Fragment kaartje met keurblokken.
tegen de parkeerterreinen in de tuinen
van Herengracht 499 t/m 509. Deze
actie heeft wel enige jaren geduurd en
vond zijn beslag in een vonnis van de
Arrondissementsrechtbank te
Amsterdam, waarin de tuinen van de
no. 499, 501 en 503 autovrij moesten
worden. In 1979 zijn de eigenaars van
no. 505, 507 en 509 verhuisd en tegen
over de Raad van State heeft de
gemeente verklaard dat een nieuw te
vestigen bedrijf beslist niet de binnen
erven als parkeerterrein mag gaan
gebruiken.
In keurblok XIII bleef de gemeente in
1973 niet achter en schreef B en W de
eigenares van het parkeerterrein van
de Nieuwe Spiegelstraat aan met de
mededeling, dat zij het parkeren op
het binnenterrein diende te beëindi
gen. In 1980 werd de nieuwe eigenares
aangeschreven: 'dat eigenares al
datgene van het achtererf, dat kenne
lijk is aangebracht om het geschikt te
doen zijn voor het stallen van motor
voertuigen dient te verwijderen en tot
het aanleggen en onderhouden van
het erf als tuin dient over te gaan'. Er
werden AROB-procedures gevoerd.
De eigenares riep de hulp van de Raad
van State in. In maart 1982 werd de
gemeente in het gelijk gesteld. Het
parkeerterrein werd ontruimd.
Tot onze verbazing werd op voorstel
van B en W in 1989 een nieuwe aan
vraag voor een parkeerkelder onder de
keurtuinen in behandeling genomen.
Het duurde tot de zomer van 1991 na
veel bezwaarschriften van bewoners
en culturele instellingen voordat deze
onderkeldering definitief van de baan
was.
Kostbare bomen gekapt
In keurblok IV zijn de tuinen op
grote schaal bestraat en volgezet met
rommelige bebouwing. De wisselende
eigenaren hebben zich niet als goede
huisvaders gedragen. Op 23 januari
1992 werd nog een procesverbaal
opgemaakt door de gemeentepolitie
voor het illegaal kappen van twee
monumentale bomen die een waarde
vertegenwoordigden van 750.000
gulden volgens de berekening van
de landelijk erkende methode RAAD.
In keurblok VII is een parkeerterrein
achter Keizersgracht 365 tot 383 te
vinden. Ook in keurblok XI zijn twee
parkeerterreinen: een achter Keizers
gracht 473 tot 487 en een met de
ingang in de Nieuwe Spiegelstraat.
Bereidheid bij de gemeente om de
eigenaren aan te schrijven ontbreekt.
Te lang is het hebben van het parkeer
terrein gedoogd.
In de jaren zeventig is in keurblokXIX
ongeveer een derde van de tuinen in
dit blok onderkelderd door één eige
naar. Met het argument dat de compu
ters niet in ruimtes met wisselende
temperaturen mochten staan!
'Last' van vallende bladeren
In keurblok XX is ooit een verbeten
strijd gevoerd tussen twee buren om
de hinder van afvallend blad van een
monumentale beukeboom. De
eiseres/eigenaar stelde in de dagvaar
ding dat de bomen in het najaar het
dak van het tuinhuis en de tuin bezaai
den met bladeren en zij wilde het liefst
de bomen gerooid zien.
De buurt liep te hoop en steunde de
eigenaar van de mooie beuk. Als de
eiseres haar erf ingericht had als tuin,
in plaats van het bestraat te hebben en
bebouwd met schuurtjes, dan waren
de vallende bladeren zeker als een
zegen beschouwd.
Jarenlang corresponderen
In keurblok XXII is een parkeerterrein
verdwenen omdat 18 bewoners van dit
blok op 21 juli 1971 B en W verzoch
ten in te grijpen tegen het klandestien
parkeren, dat zich steeds meer
uitbreidde ten koste van de tuinen
tussen de Heren- en Keizersgracht.
De bewoners correspondeerden jaren
lang met de gemeente. Op 2 juli 1975
kregen de bewoners nog een brief van
de gemeentesecretaris waarin voorge
steld werd om de verordening ex art.
43 der Woningwet voor de oude stad
te wijzigen om zodoende vrijstelling te
kunnen verlenen voor parkeren in de
tuinen. De tuinen zijn wel hersteld.
Een bestraat pad voor het heen en
weer rijden van auto's via de ingang
van de Keizersgracht 745 naar de
achterkant van de Herengracht 580
bestaat nog steeds.
Illegaal horecagebruik
Wat op dit moment een bedreiging
voor de keurtuinen vormt is het min of
meer illegale horecagebruik. In keur
blok XII wordt dit al oogluikend door
de gemeente toegestaan. Een gedeelte
achter de restaurants wordt bestraat,
er komen een paar tafels en stoeltjes,
de tuinen verdwijnen en het lawaai
neemt de overhand!
Gave keurblokken
Er zijn gelukkig ook nog keurblokken
die de tijd geheel gaaf hebben weten te
overleven.
Keurblok XV is daar een voorbeeld
van. Hoewel daar ook even in 1991
een illegaal parkeerterrein in gebruik
was, maar in 1992 werd onder bestuurs
dwang dit parkeerterrein ontruimd.
Ook de tuinen van de keurblokken
XIV en XVI zijn door de eeuwen heen
goed bewaard gebleven.
De regels
Wat zeggen de bestemmingsplannen
over de keurtuinen:
1De gronden, op de plankaarten
bestemd voor 'keurtuinen', zijn
aangewezen voor tuinen.
2. Op de in lid 1 genoemde gronden
mogen slechts bouwwerken (tuin
huizen aan het eind van de tuin)
worden opgericht en in stand
gehouden met een bouwhoogte van
2.5 meter.
3De in lid 1 genoemde gronden
mogen noch worden verhard noch
onderkelderd.
4. Als verboden gebruik in artikel 17,
lid 1 van de voorschriften worden in
elk geval aangemerkt het gebruik
van keurtuinen voor:
a. Aan- en afvoerwegen t.b.v.
motorvoertui gen
b. Laad- en los, parkeer- en opslag
doeleinden.
c. Bedrijfsmatig gebruik en horeca-
uitoefening.
De eeuwenoude regels die voor de
keurtuinen gelden zouden voor alle
binnenterreinen in de oude en in de
nieuwe stad van kracht moeten zijn.
Zolang deze regels nog niet voor heel
Amsterdam van kracht zijn moeten de
keuren in ieder geval voor de binnen
stad gehandhaafd worden. Het nieuwe
gemeentebestuur moet de huidige
eigenaren beter informeren en ook
nieuwe eigenaren op de hoogte stellen
van de eeuwenoude gebruiksregels.
Vera Amencle en Addy Stoel zijn lid van
de Werkgi'oep Keurblokken. van. Wijk
centrum d'Oude Stadt te Amsterdam.
Inlichtingen over het gebruik c.q.
misbruik van de keurtuinen is te
verkrijgen bij de Werkgroep Keur
blokken van het Wijkcentrum d'Oude
Stadt, Nieuwe Doelenstraat 55,
1012 CP Amsterdam, telefoon 020-
6382205/fax 020-6384026. Het boek
'Wat gebeurt er met de keurblokken
deel II is ook op bovenstaand adres
voor de prijs van f. 28,50 verkrijgbaar.
21