mi
D. Koenders
Leidekkersbedrijf f\
f\
Natuurleien
Leipannen
Torenwerk
Lood-, zink- en koperwerk
LEENHOUTS
OOK GESPECIALISEERD
IN RESTAURATIE EN
ONDERHOUD VAN
MONUMENTEN
Gespecialiseerd in restauratie-
en renovatiewerk
Alles onder garantie
Tel. 05450-9 22 17
Nijverheidsweg 3 - Neede
Fax 05450-9 2219
j
Uitgevoerd werden door ons
onder andere:
Kerk te Groede
Beltmolen te Cadzand
Molen Retranchement
Kerk Brouwershaven
Waterpoort te Sluis
Stellingmolen Hoek
Diverse Woonhuizen
Westpoort te Sluis
Kerk en Toren Kortgene
Korenmolen te Sluis
Kerk Sint Maartensdijk
Kerk te Dreischor
Kerk te IJzendijke
Toren Sint Kruis
Kerk te Aardenburg
Oostpoort te Sluis
Zuidpoort te Sluis
Toren Stavenisse
Kerk te Vosmeer
Kerk te Baarland
Balans Middelburg
Hij heeft er dan ook geen emotionele
binding mee. De vorige eigenaar had
dit wel: hij heeft samen met anderen
bezwaar gemaakt tegen de voorgeno
men sloop.
Verkoop komt ook niet ter sprake:
het monument ligt op minder dan 50
meter afstand van de andere bedrijfs
gebouwen. Deze 50 meter is de mini
male afstand die in de Algemene maat
regelen van bestuur is vastgelegd als
afstand tussen een woning en een
intensieve veehouderij. De boer is
dus terecht bevreesd dat de eventuele
nieuwe bewoners van het monument
hem later op grond van milieu-wetge
ving beperkingen kunnen opleggen.
En zeker bij een eventuele bedrijfsuit-
breiding is dit niet denkbeeldig.
De praktijk heeft hem al tot leerschool
gediend. De dienstwoning, die ook
binnen de gestelde normafstand van
50 meter ligt, werd vroeger particulier
bewoond. Met de toenmalige bewoners
zijn er problemen geweest over stank
overlast. Dit is de reden waarom de
boer deze dienstwoning heeft terug
gekocht. En uiteindelijk is hij er zelf in
gaan wonen. Het monument werd een
speelbal voor weer en wind; met het te
verwachten resultaat!
De systematische verwaarlozing van
het pand is niet goed te praten en dit
geldt zeker het feit dat de huidige
eigenaar inmiddels een groot deel van
de historische betegeling, een 18de
eeuwse Makkumer wandbetegeling,
uit het woonhuis heeft verwijderd.
Door de inspecteur van de Rijksdienst
voor de Monumentenzorg is hij ervan
op de hoogte gesteld dat dit een over
treding is van de monumentenwet.
Dilemma
Het dilemma is duidelijk: vanuit het
standpunt van de eigenaar, als onder
nemer, is het begrijpelijk dat hij er
weinig voor voelt om het monument
te verkopen maar het is natuurlijk
ontoelaatbaar dat zo met een
Rijksmonument wordt omgesprongen.
B en W van Opsterland formuleren
het als volgt: 'De boerderij is van grote
historische betekenis vanwege de zeld
zaamheid van het type en de architec
tonische waarden. In het kader van de
ontwikkeling van de regionale agrari
sche geschiedenis is het monument
van bijzonder belang. Bovendien is de
boerderij van belang in verband met
de markante ligging in het landschap.
Sloop van dit monument moet dus
voorkomen worden.' Een ander, door
B en W niet genoemd, argument is dat
aan de boerderij in het verleden met
erg veel subsidie groot onderhoud is
verricht. Dit is een reden te meer om
een sloopvergunning te weigeren.
Onlangs besprak het Bestuur van
Heemschut deze kwestie uitvoerig.
Of er in deze individuele kwestie een
voor alle partijen bevredigende oplos
sing gevonden wordt, is afwachten.
Maar de vraag is natuurlijk hoe zo'n
patstelling in de toekomst voorkomen
kan worden. Versoepeling van de
milieu-wetgeving bij monumenten
ligt voor de hand maar het is de vraag
of deze oplossing op langere termijn
verstandig is. Het effect zou wel eens
omgekeerd kunnen zijn: hierdoor kan
het minder aantrekkelijk worden om
in een historische boerderij te gaan
wonen. Een andere mogelijkheid is
om bij het bouwen van nieuwe
bedrijfsgebouwen meteen al de 50
meter grens in acht te nemen. Deze
rigoreuze oplossing zal vaak overbodig
blijken te zijn en vanzelfsprekend op
grote weerstand stuiten van de boeren,
die op dit moment tot grote tevreden
heid wonen en hun bedrijf uitoefenen
in een monument. Een ding is zeker:
voorkomen moet worden dat van de
bewuste verwaarlozing van Den
Vriezen Sathe een precedentwerking
uit kan gaan. De eigenaar heeft bewust
de Monumentenwet overtreden en dit
kan niet zonder gevolgen blijven.
Math Berkers is geograaf te Raalte en
medewerker van Heemschut
Met dank aan de heerj. C. de Kroon van
de PC Heemschut Friesland en de heren
J. Vonk en M. Donker van de gemeente
Opsterland.
j i
Leenhouts' Aannemings-Bedrijf b.v.
Nieuwstraat 52
Postbus 25
4524 ZG Sluis
tel.: 01178-74000
fax: 01178-62140
38
