De Philip van Pallandt Stichting
41
Van Chrishnamurti tot zorg voor monumenten in Ommen
Everhard Jans
Wie de fraaie contouren van Huize Eerde- tussen Den Ham en Ommen
in Overijssel - ziet, denkt niet alleen aan het bouwjaar 1713, maar voor
al aan de roerige jaren tussen beide wereldoorlogen. Een nieuwe geest
werd vaardig over Nederland, waarin Chrishnamurti, gezien als de nieu
we Christus, een belangrijke, maar korte rol speelde.
Philip van Pallandt en Eerde
Het is nèt of de geest van de idealis
tische en unieke baron Philip Dirk
van Pallandt (1889-1979) nog rond
waart in de statige vertrekken van
het stijlvolle Huize Eerde, met zijn
gobelins en waardig trappenhuis.
Zijn lange, welbestede leven stond in
het teken van hoge idealen. Hij
groeide als kind op in Wassenaar, op
het nu als pretpark bekend staande
Duinrell.
Omdat Philip een uistekend jager
was, werd hij bij wijze van kennisma
king uitgenodigd voor een jachtpartij
op Eerde, in het verre Salland. Hij
viel daar dermate in de smaak, dat
hij kort daarna, in 1911 - gewogen
en geschikt bevonden - dit fraaie
landgoed tussen Regge en Vecht
erfde.
Al in Wassenaar leerde de baron de
padvinderij kennen, en werd een der
pioniers van scouting in Nederland.
De padvinders mochten destijds gra
tis hun tentjes op het landgoed Duin
rell neerzetten!
Philip van Pallandt reageerde op
signalen van de zwakken uit de sa
menleving. Dat zou hij zijn hele le
ven blijven doen. Als bejaard man
bezocht hij zelfs niet lang voor zijn
dood een popconcert om de geest
van de jongeren te blijven volgen -
een bevlogen persoonlijkheid! Na
zijn verhuizing naar Huize Eerde
richtte Philip een school op van de
toentertijd actieve Vereniging van
Praktische Idealisten. Hij bleef zelf
praktisch idealist tot het einde!
De bewogen jaren twintig en der
tig kenden veel politieke stromingen
en wereldverbeteraars, waarbij de
theosofen en praktische idealisten
dankzij van Pallandt in Ommen voet
aan de grond kregen. Van Pallandt
had het charisma en de financiën
voor het realiseren van idealistische
plannen en gedachten. Hij zette zich
o.m. ook jarenlang in voor 'Natuur
monumenten' en de vogelbescher
ming.
Interesse voor architectuur
Uit de vroege jaren twintig dateert
een geheel in de trant van de be
roemde Amerikaanse architect
Frank Lloyd Wright vormgegeven
landhuis, nu bewoond door het echt
paar André de la Porte. Schitterend
zijn de horizontale en vertikale lijnen
van dit bouwwerk, dat prachtig past
op het rustieke landgoed Eerde. Ont
werper was Hendrik Sangster, die bij
industriële archeologen bekendheid
geniet als bouwmeester van een res
pectabel'aantal watertorens in de
trant van de Amsterdamse School-
De Edith Hof
In 1928 werd in Ommen, op instiga-
Voorzitter G. Rhee van de Pallandt Stichting tijdens zijn lustrumtoespraak in Huize Eerde op 18 december 1991. (foto E. Jans)