NOS
ABELN - VLOEREN
05618-1234
advisering levering
^èt^°eNe
Visie
Belevingswaarde
Geluidwerende vloeren
o.a. in Tolhuis Gorkum, Kasteel Woerden,
Kasteel Renswoude, Afrikahuis Amsterdam,
Bastion Breda
Uitsluitend met garantie volgens norm (NEN-DIN)
ook buiten kantooruren
Voor elk laag-bij-de-gronds
probleem!
Voor elke renovatie
Voetpad 818483 JR Scherpenzeel (Friesland)
Fax 05618-1632
.\o°"
Bronkhorst
metaaldakgroep
woorden vertelde hij de honderden
waterschapsingenieurs hoe om te gaan
met landschap, natuur en cultuurhis
torie. 'Het waarderen kost nog
moeite. Het berust op liefde voor de
omgeving. Hoeveel hebben we er voor
over? Het is dus bij uitstek een subjec
tieve zaak. Veel liefdes moeten aange
leerd worden.' Daarom was het nuttig
dat actiegroepen enkele jaren terug
aan de bel trokken over de schaduw
zijden van de dijkversterking. 'Een
woord van dank aan de natuur- en
milieuorganisaties is op zijn plaats.
Het is een onderdeel van het groeiend
milieubewustzijn van de laatste twintig
jaar.'
Het toekennen van waarden markeert
het einde van de vervreemding van de
omgeving. 'Eeuwen en eeuwen zijn we
samen opgegroeid, wij en onze omge
ving.' De Smidt verwijst naar de
dichter Willem, van Toombelangrijk is
de leesbaarheid van het landschap als
collectief geheugen. 'Men las uit de
structuur van het landschap waar men
welk gewas moest laten groeien.' Dat
is tegenwoordig weer belangrijk. 'We
willen de sporen kunnen lezen van
natuur en cultuur in het landschap.'
Maar dat betekent niet dat elke veran
dering taboe is. 'Verstarring is net zo
dodelijk voor cultuur als voor natuur.'
Voor duurzaamheid is vernieuwing
net zo nodig als behoud.'
Het inventariseren en waarderen
van landschappelijke, ecologische en
cultuurhistorische aspecten vraagt om
een gestructureerde aanpak. Het gaat
enerzijds om het vergaren van kennis
en anderzijds om het aangeven van een
subjectieve voorkeur. De Smidt: 'Voor
kennisvergaring zijn er adviesbureaus,
maar voor het aangeven van de subjec
tieve voorkeur bestaat nog geen struc
tuur. Dat gebeurt sinds kort in klank
bordgroepen, via daarvoor aangewezen
personen.' Maar hoe ga je gericht
inventariseren? 'LNC-waarden
bestaan niet, ze moeten worden
gemaakt. Je moet dus kiezen vanaf
het begin.'
Je moet eerst benoemen wat essentieel
is en pas daarna gaan inventariseren.
Het is nodig een visie te ontwikkelen
op basis van bestaande kennis en
verworven inzicht. 'Visie ontwikkelen
is het interpreteren van kennis. De
visie richt zich op hoofdlijnen met
behulp van integratie, interpretatie
en selectie.' Dat is de essentie van de
nieuwe handreiking over inventarisa
tie en waardering: eerst nadenken, dan
inventariseren. Dit proces kent
natuurlijk wel een wisselwerking.
Het kiezen begint dus al in de visie
ontwikkeling en bij de waardering. De
visie moet een breed draagvlak hebben
op basis van consensus. Het is de
bedoeling dat de visie overeenkomt
met de inhoud van de startnotitie voor
de milieueffectrapportage.
De nieuwe inzichten zijn voor een
belangrijk deel in praktijk gebracht in
een proefproject: de Bomendijk op het
landgoed De Poll bij Voorst. Project
leider ir. P.J. van Kleunen (Bouwdienst
Rijkswaterstaat) had goed nieuws voor
de waterschappen. 'We hebben een
stuurgroep van dertig personen.
Iedereen die wilde, was welkom. Het
lijkt moeilijk zo'n grote groep tot
besluiten te laten komen, maar dit is
wonderwel gelukt.' Iets meer dan een
jaar na de start is dit plan al nagenoeg
klaar. 'Nieuw was een belevingswaar-
den-onderzoek. In interviews werd de
aandacht gevestigd op plekken waar
een weg de dijk kruist. Die plekken
waren sinds 1300 uitgesleten. Dat
willen we graag terug zien na de
versterking.' Op een andere plek is
de dijk ook iets te laag: bij de kruising-
met de oprijlaan van het Huis De Poll.
Dit is ook een belangrijke zichtlijn.
Dit kan volgens Van Kleunen gehand
haafd blijven: 'sla een damwand en
accepteer dat er meer water over de
dijk heen slaat.'
Abele Reitsma is vaste medewerker van
het tijdschrift
Vraag vrijblijvend
offerte en inlichtingen
heel Nederland.
nooidlaren (gr.)
Gebr. Bronkhorst bv
Lageweg41
9479 PA Noordlaren (Gr.)
Tel. 05905-91455 (4 lijnen)
Fax 05905-92581
Postbus 150
9470 AD Zuidlaren (Dr.)
33
