Standaardwerk waterbeheersing
BOEKENRUBRIEK
Dokter Larijweg
Trafohuisjes
Monumentenbordjes ANWB/Heemschut
Het lijvige boekwerk 'Leefbaar laag
land', dat onlangs bij Stichting Matrijs
verscheen, opent met een voorwoord
van de minister van Verkeer en
Waterstaat, Hanja Maij-Weggen.
Daarin vermeldt zij dat Nederland een
bijzonder land is. Met zo'n 15 miljoen
inwoners (435 per km2) is Nederland
een van de dichtsbevolkte landen van
Europa. Als er geen dijken in
Nederland zouden zijn, zou 65% van
het totale oppervlakte (waarop meer
dan 8 miljoen inwoners wonen) onder
zee- en rivierwater verdwijnen.
Kortom: er is door de Nederlanders
heel wat aan waterbeheersing gedaan.
Al in de 11de eeuw ontstonden de
eerste dijken en in het begin van de
15de eeuw werd windbemaling inge
voerd. Hiertoe werden uit de reeds
bestaande korenmolens, molens
ontwikkeld die met behulp van een
scheprad water uit konden slaan. De
enorme ervaring die Nederland op
het gebied van waterbeheersing heeft
opgedaan, is ook van nut voor het
buitenland waar men de complexe
ontwerpen terug vindt die Nederland
voor afsluitingen en bedijkingen in
getijdegebieden en riviermonden zijn
gebruikt.
'Leefbaar Laagland' gaat ook in op de
relatie tussen waterbeheersing en de
geschiedenis van Nederland in het
algemeen. Zo zorgden politieke,
economische en technische omstan
digheden ervoor dat er in de ene
periode grote vooruitgang mogelijk
was en deze in andere perioden tot
stagnatie en achteruitgang leidden. Al
met al is dit prachtige geïllustreerde
overzichtswerk van de waterbeheer
sing in Nederland ook voor de 'leken'
onder ons zeer de moeite waard.
G.P. van de Ven (red.), 'Leefbaar
Laagland'. Geschiedenis van de water
beheersing en landaanwinning in
Nederland. Utrecht, Stichting
Matrijs, 1993. 304 pp., meer dan 200
ill., waarvan de meeste in kleur,
gebonden, prijs f. 69,90. Ook in een
engelse uitgave verkrijgbaar.
Yvonne Schouten, free-lance journalist
Deventer
In het Deventernummer van
Heemschut (1993, afl. 5 p.5)werd
het jubileumboek van de N.V.
Bergkwartier al aangekondigd.
Inmiddels is het verschenen: '100
huizen in Deventer en hun historie;
25 jaar monumentenzorg door de
N.V. Bergkwartier, maatschappij tot
Stadsherstel 1968-1993', samengesteld
door drs B. Rademaker-Helfferich. De
laatste jaren heeft de stichting ook
panden hersteld in andere historische
delen van de Deventer binnenstad. Na
een korte inleiding over betreffend
gebied of straat, worden alle panden in
het kort beschreven, bewoners, bouw
en restauratie. Van elk pand is een foto
van voor en na de restauratie opgeno
men. De NV Bergkwartier is met recht
trots op haar resultaat.
Nieuwegein, Arko, 1993. 128 p.
ISBN 90.72047.21.4 Prijs f42,50
In opdracht van de N.V. Bergkwartier
en eveneens ter gelegenheid van het
2 5 jarig jubileum verscheen van de
hand van ir. Aad H.M. Trompert en ir.
Frans van der Werf' Bergkwartier
Deventer 1993; ontwikkelingsvisies en
ontwerpideeën voor de (her-) inrich
ting van de openbare ruimte in een
historisch stadsdeel.' De inleiding is
van prof. ir. M. GoudappelUitgegeven
en te bestellen bij de N.V.
Bergkwartier. Het werd op 19 novem
ber vorig jaar tijdens een mini-sympo
sium in de Bergkerk aangeboden aan
het gemeentebestuur. (Zie ook pag. 37
van dit nummer).
In februari van het afgelopen jaar
organiseerde de gemeente Ruinerwold
een studiedag om te komen tot een
duidelijke visie hoe de Dokter Larijweg
beschermd zou moeten worden en in
hoeverre de authenticiteit van deze
lintbebouwing in stand gehouden kan
worden. Medewerker Math Berkers
berichtte daarover in Heemschut 1993
aflevering 5, p. 21. Inmiddels is er een
boekje verschenen met de zeven inlei
dingen van diverse deskundigen.
Hopelijk dragen die bij tot de ontwik
keling van een beeldkwaliteitsplan dat
in samenspraak tussen gemeente en
aanwonenden gerealiseerd moet
worden. Informatie: Gemeentehuis
Ruinerwold, Postbus 10, 7960 AA
Ruinerwold. Tel. 05222-1666.
Eveneens werd bij Matrijs uitgegeven
in de Stichtse Monumentenreeks
'Trafohuisjes', samengesteld door
Roland Blijdenstijn en met bijdragen
van M. Cramer, E. Schulte en J.J.
Verwaal. Trafohuisjes zijn merkwaar
dige verschijnselen in onze omgeving.
De meeste zijn saai en onopvallend.
Tot de Tweede Wereldoorlog echter
(de electriciteit was nog schaars) is er
aan de uiterlijke verschijning veel zorg
besteed. De geïnteresseerde zal in de
provincie Utrecht tal van deze kleine,
zorgvuldig ontworpen huisjes kunnen
vinden. In het boekje worden niet
alleen 33 van de meest bijzondere
huisjes beschreven, maar vindt men
ook een inleiding over de electrici-
teitsvoorziening, de PUEM, architect
H.E. Schulte en tenslotte de nieuwste
ontwikkelingen op dit gebied.
Utrecht, Matrijs, 1993. 64 p.
ISBN 90.5345.038.6 Prijs f 19,95.
AMtC
De ANWB heeft samen met Heemschut en de Stichting Ons Bloemendaal een dertiental monumenten-bordjes
geplaatst op monumenten langs veel gekozen routes. Op de bordjes staat een uitleg over een monument en zijn
ook de logo's van ANWB, Heemschut en Ons Bloemendaal afgebeeld. Op de foto de onthulling door wethouder
mevrouw Van Essen van het eerste bordje. Heemschut, dat de de vervaardiging van de bordjes financieel onder
steunt participeert ook in een volgende actie 'monumentenbordjes' in Bloemendaal.
