Groen in de stad
Heemschut is niet vaak nodig voor groene actie
Acties om historische groene plekjes in de bebouwde kom te sparenhebben
zeker de sympathie van de provinciale commissies van de Bond Heemschut.
Toch komt het nietvaak voor dat ze zelf eigenaren, overheden en media
benaderen over het behoud van groen. Als dat wel het geval is, gaat het
meestal om. een erf- of parkbeplanting die samenhangt met een historisch
bouwwerk. Het initiatief ligt vaak bij een specifiek groene organisatie. Veel
steden hebben bijvoorbeeld een organisatie met een naam zoals Hartje Groen
ABELE REITSMA
Stadspolder in Voorburgse wijk Essesteijn. (foto J. Kamerling)
Iemand die het thema 'groen in de
stad' erg belangrijk vindt, is de tech
nisch adviseur van Zuid-Holland
ir. F.H. Goppel. Hij spande zich namens
Heemschut in voor een historische
boomgaard in Maassluis. 'Dit betreft
de biotoop van een boerderij in een
uitbreidingsgebied uit de zestiger
jaren met flats en woningen. Dit
gebied willen ze nu gaan verdichten.
Dat betekent dat de boomgaard op de
tocht zou komen te staan. Een boerde
rij zonder groenbuffer is een trooste
loze aangelegenheid. Voor een stad is
dit bijzonder aangenaam groen, niet te
vergelijken met het struweel dat in de
jaren zestig is aangeplant.'
Het plan ligt al een jaar stil. 'We
verwachten dat de gemeente het plan
zal herzien.'
Limburg
Een succesvol Heemschut-initiatief
was het beplanten van de Kastanjelaan
tussen het kasteel en de kerk in het
beschermde dorpsgezicht Amstenrade.
'Mijn voorganger Hamers heeft daar
veel aan gedaan' vertelt technisch
adviseur ir. K.J. C. Merks van de Lim
burgse commissie. Hij werkte daarbij
samen met de stichting Beschermd
Dorpsgezicht Amstenrade. 'Het was
een laan die een beetje in verval was.
Zij is helemaal gereconstrueerd.'
Heemschut speelde een belangrijke
rol bij het vergaren van de benodigde
middelen, circa f20.000,-. Dit laantje
is weer actueel nu de gemeente het
plan heeft opgevat er een parkeerter
rein aan te leggen. 'Het is een gevoe
lige situatie' legt Merks uit. De kerk,
het kasteel en de bijbehorende boer
derij geven de plek een rustiek, histo
risch karakter. Merks hoopt dat de
gemeente bijtijds tot inkeer komt.
'Alle moeite die Heemschut voor het
laantje heeft gedaan, is anders verloren
werk. Dit zou dan ook het einde
kunnen betekenen van het beschermde
dorpsgezicht.'
Haarlem
In Noord-Holland wijst technisch
adviseur A.L. Lourijsen op het
Frederikspark te Haarlem. Hier moet
woningbouw komen op de plek van
het gesloopte sportfondsenbad. In
eerste aanleg is het park gebaseerd op
een plan van Zocher. De voorganger
van het sportfondsenbad was een
brongebouw, dat in de vorige eeuw
een locatie kreeg in afwijking van het
plan van Zocher. I-Ieemschut-man
Lourijsen: 'Het brongebouw werd
toen al verkeerd geplaatst, te veel in
het midden van het park.' Deze fout
werd verduurzaamd toen het bronge
bouw na enkele tientallen jaren werd
vervangen door het sportfondsenbad.
Die fout moet niet opnieuw herhaald
worden. 'Door de nieuwe bebouwing
op deze plek gaat het ruimtelijke
karakter teniet' zegt Lourijsen. Sinds
het bad gesloopt is, hebben verschil
lende projectontwikkelaars plannen
ingediend bij de gemeente. 'We
hebben toen evenals de omwonenden
een bezwaarschrift ingediend. Het is
dubieus of het iets zal opleveren' zegt
Lourijsen omdat de gemeente het wel
een goed idee vindt deze grond te
bebouwen.
Het Frederikspark werd nooit hele
maal voltooid zoals Zocher het
bedoeld had. 'Liet ging om een plan
met verschillende villa's. Die zijn niet
allemaal gebouwd. De weg die door
het park loopt, ligt ook niet zoals
Zocher dat bedoelde'. Het park is dus
geen eenheid meer. Wat over blijft,
zijn eigenlijk slechts fragmenten. 'Er
staan nog een paar villa's die behou
den blijven.'
Gelderland
De Gelderse commissie sloot zich
enkele jaren terug aan bij een actie in
Hattem om een klein achtererf in de
binnenstad te behouden. Op dit
perceel in het beschermde stadsge
zicht is een bank gevestigd, die wilde
uitbreiden. Hoewel de bank tevreden
was met een beperkte glazen uitbouw,
13
