Nieuwbouw in een monumentale
omgeving
Goede en slechte voorbeelden
Groningen
Openbare bibliotheek
Graanpakhuis Albion
Friesland
Drenthe
Uitbreiding secretarie
Deze aflevering van Heemschut heeft als thema de inpassing van nieuwbouw
projecten in een historische bebouwing met monumenten. De redactie vroeg de
PR-medewerkers van de Proviniale Commissies van Heemschut om in overleg
met de technisch adviseur van hun commissie een goed en een slecht voorbeeld
van harmonieuze inpassing toe te sturen. Op deze en volgende pagina's een
interessant overzicht van deze voorbeelden. We laten steeds de inzenders zelf
aan het woord.
Groningen- Uit Groningen ontving
de redactie van ir.P.Reyenga vier
geslaagde en minder geslaagde voor
beelden. Het eerste behelst de nieuw
bouw van de Openbare Bibliotheek
aan de Oude Boteringestraatuit 1991.
Dit complex van de Milanese architect
Giorgio Grassi is gesitueerd tussen twee
rijksmonumenten op een locatie waar
enkele monumenten en karakteris
tieke panden t.b.v. dit project moesten
worden gesloopt. Positieve eigen
schappen van dit complex vormen de
schaal en de materiaaltoepassing.
Minder geslaagd is deze invulling
omdat aan de eis van éen gesloten
bebouwing als karakteristiek van een
middeleeuwse straatwand (tevens vast
gelegd in het bestemmingsplan voor
de binnenstad) niet is voldaan. Het
resultaat is een rafelige wand van twee
bouwblokken en twee spelonken
dichtbij de uitmonding van de
Nieuwbouw openbare bibliotheek: slecht voor-
beeld.jfoto's ir.P.Reijenga).
Het Graanpakhuis Albion: goed voorbeeld.
Broerstraat. Het beeld vanuit de Rode
Weeshuisstraat is dan ook onthutsend.
De breedste sleuf leidt naar de hoofd
ingang. Dit ook in architectonisch
opzicht belangrijke element zou aan
de Broerstraat een aanmerkelijk betere
uitstraling hebben kunnen krijgen met
een volwaardig voorplein. Zoals viel te
verwachten werden beide te smalle
ruimten t.b.v. de sociale veiligheid
van hekken voorzien. De twee in rode
baksteen opgetrokken even hoge
bouwblokken tonen gelijke straatge
vels met een armoedige compositie
en afwerking. Een sprekende boven-
beëindiging en verticale opbouw
ontbreken. De plaatsing van de
vensters is voor wat betreft de verhou
ding van de eind- en tussenpenanten
uiterst zwak. De voor- en zijgevels op
de hoeken van de ingangssteeg tonen
geen eigen karakter en gaan span
ningsloos in elkaar over, mede door
dat de vensterreeksen zich in een
ononderbroken ritme om de hoeken
voortzetten. Het saaie metselwerk,
waarin rollagen en andere sier- of
afwerk-elementen ontbreken, accentu
eert nog eens het nietszeggende gezicht
van dit voor de stad zo belangrijke
instituut. Ook de drie andere straat-
wanden van dit complex leveren geen
positieve bijdrage aan het stadsbeeld.
Groningen- Dit monument van handel
en industrie werd tussen 1991 en 1993
door de Berlijnse architecten Müller
Reinmann en Scholz omgebouwd en
uitgebreid tot een complex woningen.
Het blijft daarmee en herinnering aan
de bloeiende graanhandel, die tot in
het begin van deze eeuw in de stad
Groningen plaats vond. Het nieuwe
forse woongebouw aan de zijstraat met
zijn sterke plastische werking is een
welkome inleiding in de volume-op
bouw, die haar hoogtepunt vindt in de
tot wooneenheden omgebouwde silo.
De mansarde-kap als markante bekro
ning van het hoofdgebouw is voorzien
van een koperen dakbedekking. Het
geheel levert tezamen met verderop
gelegen pakhuizen en silo's een karak
teristiek en wisselend beeld op aan
een van de oude binnenhavens, die
Groningen rijk is.
ir. P. Reyenga, lid PC Heemschut
Groningen
Uit Friesland twee voorbeelden:
Gedurfde maar toch geslaagde inpas
sing van nieuw winkelpand aan de
Nieuwestad in Leeuwarden; hoog
bouw, die slecht past in de omgeving.
Winkelpand aan de Nieuwestad in Leeuwarden
Hoogbouw in Leeuwarden, die zich slecht
verdraagt met de omgeving.
Zuidlaren - Uitbreiding secretarie
bij bestaand bijgebouw van havezate
Laarwoud te Zuidlaren.
Opdrachtgever: gemeentebestuur
van Zuidlaren. Nieuwbouw met
moderne materiaaltoepassingen in
goede harmonie met het bestaande
bijgebouw. Door in te spelen op de
hoofdvormen van het met een kap
afgedekte historische bijgebouw bij
Laarwoud is een goede relatie tussen
bestaand en nieuw gecreëerd. Schaal
en kleurstelling van de nieuwbouw
