6
Grote Kerk vanuit het Zuiden.
ten op de markt komen of worden
verladen. Rond 1350 komt daar nog
het Maasrecht bij, waardoor alle ri-
vierhandel op Dordrecht gericht was.
Daarbij was ook de handel op Enge
land, Vlaanderen en de Oostzeege
bieden van belang. Een reeks van
tollen, waarvan Dordrecht het mid
delpunt vormde, verzekerde de graaf
van aanzienlijke financiële middelen.
Dordrecht groeit uit tot de belangrijk
ste stad van Holland met een bevol
king van 9 a 10.000 inwoners.
Vooral aan landzijde groeit de
stad snel. Zijstraten worden aange
legd en door ondernemende burgers
als projectontwikkelaars avant la let-
tre met woningen bebouwd. Zo ont
staan Spuistraat, Vriesestraat, Kolf-
straat, Nieuwstraat en Heer Heiman
Suisstraat, waarbij men vooral in
deze laatste naam de initiator duide
lijk herkent. In 1312 is naast deze
straten ook sprake van de Bagijnhof.
De stad breidt zich dus hoofdzakelijk
naar het zuiden uit. Van 1380 tot
1440 worden veroordeelden regel
matig verplicht te betalen voor ste
nen ten behoeve van de stadsmuur,
die de stad aan de zuidkant omringt.
Aan de poortzijde wordt nu ook
gewerkt aan uitbreiding en consoli
datie als gevolg van een combinatie
van factoren: behoefte aan werk- en
woonruimte, het benutten van de ri
vier als toevoerweg, aanlegplaats en
verdedigingslinie en de vraag naar
meer overslaggelegenheid. Rond
1400 wordt een wal aangelegd van
de Grote Kerk naar het Groothoofd.
Het huidige havengebied ligt dan
buiten de stad, maar al gauw wordt
begonnen met de aanleg van de
Nieuwe Haven en ontstaan zijstraten
als Vleeshouwersstraat en Tolbrug-
straat.
St. Elisabethsvloed
In 1421 wordt het gebied rond de
stad getroffen door de St. Elisa
bethsvloed, die een groot deel van
Dordrechts achterland voor lange tijd
onder water zet. De Dordtse Waard
verandert in een binnenzee, die in
de loop der eeuwen deels Biesbosch
deels nieuw ingepolderd land wordt.
De stad is nu aan alle kanten om
ringd door water, hoewel al snel gro
te delen ondergelopen land weer
droogvallen. Nabestaanden leggen
3
claims op stukken land, maar voorlo
pig valt er niets anders te doen dan
vissen of op eenden jagen. Pas in de
loop van de 16de eeuw worden suc
cessievelijk stukken grond door on
dernemende kapitaalbezitters inge
polderd. In de dertiger jaren van
deze eeuw heeft het Eiland van Dor
drecht door de inpoldering van de
Dordtse Biesbosch en het graven
van de Nieuwe Merwede zijn huidige
vorm gekregen.
Zicht op Hotel Bellevue en Groothoofdspoort.
Consolidatie als middelgrote stad
De St. Elisabethsvloed heeft niet de
macht gebroken van de stad, want
afgezien van het verlies van een
groot gedeelte van het achterland,
kon Dordrecht zijn positie in de 15de
eeuw nog makkelijk handhaven. De
Bomhaven werd aangelegd en bij de
Riedijkspoort werden twee kaden
gebouwd.
In de 16de eeuw wordt de concur-
Stadsplattegrond naar een oude prent van de
toestand rond 1676.
1De mogelijke lopen van de Thuredriht
2. De ontwikkeling van de stad in de 12de en
13de eeuw.
A. kern van handwerkslieden en andere
kleine neringdoenden. B. grafelijk hof.
C. Heer Daniels Ambacht.
1 .Grote Kerksbuurt-Groenmarkt-Wijnstraat.
2.Voorstraat. 3. Spuistraat. 4. Vriesestraat.
5. Kolfstraat. 6. Nieuwstraat. 7. Heer Heiman
Suisstraat.
3. Oude Haven/Voorstraatshaven.
2. Bomhaven. 3. Nieuwe Haven.
4. Kuipershaven. 5. Maartensgat.
6. Kalkhaven. 7. Beeldjeshaven.
8. Binnengracht.
4. Uitbreidingen en markante punten.
1Nieuwe Werkck. 2. Buiten de Vuilpoort.
3. Hooikade. 4. Wolwevershaven.
A. Grote Kerk. B. Stadhuis. C. Nieuwkerk.
D. Augustijnenklooster (Hof)
E. Franciskanenklooster.
F. Groothoofdspoort. G. Riedijkspoort.
H. Munt. I. Mariënbornklooster (Weeshuis).
J. Agnietenklooster (Heilige Geest- en
Pesthuis). K. Arend Maartenshof. L. Dolhuis.
