Plannen in Raalte voor historische
landschapstuin
Voor MOK-werfjes een functie in de tuin
Als het aan Gerard Nijenkamp ligt dan zien de bermen en plantsoenen van
Raalte er binnen enkele jaren heel anders uit. In de bermen bloeien de
koekoeksbloemen en het sint-janskruid weer en de aanleg van de plantsoenen is
geïnspireerd op het oorspronkelijk landschap van Raalte.
MATH BERKERS
Samen wandelen we langs de
Stobbenbroekerwaterleiding. In de
bebouwde kom is de loop van deze
wetering aan het gezicht onttrokken
door een keurig onderhouden plant
soen. 'Het kan ook heel anders',
vertelt Nijenkamp. 'Maak gebruik van
de kenmerken van zo'n gebied. De
lage, natte delen rond Raalte waren
vroeger de hooilanden. Omzoom zo'n
beek met knotwilgen en plant elzen-
broekbos aan. Laat de natuur voor een
deel haar gang gaan.'
'Tussen het landelijk gebied en het
dorp moet geen abrupte scheiding
zijn', gaat Nijenkamp verder. 'Je ziet
dat ook bij de meeste tuinen. Zelfs aan
de rand van het dorp worden de tuinen
afgeschermd door houten schuttingen
Een beekdal-landschap ergens rond Raalte: een
houtwal met knotwilgen en een hoog opgaande
populier.
of coniferen'. En hij voorziet mij van
gratis advies: 'Je gaat toch verhuizen
naar een huis langs het kanaal? Daar
hoort geen beukenhaag of zo, gewoon
riet, dat ligt het meeste voor de hand;
in het voorjaar afmaaien en 6 weken
later heb je weer een behoorlijke haag.'
Heemtuin
Sinds een jaar heeft ook Raalte een
IVN, een Instituut voor natuur- en
milieueducatie, en Gerard Nijenkamp
is vanzelfsprekend hiervan lid gewor
den. Hij is de drijvende kracht achter
het plan van het nog jonge maar zeer
enthousiaste IVN om in Raalte een
heemtuin op te zetten. In deze tuin zal
een deel van het oorspronkelijke land
schap rond Raalte gereconstrueerd
worden. Oorspronkelijk is in dit geval
19de eeuws. Het landschap van vóór
de kunstmest en de ruilverkavelingen,
het landschap van de boerengemeen
schap georganiseerd binnen de Marke:
de beekdalen, de heidevelden en de
essen.
Al reiken de ambities van Gerard
Nijenkamp verder, het eerste plan is
bescheiden van opzet. Het is de
bedoeling dat aan de rand van een
woonwijk, tegen het Overijssels kanaal
aan, op een terrein van ongeveer een
hectare een stukje beekdal aangelegd
gaat worden. De tuin zal extensief
beheerd gaan worden. Schoffelen is
niet nodig en door slechts spaarzaam
te maaien moet in dit gebied spontaan
een evenwicht ontstaan.
Het overleg met de gemeente loopt
voorspoedig. De heemtuin biedt haar
de mogelijkheid om te experimente
ren met ecologisch groenbeheer.
De functie van het gebied blijft het
zelfde: een wandelgebied voor de
buurtbewoners. Met deze tuin hoopt
het IVN mensen enthousiast te maken
voor het behoud van het historisch
landschap en voor het ecologisch
omgaan met de natuurlijke omgeving.
De vereniging zelfheeft er ook baat bij:
de heemtuin kan een ontmoetings
plaats worden voor IVN'ers.
'Misschien dat in de toekomst hier
nog eens een clubgebouw gebouwd
kan worden', hoopt Gerard, 'een
gebouw voor tentoonstellingen,
waarin bijvoorbeeld ook zaden van
de inheemse flora verkocht kunnen
worden'.
MOK
Geestdriftig denk ik met hem mee:
een eind verderop langs het kanaal, in
het centrum van het dorp, staan nog
steeds de twee werfjes van de voorma
lige Maatschappij voor Overijsselsche
Kanalen. Er zijn wel plannen om deze
MOK-werfjes te restaureren maar
niemand weet eigenlijk wat er daarna
mee.zou moeten gebeuren. Het
verplaatsen van de werfjes naar de
heemtuin is wel een erg voor de hand
liggende oplossing: de werfjes zijn
gered en het IVN heeft een club
gebouw.
Math Berkers is geograaf te Raalte en
vaste medewerker
29
