De omstucte moer- en kinderbinten van de Berckepoort in Dordrecht
HANS BOLLEBAKER
De vondst begin november 1994 van het, voorlopig als zestiende eeuws
gedateerd, stucwerk op de moer- en kinderbinten in de Berckepoort staat niet
op zich zelf.
Noten
y nu
Een étage hoger, de zolderverdieping,
treffen we eveneens omstucte moer
en kinderbinten aan uit dezelfde
periode, in verregaande staat van
ontbinding. De commissie Temminck-
Groll (zie Heemschhut nr. 6/'94. p. 3)
heeft reeds in 1992 in zijn rapport
nadrukkelijk op het belang daarvan
gewezen en als aanwijzing genoemd
dat dit duidt op een oorspronkelijk
voorname bestemming van het pand.
In 1980 verschijnt een opmerkelijk
afstudeerproject bij de Akademie voor
Bouwkunde te Rotterdam. Deze
studie -een publicatie waard- maakt
ondermeer melding van het stucwerk
plafond op de zolder en geeft een
reconstructie en detail-afbeeldingen
van aangetroffen fragmenten als:
franse lelie, hoek ornament, een 'das'.'
In 1984 zijn deze ornamenten nog in
redelijk goede staat aangetroffen,
daarbij is op een moerbint nog een rij
dierenafbeeldingen geconstateerd
welke het meest gelijkenis vertonen
met hazewindhonden in rennende
positie achter elkaar lopend. Een
mogelijkheid zou kunnen zijn dat de
hazewindhond voor 'das' is aangezien.
Bij opname in december 1994 bleek de
toestand zodanig dat het als verloren
moet worden beschouwd. Misschien
kunnen nog wat resten in het museum
een plaats vinden.
Anders is het gesteld met het recente
lijk vrijgekomen plafond bij welk
onderzoek het Instituut voor bouwhis
torische inventarisatie en documenta
tie te 's-Hertogenbosch is betrokken.
Aangezien conservering een speciali
teit is die a fortiori in het museale vak
wordt aangetroffen heeft Heemschut
er bij de gemeente op aangedrongen
om een wetenschappelijk team in te
stellen bestaande uit de daarvoor in
aanmerking komende conservatoren,
het Centraal Laboratorium voor
onderzoek van voorwerpen van kunst
en wetenschap in Amsterdam en
andere gekwalificeerde wetenschap
pers.2 De gemeente heeft de pers
meegedeeld te onderzoeken of herstel
mogelijk is en Heemschut bij schrijven
van 20 januari laten weten, dat sugges
ties van namen van terzake deskundi
gen welkom zijn. Daarmee is wel haast
geboden. Met behoud wordt het
nationaal belang gediend want er is
in Nederland uit deze periode geen
tweede stucwerk plafond bekend.
Heemschut heeft ter persconferentie
uitgesproken dit prijzenswaardige
streven graag te ondersteunen.
Drs. J.J. Bollebakker. Lid Provinciale
Commissie Heemschut Zuid-Holland.
1) B.de Haas, J. van der Spek, I. van der
Stoep, L. VerboompDe Berckepoort
te Dordrecht', Rotterdam 1980,
pp 31-39 en omslagafbeelding.
2) Litt.: Wijnancl V.J. Freling; Stucwerk
in het Nederlandse woonhuis uit de
17de en 18de eeuw. Leeuwarden/
Mechelen 1993. (acad.poefschrift).
C. W. Fock; 18de eeuws stucwerk in
Nederland. Uit Heemschut nr. 1/1982.
C.M. de Bruijn: Leven met het verle
den, Dordrecht 1992passim.
Engelenkopje op raveling belétage, (foto Marco de Nood).
35
