Geachte lezers van Heemschut,
Europa Nostra
Prijs voor
Entrepotdok
4
Het verbaast mij niet dat het blad
'Heemschut' aandacht besteedt aan
Dordrecht. Dordrecht is immers een
stad, waar ik als wethouder die ver
antwoordelijk is voor de monumen
tenzorg, trots op kan zijn. Er is een
binnenstad met een monumentale
ambiance, met de sfeer van een his
torische handels- en havenstad en
een grote cultuurhistorische waarde.
Wie in het bezit is van zoveel moois,
kan ervan verzekerd zijn dat er kri
tisch gekeken wordt naar alles wat
ermee gebeurt. Toch ervaren wij hier
in Dordrecht deze verantwoordelijk
heid voor onze monumentale bin
nenstad niet als een last.
Integendeel! De waarde van de
Dordtse binnenstad is voor ons een
stimulans voor de ontwikkeling van
de stad. Het koesteren van een zo
onvervangbare kwaliteit vindt inmid
dels brede erkenning. Niet alleen om
nostalgische redenen, maar zelfs uit
motieven van economisch belang.
Vernieuwen met respect voor histo
rie is dus ons uitgangspunt.
Het debat over wat monumenten
zorg precies is, en hoe het uitge
voerd moet worden is soms heel
scherp. Ook daar lopen we binnen
de gemeente vaak tegenaan. Ik
denk dat dat goed is. Het dwingt ons
tot kritisch nadenken. Het betekent
dat er allerlei mogelijkheden de re
vue passeren voordat een definitief
besluit genomen wordt. Over het al
gemeen betekent de kritische instel
ling van personen en instanties dat
de kwaliteit van besluiten toeneemt.
Soms gebeurt het dat tegenstellin
gen in zienswijze over de manier
waarop een monument moet worden
aangepakt escaleren. Dan kan het
gebeuren dat men stellingen gaat
betrekken, vanwaaruit een zaak een
zijdig wordt belicht. Ik zal dit in het
volgende nummer van Heemschut
toelichten aan de hand van een kon-
kreet voorbeeld.
Overigens hoor ik vaak van mensen
die lang niet in Dordrecht geweest
zijn, dat de stad er zo goed uit ziet.
En dat klopt naar mijn idee. De
Dordtse binnenstad is het produkt
van een tomeloze inzet in de afgelo
pen tien jaar. Een restauratiepro
gramma van 40 panden per jaar (op
een totaal van 1300 monumentale
panden) vormde daarvoor de basis.
Naar schatting is in die periode al
leen al aan restauraties een kwart
miljard geïnvesteerd. Het grootste
deel daarvan heeft de gemeente
voor haar rekening genomen. Aan
vankelijk lag ook het initiatief vooral
bij de overheid. Waarbij monumen
tendeskundigen van de gemeente
steeds met veel inzet en creativiteit
naar mogelijkheden hebben gezocht
om restauraties van de grond te krij
gen. De laatste jaren komt ook het
particuliere initiatief steeds meer op
gang.
De resultaten zijn er ook naar. On
geveer 300 panden zijn sinds 1982
gerestaureerd. Grote delen van de
binnenstad zijn weer hersteld.
In de jaren zeventig lag de nadruk
op top-restauraties als de Grote
Kerk, het Stadhuis enz. In de jaren
tachtig is dit ver
schoven naar het
opknappen van
de stad als ge
heel. Dat beteken
de niet alleen res
taureren, maar
ook het invullen
van gaten en het
opknappen van
binnenruimtes,
kortom aandacht voor de openbare
ruimte.
Daarnaast heeft de binnenstad
haar woonfunctie terug gekregen,
wat velen tot de verbeelding spreekt
(in de historische binnenstad van
ruim 5800 inwoners in 1980 naar on
geveer 7000 inwoners in 1991). De
binnenstad is nu de meest geliefde
woonplek van Dordrecht.
In de jaren negentig richt de ge
meente zich naast de restauraties,
op onderhoud en beheer en op be
scherming van de jongere bouw
kunst. Dit om te voorkomen dat er in
de toekomst weer grootschalige en
dure restauraties nodig zijn.
Wat van belang is is dat Dordrecht
een monumentenbeleid heeft dat in
speelt op nieuwe ontwikkelingen,
waardoor het 'oude' het 'nieuwe' kan
versterken. Dordrecht is daarom een
stad met monumenten die 'leven'.
Ik hoop dat velen van u eens naar
Dordrecht komen om te genieten
van onze historische stad en onze
jongere bouwkunst in de 19de eeuw-
se schil daar omheen. Het is beslist
de moeite waard.
Met vriendelijke groeten,
W. J. J. M. Verbakei
Wethouder Volkshuisvesting, Stads
vernieuwing en Monumentenzorg.
Op voordracht van de
Bond Heemschut
De restauratie en verbouwing van
het Amsterdamse Entrepotdok - 84
monumentale pakhuizen met een
gezamenlijke lengte van 500 meter -
is op voordracht van Heemschut
door Europa Nostra bekroond met
het Diploma van Verdienste 1991
van deze Europese federatie van
monumentenorganisaties. Het mo
nument is door architect J. van Stigt
omgetoverd in een uniek woningwet
complex met liefst 600 woningen in
de sociale sfeer en 14.500 vierkante
meter winkel- en bedrijfsruimte. De
Europa Nostra Awards worden elk
jaar toegekend voor bijzondere res-
vervolg op pagina 15
Wethouder W.J.J.M.
Verbakei