Wandelend door Dordrecht
moet men wel vaak omhoog kijken
9
J.Th. Balk
Dat loopje kenden we goed: van het station de Johan de Wittstraat in, in
de binnenstad door de winkelstraten Bagijnhof en Visstraat, Visbrug
met de beelden van Johan en Cornelis de Witt, naar rechts over Groen
markt en de Wijnstraat naar het Groothoofd. En daar op een zomers ter
ras het beeld genieten van de driesprong van rivieren met het drukke
beweeg met veel wit buiswater van de binnenvaart op het groen-zilve-
ren watervlak.
Of, in een minder gunstig seizoen de
ligging aan de grote rivieren proeven
achter de ruiten van hotel Bellevue.
Dordrecht is immers voor alles een
unieke rivierenstad, getekend door
haar rivierhavens en waar kan men
dat beter op zich in laten werken dan
bij de Groothoofdspoort?
Schilders bleken zeer ontvankelijk
voor het beeld van de poort met zijn
koepeltje en onlangs nog verwierf
het Dordrechts Museum een kost
baar schilderijtje van Jongkind
(1819-1891) met de voorstelling van
de Groothoofdspoort in maanlicht.
te men ons bij Monumentenzorg.
'Laat Dordrecht de bezoeker verras
sen'.
Daar moet men, weten wij nu, wel
vaak voor naar boven kijken. Neem
nu alleen maar die Wijnstraat die zo
duidelijk laat merken, dat ze betere
se stijl: halve nissen boven de ramen
en in die nissen drie 'manen'. Het
geveltype is lang populair geweest in
de stad en er zijn er nog verspreid
over de binnenstad circa zestig van.
Ook in zo'n winkelstraat als de
Visstraat is het dienstig om omhoog
te kijken en in een niet zo boeiende
baksteengevel in de top een fries
van 1898 of daaromtrent te ontdek
ken met figuren in tegels, zo type
rend voor de beginjaren van deze
eeuw. Geen gids verzuimt natuurlijk
in de Visstraat te attenderen op de
glorieuze gevel van 'De Crimpert
Rivierfront bij het Groothoofd en de toegang tot de Wolwevershaven
De Palingstraat met de koepel van de
Groothoofdspoort; de oude gevelwand rechts is
helaas verdwenen, (foto's J. Th. Balk)
Tussen Wijnhaven en Wolweversha
ven rijst het historische gebouw op,
met voor zich de rivierkaden langs
Beneden-Merwede en Oude Maas -
een sublieme ligging in het Holland
se rivierenland. Maar er is méér in
Dordrecht. Is dat wel eens niet al te
veel onder stoelen en banken gesto
ken? Zette Dordt zijn licht niet onder
de korenmaat?
'Wij willen geen patatcultuur', sus-
dagen heeft gekend. Boven in de ge
vels van die indrukwekkende vroeg-
18de eeuwse panden prijken dikwijls
met vergulde Romeinse cijfers de
jaartallen. Ze dragen nog altijd fier
hun leeftijd. En wat beslist niet onder
de korenmaat is gebleven is de infor
matie met tekstbordjes aan de ge
vels. Die zijn overvloedig aanwezig
en de zeer duidelijke straatnaam
bordjes zijn eveneens van enige ver
klaring voorzien. Op de hoek van de
Tolbrugstraat waterzijde is naast de
gedenksteen, dat Van Gogh in deze
straat in 1877 enige maanden woon
de, een groot tekstbord aangebracht
over de ontwikkeling van de stad
met haar voornaamste bezienswaar
digheden.
Dordtse stijl
Dat begint eigenlijk al bij het 120 jaar
oude station, netjes in de verf - een
modern gemeentelijk monument
evenals de naaste buurman, het
Tomadohuis van architect Maaskant.
En zodra we de binnenstad bereiken
op het Bagijnhof zien we voor ons
een oud geveltje in de typisch Dordt-
Salm' uit 1608 - thans een grand
café: Dordrecht gaat met zijn tijd
mee. De Visstraat komt uit op de
Groenmarkt met een schitterende
natuurstenen gevel: de Vergulde Os.
Samen met het aangrenzende pand
is 'De Vergulde Os' op knappe wijze
herschapen tot bibliotheekgebouw.
Waalse kerk
Nog even staan blijven bij de Vis
brug. Daar op de hoek van de Voor
straat is de Waalse kerk die bij een
warenhuis is getrokken. Van de kerk
gevel aan de kant van de Visstraat is
het beter niet te veel te zeggen. De
vierkante witte vlakken onder de
kerkramen waren de ruiten van een
restaurant dat de blijvende gunst van
etend Dordrecht niet heeft kunnen
verwerven. Iets aardigs valt wel te
zeggen van de andere gevel die be
kroond wordt door een leuk oud to
rentje dat er kennelijk 'uit wilde sprin
gen' en dat heel wat ouder is dan de
uit 1840 daterende kerkmuur.
Op de Visbrug kijkt men op de
smalle pijp van de Voorstraatshaven
met een lange blauwe peilschaal - in
