BOEKEN
Pieter Post
Nieuwbouw NS
Europa Nostra prijs voor
Gertrudiskapel
Arnhem
Kerken
Jaarverslag ROB
EXPOSITIES
Bij de Walburg Pers verscheen een
prachtige monografie; 'Pieter Post
(1608-1669)samengesteld door de
professoren J.J. Terwen en K.A.
Ottenheym.. Dit boek is het resultaat
van een jarenlange studie naar leven
en werk van Post. Na een schildersop
leiding en leerjaren bij Van Campen
kwam Post in 1640 in dienst bij
Frederik Hendrik en leidde de verbou
wing aan Paleis Noordeinde en Huis
Honselaarsdijk. Naast zijn werk als
hofarchitect ontwierp hij ook enkele
buitenplaatsen voor particulieren
(o.a. Vredenburg in de Beemster,
Swanenburg voor het hoogheemraad
schap in Halfweg, voorburcht kasteel
Heeze) Later ontwierp hij Huis Ten
Bosch en de Statenzaal, die als hoogte
punten uit zijn carrière worden
beschreven. In het boek wordt een
veertigtal ontwerpen thematisch
beschreven en het laatste hoofdstuk
behandelt het mathematisch ontwerp-
systheem, gebaseerd op verhoudingen
die teruggrijpen op Euclides en die
beschouwd werden als de weerspiege
lingvan de door God verordonneerde
harmonische wereldorde; theorieën
die geformuleerd werden door de
architecten van de Italiaanse renais
sance. Deze theoretische achtergron
den bepaalden zijn hele werk, van
grootschalige terreinaanleg tot de
kleinste details van het interieur. Een
prachtige uitgave met vooral veel teke
ningen en ontwerpen. Sommige wat
klein afgedrukt, zodat de oorspronke
lijke bijschriften niet te lezen zijn.
Zutphen, de Walburg Pers, 1993. 272
p. ISBN 90.6011.867.7 Prijs f89,-
De Nederlandse Spoorwegen kregen
op 1 december 1993 de Sphinx-
cultuurprijs uitgereikt, een jaarlijkse
prijs, die wordt toegekend aan bedrij
ven, personen of instellingen die de
productie van kunst en cultuur moge
lijk maken, in nationaal zowel als in
internationaal verband. Vanaf 1980
krijgen de gebouwen van de NS een
steeds moderner uiterlijk, er is sprake
van een wederopstanding van stations
architectuur. In het boekje 'NS laat
bouwen. Stations sinds 1980' worden 21
stationsgebouwen (een selectie) van de
laatste tijd gepresenteerd, waarvan de
meeste onder toeziend oog van NS'
huisarchitect ir Cees Douma werden
gerealiseerd. Onder zijn leiding
ontwikkelde de overkapping zich tot
het expressiemiddel bij uitstek van het
totale stationsgebouw, aldus het jury
rapport, waarbij doorzichtigheid en
licht een allesoverheersende rol
spelen. Het boekje werd samengesteld
door Henk van de Schoor e.a. De 21
stations zijn hypermodern en stuk
voor stuk kunstwerken.
Zutphen, de Walburg Pers, 1993. 64
p. ISBN 906011.872.3. Prijs f29,50.
Europa Nostra heeft een diploma toegekend voor
de restauratie van de Gertrudiskapel in Utrecht.
De prijs is toegekend voor de restauratie en
herinrichting van de kapel met behoud van het
oorspronkelijk karakter en de inspanningen om
verval in de toekomst te voorkomen.
In de Historische Reeks Arnhem
verscheen als deel 3 'Arnhem onder de
grond; bewoningsgeschiedenis van stad en
omgeving' geschreven door de conser
vator van de ouheidkundige en histori
sche afdeling van het Gemeente
museum, drs Ruud Borman. Het is het
eerste overzicht van de bewoningsge
schiedenis van Arnhem en omgeving,
waarin alle aspecten van de regionale
archeologie aan de orde komen. In een
vijftal hoofdstukken wordt de ontwik
keling verteld; het ontstaan van het
landschap en de eerste bewoners, de
pre- en protohistorie, van de
Romeinen en het Romeinse Castra
Herculis (te Meinerswijk) en Vicus
Meginhardi dat door de Noormannen
in de 9de eeuw werd verwoest, de
verlening van de stadsrechten in 1233
en de bouw van de verschillende stads
muren. Het dagelijks leven wordt
beschreven aan de hand van gevonden
afval en aardewerk. In het laatste
hoofdstuk wordt verteld over de
ontwikkeling van de Arnhemse
archeologie en de diverse opgravingen
en vondsten, vooral na de slag om
Arnhem kwam er veel aan het licht.
Maar er blijft nog veel onderzoek te
verrichten. Utrecht, Matrijs, 1993. 87 p.
ISBN90.5345.033.5. Prijs f24,95.
Onder de titel 'Gemeente als gastvrouw;
openstelling van kerkgebouwenstelde
M.N. van Haeringen-'tHart op initiatief
van de Bouw- en Restauratiecommissie
van de Nederlandse Hervormde Kerk
deze gids samen. Het is een algemene
handleiding voor vrijwilligers om op
verantwoorde wijze bezoekers over de
'eigen' kerk te vertellen en rond te
leiden. In het hoofdstuk, 'Wat moet
de rondleider weten' worden verschil
lende aspecten van het gebouw, de
inrichting de bewoners, de geschie
denis en de liturgie verteld. Tot slot
een literatuurlijst.
Zoetermeer, Uitgeverij Boeken
centrum, 1993. 73 p. ISBN 90.239.0447
Prijs f9,75.
Zeer lijvig is het jaarverslag 1992 van de ROB, Rijksdienst
voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek te Amersfoort
dat begint met het citaat 'Er is niets nieuws onder de zon en
als we zo doorgaan binnenkort ook niets ouds meer' De
scheepsarcheologie is, als Centrum voor Scheepsarcheologie,
in het verslagjaar definitief als afdeling toegevoegd aan dc
ROB. Ook is er intensief gediscussieerd over taak en struc
tuur van de ROB in de toekomst. I-Iet is belangrijk dat er
duidelijkheid komt in de rol die wetenschap en onderzoek
hebben in het beheer. Daarover bestaan tot op heden nog
enkele misverstanden. Het is duidelijk dat de dienst een
accentverschuiving in de richting van preventieve taken zal
doormaken, omdat daar de grootste lacunes zijn: een dienst
verlenende instelling op het gebied van de archeologische
monumentenzorg.
Een tweede beleidslijn is het streven naar een taakverdeling'
met lagere overheden- decentralisatie- zodat de dienst meer
aandacht kan geven aan het behoud. Het jaar 1993 staat iiv
het teken van dc uitwerking van de nieuwe beleidslijnen en
een verdere herstructurering van de dienst.
Na de inleiding volgen dc verslagen van het wetenschappelijk
onderzoek, dc verschillende afdelingen, dc provinciale en
regionale archeologen, dc schecps- en onderwatcrarcheolo-
gic, het deltaplan, publikatics enz. I-Ict laatste bericht is, dat
de ROB wordt geprivatiseerd.
Adres: ROB, Kerkstraat 1, 38! 1 CV Amersfoort.
AMtC
Adieu Parmentier; In het
Kunsthistorisch Instituut,
Doelensteeg 16 te Leiden. De
Parmentier is een oud industrieel
complex.Inl.tel.071-2 72687.
Prenten van formaat uit de Gouden Eeuw;
Jubileumexpositie Atlas van Stolk.
In het Schielandshuis, Korte
Hoogstraat 31 Rotterdam.
Van 18 maart t/m 19 juni.
Inl.tel.010-4334188.
KasteelMiddachten; Op 25,26 en 27
maart is dit fraaie kasteel in De Steeg
met voorjaarsboeketten zijn versierd
en is er een Paasshow. Inl .tel.017 51 -
14343. Open op genoemde dagen van
10-16 uur.
Nederland naar 't Leven;
Landschapsprenten uit de Gouden
eeuw. In het Rembrandthuis aan de
Jodenbreestraat 4 Amsterdam,
t/m 6 maart.
Kolonialen in Harderwijk; Over de
historische relatie tussen Harderwijk
en zijn Koloniaal Werfdepot.
Tot 20 maart in het Veluws Museum,
Donkerstraat 4 Harderwijk.
Open ma t/m vr van 10-17 uur.
Za van 13-16 uur.
Verschuivende grenzen;
Europa in atlassen, t/m 26 febr.in
bibliotheek Kath.Universiteit Brabant.
Inl. tel.013-662000.
21
