KORTE BERICHTEN
Noord-Holland
Aardappellandjes behouden
Sloop Oranjekerk dreigt:
vijfde afbraak op rij
Directeur voor VOM
JK
Gooiland weer café-restaurant
Restauratie gebouw Gelderland
Lighal monument
Gevels De Verdwenen Stad verkocht
Groningen
Kerk weer in gebruik genomen
Zomertochten Stichting Oude
Groninger Kerken.
Symposium 'Kerk in kleur'
Bomen in de stad
Egmond aan Z,ee - Een deel van de
'aardappellandjes' in de Winnemer-
duinen, ook bekend als de Duinen van
Six kan behouden blijven. Dit blijkt
uit het beheerplan van de provincie
Noord-Holland. De provincie heeft
het gebied vorig jaar aangekocht,
waardoor het toegankelijk is geworden
voor het publiek en met het Noord-
hollands Duinreservaat nu een
aaneengesloten gebied vormt. De
karakteristieke landjes met volkstuin
tjes, waarover Heemschut in het juni-
nummervan 1993 schreef, zouden
aanvankelijk allemaal moeten verdwij
nen. Dit leidde tot veel protest. Het
Provinciaal Waterleidingbedrijf wil
alleen tuintjes rond Egmond toestaan.
Amsterdam -In De Amsterdamse Pijp
is tumult ontstaan over de voorgeno
men sloop van de Oranjekerk op de
hoek van de Van Ostadestraat en de
Tweede van der Helststraat.
De Oranjekerk dreigt daarmee de
vijfde gezichtsbepalende kerk op rij
te worden, die in korte tijd in
Amsterdam wordt gesloopt: de
Bonifaciuskerk in Oost en de
St. Vincentiuskerk en de Liefde in
West. Van de Muiderkerk in Oost rest
nog slechts de toren, die ook al weer
enkele jaren staat te verkommeren.
De Hervormde Kerk, eigenaar, wil de
Oranjekerk met zijn markante toren
slopen om op die plek een modern
kerkelijk centrum te bouwen. Stads
deel De Pijp en buurtbewoners willen
de kerk, die sterk gezichtsbepalend is
voor de buurt, behouden en zoeken
een andere functie voor het gebouw.
Het stadsdeel is begonnen met een
haalbaarheidsonderzoek naar moge
lijkheden voor andere bestemmingen.
Rialto, het Van Ostade-theater en het
Internationaal Homoseksueel Theater
hebben interesse getoond.
Drs. S. de Vreeze is benoemd tot direc
teur van de Vereniging Open
Monumenten, die in augustus wordt
opgericht. De Vreeze was de laatste
vier jaar wethouder van Leiden met de
portefeuille financiën, automatisering
en welzijnszorg. Hij werkte na zijn
studie bestuurswetenschappen bij de
VNG, de Rijksplanologische Dienst
en de Provincie Zuid-Holland.
Hilversum - Gooiland, het monument
van Duiker uit 1936, is heropend als
grand café en restaurant. Het gemeen
tebestuur heeft het pand verkocht aan
de Bussumse ondernemer G. van Eyl,
die het gebouw zijn oorspronkelijke
functie teruggeeft. De exploitant van
het grand café mikt op een behoudend
en ouder publiek. 'Een plek waar de
zakenman een lunchafspraak kan
maken.' Een plaats voor 'theater
bezoekers die na afloop in een stem
mige ambiance kunnen afzakken in
een rieten stoel, op het regiment bar
krukken of aan de leestafel' (de Volks
krant). Op de bovengelegen etages
komt net als vroeger een hotel. De
cafézaal is zo goed mogelijk in de
oorspronkelijke staat teruggebracht.
Men koos in dit monument van
Nieuwe Zakelijkheid echter voor de
art-deco-inrichting, die enkele grand
café's op het Amsterdamse Rembrandt-
plein kenmerkt. Monumentenzorg
was er niet gelukkig mee.
BF
Den Helder - De Koninklijke Marine
heeft een aannemersbedrijf opdracht
gegeven tot de restauratie van het in
verval geraakte rijksmonument,
gebouw Gelderland, dat in de buiten-
wal van het fort Erfprins gelegen is.
Het uit 1878 daterende complex
bestaande uit een stelsel van gangen en
kamers met een totale lengte van 270
meter is al sinds 1970 niet meer in
gebruik. Het is gebouwd als leslokaal
en onderkomen voor ongeveer 1000
landmachtmilitairen. De leslokalen,
de werkplaatsen, de manschapsverblij-
ven, de latrines en de voor forten zo
kenmerkende waterkelder zijn nog
goed herkenbaar. De restauratie gaat
vijf jaar duren.
Bergen aan zee - Gedeputeerde Staten
van Noord-Holland hebben de lighal
van de voormalige kinderkolonie
'Jong Nederland' aan de Verspijckweg
in Bergen aan Zee tot provinciaal
monument verklaard. In deze lighal
uit 1937, kenmerk van 'Het Nieuwe
Bouwen', moesten kinderen in de
frisse zeelucht kuren. Daarom werd de
bouwvorm bepaald aan de hand van de
zonnestand, waardoor een optimale
lichtverdeling verkregen werd. De hal
bood plaats aan 5 5 bedden en is nu in
gebruik als atelier van een kunstenaar.
Jan Derk GerritsenPR-medewerker
Heemschut Noord-Holland.
Am,sterdam - Er is veel belangstelling
voor koop van zeventiende en acht
tiende eeuwse Amsterdamse gevel
toppen. Honderden afgebroken gevel
toppen liggen ergens in een werf
opgeslagen. Twaalf hebben er een jaar
lang te pronk gestaan langs de muur van
het Marine-etablissement op Katten
burg. En dat heeft gewerkt. Zeker tien
gevels keren terug op panden in de
binnenstad. Ook de NV Economisch
Herstel Zeedijk heeft er vier besteld.
Ze kosten slechts zo'n 5000 gulden. Er
zijn er nog 70 in de aanbieding.
BF
Tolbert - Op 14 juni is de gerestau
reerde kerk van Tolbert (zie foto
boven) weer in gebruik genomen. De
van oorsprong 13 de eeuwse kerk is in
1977 overgenomen door de Stichting
Oude Groninger Kerken. De conser
verende restauratie begon in 1984.
Tijdens de werkzaamheden zijn vier
sarcofaagdeksels en vijf 17de eeuwse
zerken te voorschijn gekomen.
Op 16, 23 en 27 juli en op 3 en 10
augustus zijn er tochten naar Jeverland,
de kerken van Fedderwarden, Pakens,
Sillenstede en Wiarden.
Op 2 en 3 september wordt dit sympo
sium gehouden. Vier sprekers belichten
verschillende aspecten van de middel
eeuwse muur- en gewelfschilderingen
in de Groninger kerken. Aanbieding
van het lustrumboek over deze schilde
ringen aan de Commissaris der
Koningin in de provincie Groningen.
Gevolgd door een excursie naar Gro
ninger kerken met muur- en gewelf
schilderingen op 3 september. Excursie
alleen voor symposiumgangers.
Informatie: Stichting Oude Groninger
Kerken, Westersingel 43, 9718 CD
Groningen, telefoon: 050 - 123 569.
Groningen - Monumentale bomen in
de stad Groningen worden beter
beschermd. Adle waardevolle bomen
komen op een lijst en worden eens in
de drie jaar geïnspecteerd. Deze lijst
wordt gehanteerd bij kapaanvragen. Zo
probeert de gemeente het verwijderen
van monumentale bomen tegen te
gaan. De status 'monumentaal' ver
krijgt een boom die minstens 40 jaar
41