Wandelen door het grensgebied tussen
Maas en Rijn
Tijdens onze voettocht in 1991 -564 kilometer, op de rijksgrens van Vaals en
Aken tot aan de Dollard en Ems- lag de breuklijn 1992van de Europese
eenwording nog in het verschiet. In de luwte van de Nederlands-Duitse grens
vonden we doodlopende wegen en rust, alsook rijkdom aan natuurlijke en aan
menselijke historie. We ervoeren er de spanning van de ontmoeting tussen oost
en west.
Op onze etappe noordwaarts vanaf Venlo en het aangrenzende Kaldenkirchen
toont het landschap de sporen van de eeuwenlange wens om west en oost, Maas
en Rijn, te verbinden. Een goede kaart en een fiets zijn er de waarborgen voor
een grenzeloze excursie door de tijd.
Links van de Worn een molenwoning met schep
penrad. Rechts ervan een molenwoning; de Worn
weer als grens.
topografische kaart is opgenomen.
Achterin het boek worden vijf excur
sies beschreven. De routes zijn op de
topografische kaarten ingetekend. Het
boek eindigt met een uitgebreide
adressenlijst van musea in het grensge
bied.
Math Berkers is geograaf en oud-lid van
de Provinciale Commissie Heemschut
Overijssel
Hendrickx, W. en H. Derckx (1992)
De Groene Grens/Die Grüne Grenze,
192 pagina's, ISBN 906523 078 5.
Uitgeverij Stubeg (Hoogezand).
Prijs 3 7,95.
Beeld van de Fossa Eugenlana.
HAN DERCKX EN HANS HENDRICKX
Verstoorde eenheid
Het gebied tussen Maas en Rijn is in
beginsel een natuurlijke eenheid. Het
vlakke hoogterras, afgezet door Maas
en Rijn, is door tectonische breuken,
door voormalige lopen van Maas en
Rijn en door riviertjes als Niers en
Kendel in kleine plateau's verdeeld.
De laagtes tussen de plateau's waren
aanvankelijk drassig en venig. In onze
eeuw zijn ze op vrij grootschalige
wijze ontgonnen. De beboste rivier-
duingordel van Venlo tot Gennep
scheidt de Maas van deze laagtes langs
de grens.
Politiek en geografisch was deze
grensstreek lange tijd eveneens een
eenheid, aanvankelijk als Oppergelders
Kwartier. In 1703 viel het Spaanse
keizerrijk van Karei de Vijfde uiteen en
ook Opper-Geldern werd verdeeld.
Vervolgens viel heel Limburg ten
noorden van Venlo en het aangren
zende Duitse gebied gedurende bijna
een eeuw onder Pruisische heerschap
pij. Tot 1810 zijn meerdere pogingen
ondernomen om scheepvaartverbin
dingen tussen Maas en Rijn aan te
leggen.
25
