1
Heemschut tegen sloop voormalige Latijnse
School in Oudenbosch
Taalmonumenten
JO WOUTERS
De Bond Heemschut heeft bij de Raad van State beroep aangetekend tegen het
besluit van de gemeente Oudenbosch om in gevolge de monumentenwet een
sloopvergunning ie verlenen voorde uit 1835 daterende voormalige Latijnse
School aan de Markt 68 te Oudenbosch. Het rijksmonument maakt als
voorbouw deel uit van het daarachter gelegen, in 1890 gebouwde, klooster van
de broeders van St. Louis.
Er is een plan om. het klooster her in te richten als hotel en congresruimte. Voor
het realiseren van een entree wordt het nodig geacht de voormalige Latijnse
school af te breken.
HS
In haar overweging om accoord te
gaan met de sloop van het pand Markt
68 zegt de gemeente, dat de architec
tuurhistorische waarde van de in clas
sicistische stijl gebouwde Latijnse
School in de loop van de jaren belang
rijk is afgenomen. Rond 1930 is de
timpaan van het pand verwijderd en
omstreeks 1970 is de ingangspartij
gewijzigd. Terwijl, volgens de
gemeente, van het originele interieur,
als gevolg van interne verbouwingen,
niets meer over is. Naar de mening
van het gemeentebestuur van
Oudenbosch is de monumentale
waarde van de voormalige Latijnse
School thans minder dan die van
het daarachtergelegen klooster.
Het klooster is, zeggen B en W, één
van de mooiste gebouwen in
Oudenbosch. Het pand is eind vorige
eeuw gebouwd in neogotische stijl,
met enige neo-renaissance elementen,
als filosoficum voor de paters
Jezuïeten. De bouwheer was de huis
architect van de Jezuïeten Nicolaas
Molenaar. Het gebouw heeft rijk
betimmerde eet- en recreatiezalen,
een wintertuinachtige glasgalerij aan
de achterzijde, een kapel met een
houten tongewelf, een bibliotheek
en een fraaie spiltraptoren.
Onmiskenbaar
In het beroepsschrift voert Heemschut
aan, dat de voormalige Latijnse School
11
onmiskenbaar van cultuur- en bouw
historische waarde is. Bovendien is het
zeer beeldbepalend gesitueerd in de
directe nabijheid van de monumentale
Basiliek. Slopen betekent niet alleen
de teloorgang van een belangrijk
monument uit het midden van de
negentiende eeuw, maar tevens een
onaanvaardbare schending van een
stedebouwkundig waardevolle straat-
wand. Als deze wand tegenover de
Basiliek zijn gesloten karakter niet
behoudt, zal het voorplein van de
Basiliek sterk aan ruimtelijke kwali
teitswaarde inboeten.
Heemschut deelt dan ook niet
de opvatting van B en W van
Oudenbosch, dat "het verlies van het
rijksmonument Markt 68 voor een
niet onaanzienlijk deel wordt gecom
penseerd door de alsdan te realiseren
zichtbaarheid van het achterliggende
gebouwencomplex en de dan ontstane
betrokkenheid daarvan bij het karakte
ristieke centrum van de gemeente".
Heemschut herinnert in zijn beroeps
schrift aan de Raad van State er aan,
dat zowel de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg als de gemeente
lijke monumentencommissie van
Öudenbosch hebben geadviseerd de
sloopvergunning voor het rijksmonu
ment Markt 68 niet te verlenen.
Jo Wouters is PR-medewerker van de PC
Heemschut Noord-Brabant
De voormalige Latijnse
School aan de Markt in
Öudenbosch, die met
sloop wordt bedreigd,
(foto MIP Noord-
Brabant)
Hij komt van achter de Dom.
Betekenis: hij is homofiel
In j anuari 17 3 0 liep Joshua Wils,
conciërge van de Domtoren in
Utrecht, naar de rechter.
Hij had in de toren twee mannen
betrapt op sodomie, in die tijd de
gebruikelijke benaming voor anaal
geslachtsverkeer. 'Dergelijke lieden',
zoals hij ze noemde, waren al vaker
gesignaleerd in naburige koffiehuizen.
De verhoren van de gearresteerden
waren er voornamelijk op gericht om
meer namen los te weken. De 'alder-
befaemste sodomyst' Zacharias Wilsna
produceerde er onder dwang heel wat.
De zaak werd een nationale affaire en
het begin van een omvangrijke vervol
ging. In Utrecht vielen zelfs elf dood
vonnissen en de inwoners van de
Domstad hielden er een 'taalmonu
ment' aan over.
De Dom was vroeger een kathedraal
gewijd aan St. Maarten en is thans een
Hervormde Kerk. De 112 meter hoge
Domtorenis tussen 1321 en 1382
gebouwd en heeft een rijke decoratie.
In de toren hangen 7 luidklokken
gemaakt door Geert van Wou en een
klokkenspel afkomstig van de gebroe
ders Hemony.
Girbe Buist, werkzaam, bij de Culturele
Raad Overijssel
12