Noten
7
van verval heb aanschouwd.
In Klein Santa Martha zag ik een
groot termietennest, van waaruit
voortdurend aanvallen werden on
dernomen op de houten balken van
het bouwwerk. In een KLM-folder trof
ik later de eufemistische karakterise
ring van het landhuis aan: 'De tand
des tijds heeft de sfeer van dit ver
vallen landhuis een extra uitstraling
gegeven'. Leuke omschrijving maar
wat gebeurt er nu met zo'n landhuis?
Voges: 'Alles op dit eiland wordt ge
restaureerd. Wij slopen niets. Trou
wens het meeste is al gerestaureerd.
Komt u over 15 jaar nog maar eens
terug. Dan zult u eens wat zien'.
Voges vertelt doodleuk, dat de
'meeste landhuizen ons geschonken'
Het moderne vervallen Westend-theater in Willemstad
worden. Aardig geschenk als je
weet, dat de meeste landhuizen zijn
opgetrokken uit vrij slechte materia
len als koraalsteen en klei dat res
taureren erg kostbaar is.
Publieke bestemming
De havenbaron maakt beslist geen
elitaire indruk. Hij zegt: 'Wij zoeken
na restauratie voor elk landhuis waar
mogelijk een publieke bestemming.
Deze monumenten moeten voor ie
dereen toegankelijk blijven. Landhuis
St. Nicolaas bijvoorbeeld wordt een
'resort', op Balkepad worden straks
recepties gegeven maar Ascencion
bijvoorbeeld is vormingscentrum ge
worden voor de jongens van de ma
rine, dus niet voor ieder toegankelijk.
Jammer genoeg heeft hij weinig
op met de jonge bouwkunst, waar
van we op Curagao ook interessante
voorbeelden aantreffen. Het verval
len West End Theater bijvoorbeeld,
in 1940 gebouwd door ir. P. A. Stuy-
venberg, een fraai staaltje van het
Nieuwe Bouwen. Van mij mogen ze
dat direct afbreken, vindt hij. Ik ben
het beslist niet met hem eens. Even
interessant is de in 'tropical art deco'
stijl gebouwde bioscoop Cinelandia
van dezelfde Stuyvenberg. Ook dit
verkeert in slechte staat. Hopelijk is
Binnenmeertje tussen de heuvels bij de Blauwbaai
er in de besturen van de Stichting
Monumentenzorg en Stadsherstel
een verscheidenheid van voorkeuren
vertegenwoordigd.
Visie
Opmerkelijk tenslotte is de visie van
het Eilandbestuur op de monumen
tenzorg, die spreekt uit het Monu
mentenplan.4) 'Het monumentenbe
leid mag niet puur gericht zijn op
conservering, waarbij alles wat af
wijkt van het oorspronkelijke niet
wordt getolereerd', lees ik. De bin
nenstad zal op een zoveel mogelijk
cultuur-historisch verantwoorde wijze
tot nieuw leven moeten worden ge
bracht, zodat het weer een echt
stadshart wordt, waar gewoond, ge
winkeld en gewerkt kan worden en
waar ook de toerist een aangenaam
verblijfsklimaat vindt. Kenmerkend
voor de aanpak van de monumen
tenzorg is de integratie in de totale
stadsvernieuwingsproblematiek. De
monumenten vormen als het ware
de 'drager' van de stadsvernieuwing.
Monumentenzorg wordt niet alleen
gezien als sectorbeleid maar ook als
geïntegreerd facetbeleid. Het gaat
niet alleen om het redden van monu
mentwaardige panden. Ook het huis-
vestings-, winkel- en bedrijfsvesti-
gingsbeleid, het sociaal-cultureel en
sociaal-economisch beleid zijn we
zenlijk van invloed op het Monumen
tenplan. Een realistische visie. Histo
rische binnensteden mogen geen
openlucht-musea worden maar het
monumentale moet de stadsver
nieuwing wel 'dragen'.
1) Heemschut januari 1988
2) Beurs- en Nieuwsberichten, 22-8-1991
3) Emissieprospectus NV Stadsherstel Willemstad
4) Curagao; Willemstad Monumentenstad, Gary
Schwartz, SDU Uitgeverij, 1990; ISBN 90.6179.118.9
Hollands straatbeeld in Willemstad