over het in architec
tonisch opzicht beste openbare
gebouw uit begin jaren zestig (het
stadskantoor van architect Vegter), dat
nu gesloopt is ten behoeve van een
larmoyant stuk nostalgie.
De gemeente zou moeten beseffen,
dat de gemiddelde burger of winkelier
niet in staat is zich een beeld te
vormen van de gevolgen van voorge
nomen wijzigingen in ruimtelijke,
esthetisch en functionele kwaliteiten
van de binnenstad.
Zij zou moeten beseffen, dat die burger
vervolgens ten prooi valt aan een soort
apathie, die hoort bij het ondergaan van
een natuurramp om dan tijdens de
uitvoering van de plannen te ontwaken
met schrikreacties.
De door B en W gehanteerde open
plan-procedure bestaat uitsluitend uit
krampachtig eenrichtingsverkeer,
rijkelijk verfraaid met kostbare publi
caties, vaak overbodige onderzoeken
en wijdlopige commenteren, waarin
oneigenlijke argumenten de hoofdrol
spelen.
(Bovenstaand schrijven van Piet Reijenga
is op 20 maart als brief gepubliceerd in de
Groninger Gezinsbode. De redactie heeft
de brief ingekort, om redenen van leesbaar
heid. Ir. P. Reijenga, lid van Heemschut
Groningen, schreefde brief op persoonlijke
titel)
Zie ook pag. 32
T.g.v. het 25-jarig bestaan van de
'Stichting G. Ribbius Peletier jr tot
behoud van het Landgoed Linschoten'
werd de geschiedenis van deze oase
van rust in de randstad te boek gesteld.
Landgoed Linschoten; een geschiedboek''
werd samengesteld onder redactie van
Wessel Reinink in opdracht van de
Stichting Landgoed Linschoten. Het
landgoed werd in 1637 gesticht en
bestaat uit het kasteel, 400 ha lande
rijen, bossen, waterpartijen, park en
historische gebouwen en wordt al
eeuwen als eenheid beheerd. In het
prachtig uitgegeven boek wordt ieder
aspect van het landgoed belicht, de
bebouwing, de bewonersgeschiedenis,
het park (naar ontwerp van Zocher jr.),
het landschap, flora, fauna enz. Tot
1891 was het landgoed in bezit van de
familie Strick van Linschoten en het
werd deze eeuw nauwelijks meer
bewoond. Een prachtige uitgave,
zorgvuldig vormgegeven met vele
afbeeldingen die op het halfmatte
chloorvrije papier prachtig uitkomen.
Het boek is een waar document voor
het behoud van het landgoed in de
huidige omvang met een waarschu
wende vinger naar de oprukkende
verstedelijking rondom het landgoed.
De grenzen van het toelaatbare voor dit
in natuur en cultuuhistorisch opzicht
waardevolle gebied zijn absoluut
bereikt.
BussumTHOTH, 1994. 564 p.
ISBN 90.6868.110.9 Prijs f6 5,-
Op 6 september 1994 promoveerde
Frans H. Brugman op de studie 'The
monuments ofSaba; the island of Saba, a
Caribbean exampleSedert 1986 heeft
Brugman veldwerk verricht op Saba,
waarvan het resultaat in deze disserta
tie is neergelegd. Vervolgens heeft hij
verder archiefonderzoek verricht en is
op zoek gegaan naar vragen als 'wat is
typisch Saba,' heeft een database
opgezet met een aantal criteria en
vervolgens daaraan een 2000 objecten
onderworpen. Brugman's conclusie is
dat '...'the unspoiled queen' deserves
to be treated with more dignity,...'
In 1986 waren de monumenten op
Saba betrekkelijk onaangetast, maar
nu is duidelijk dat ze zorg, financiële
hulp en intensieve begeleiding behoe
ven, wil dit kleine stukje paradijs haar
bijzondere uitstraling behouden. Er
wordt gesloopt, weinig onderhoud
verricht en er is ook sprake van
verkeerd materiaalgebruik. Het accent
in deze uitgave wordt dan ook gelegd
op de beleids- en beheersaspecten, die
met behulp van het bijgeleverde data
baseprogramma bestuurd kunnen
worden. In hoofdstuk 1 wordt de
geschiedenis van het eiland en het
ontstaan van de dorpen beschreven.
I-Ioofdstuk 2 behandelt de typologie
van de Sabaanse cottage per onder
deel. Verder aandacht voor Europese
invloeden in de bouwstijl, beschrijvin
gen per dorp en voorbeelden van de
met de database gemaakte objectbe
schrijvingen. Het laatste hoofdstuk
geeft aanbevelingen voor monumen
tenbeleid in het Caribisch gebied in
het algemeen en voor Saba in het
bijzonder.
Zutphen, De Walburg Pers, 1995. 168p.
ISBN90.5612.002.6 Prijs f49,50 inclu
sief diskette.
In het jaar 1994 werd een goede bais
gelegd voor de activiteiten van de
vennootschap in de komende jaren.
Een nieuwe emissie bleek een succes
(17,2 miljoen) en ook het nieuw inge
voerde automatiseringsysteem draade
uiteindelijk goed. T.b.v. het onder-
houdsbeheersysteem startte men met
een woning- cartotheek. Men verwacht
ook dit jaar af te sluiten met een restau
ratievolume van ca 10 miljoen, hetgeen
bevredigend genoemd mag worden.
Adres: Amsterdamse Maatschappij tot
Stadsherstel N.V., Amstelveld 10,
1017 JD Amsterdam. 020-622.07.74.
31
