Badhuizen
Oog op Oirschot
Raad Cultuurbeheer
IJsselmeer
Goudse Glazen belicht
Den Haag
Oude Gracht
De Rijp
Boeken
55
Op de jaarlijkse Uitmarkt in Amster
dam vond ik een aardig boekje dat vo
rig jaar is verschenen en aan mijn aan
dacht is ontsnapt. 'Elke week een
goed bad; geschiedenis en architec
tuur van de badhuizen van Amster
dam' geschreven door Jos van den
Bongaardt, aanvankelijk als doctoraal
scriptie aan de UvA. De verbetering
van hygiëne en wooncomfort hebben
ertoe geleid dat in de jaren tachtig na
genoeg alle badhuizen werden geslo
ten. In het boekje worden de geschie
denis van de badhuizen, de hygiëne
en de architectuur uit de doeken ge
daan. Het eerste badhuis dateert uit
1797 en was een particulier initiatief
van twee Fransen. De tarieven lieten
echter alleen welgestelden toe. De
Gemeente, die zich vanaf 1890 inten
sief met deze vorm van preventieve
gezondheidszorg bezig hield, (eerst in
de vorm van schoolkinderbaden de
zogenaamde commandobaden)
bouwde in deze eeuw 21 badhuizen,
waarvan de laatste uit 1968 dateert.
Een interessante ontwikkeling, in feite
recente geschiedenis, die in onze hui
dige samenleving met eigen bad of
douche al bijna ondenkbaar lijkt. Een
zeer lezenswaardig boekje met vele
afbeeldingen en plattegronden.
Amsterdam, Stadsuitgeverij, 1990. 88
pp. ISBN 90.5366.008.9. Prijs 19,50.
In oktober verschijnt Oog op
Oirschot een uitgave van de Stich
ting Gerard Goossens Fonds onder
redactie van H. J. M. Mijland, L. M.
van Hout en drs. J. P. J. Lijten.
Oog op Oirschot geeft een kijk op
vele - maar lang niet alle - facetten
van het rijke, verre en recente verle
den van Oirschot, deels in ongepu
bliceerde studies, deels in samen
vattingen van eerdere, maar bij ve
len nog onbekende publicaties.
Het boek telt 392 pagina's en circa
500 afbeeldingen, waarvan een ka
tern in fullcolor. Veel foto's zijn uit
particulier bezit afkomstig en nog
niet eerder gepubliceerd.
Het boek kost 55,- bij afhaling (bij
het Streekarchief, Torenstraat 1Oir
schot tussen 9.30 en 17.00 uur) en
65,- indien het toegezonden moet
worden. (Tel. 020-6225292)
De raad voor het Cultuurbeheer
heeft zijn eerste jaarverslag uitgege
ven, over 1990. De raad is op 1 ja
nuari met zijn werkzaamheden be
gonnen en ontstaan uit samenvoe
ging van de monumentenraad en
zijn afdelingen, de archiefraad en de
Het Friese Monument van de Maand staat in
oktober in het teken van de rococo. Het
stadhuis van Sneek met zijn fraaie rococo
bordestrap en voorgevel is o.m. open om te
bezichtigen. Informatie: tel. 058-134615.
Commissie van Advies voor de na
tuurhistorische musea. Rijswijkj,
1991 Secrtariaat: 070-3406205.
Een visie met toekomst, een toe
komst met visie. Deze brochure
werd dit jaar uitgegeven en wil laten
zien hoe rijk dit gebied is aan natuur
lijke, landschappelijke en cultuurhis
torische waarden. Het 'Natte hart
van Nederland' waar men zuinig op
dient te zijn, wordt bedreigd door
vervuiling en gasboringen. De Vere
niging tot Behoud van het IJssel
meer is van mening dat er een Be
heersplan moet komen en stelde
een lijst van actiepunten op, die in
de brochure worden opgesomd.
Lidmaatschap VBIJ is minimaal
17,50. Secretariaat: Postbus 1,
1135 ZG Edam. Tel. 02993-71351
De brochure is 1,50 en te verkrij
gen bij het secretariaat.
Gids voor de zeventig gebrandschil
derde glazen in de St Janskerk te
Gouda; samengesteld door V. Pijls,
dr. A. Scheygrond en dr. G. J. Vaan
drager. Bij elk glas wordt het verhaal
uit de Bijbel of de vaderlandse ge
schiedenis verteld, opdat elk der
'Konstrijke' Glazen niet alleen be
wonderd maar ook 'gelezen' wordt.
Ter illustratie werden details uit de
cartons, de werktekeningen, opge
nomen.
De gids is o.a. verkrijgbaar in de
kerk. Prijs 5,50.
Ter gelegenheid van het 100-jarig
bestaan van de Geschiedkundige
Vereniging 'Die Haghe' werd een in
drukwekkend en lijvig boekwerk uit
gegeven. 'Het veranderend stads
beeld van Den Haag; plannen en
processen in de Haagse stedebouw
1890-1990'; samengesteld door Vic-
tor Freijser, Joos Aerts, Cees Boek
raad, Maarten van Doorn e.a. In ze
ven hoofdstukken wordt de ontwik
keling van Den Haag uitvoerig be
schreven. Het eerste hoofdstuk be
handelt de periode tot 1890. In zes
hoofdstukken worden achtereenvol
gens de opkomst van de moderne
stedebouw (Berlage), de stedebouw
tussen de wereldoorlogen (Dudok),
de wederopbouw, de metropolitaine
ambities, de stadsvernieuwing en
het huidige Den Haag met al de
spraakmakende plannen en ontwer
pen beschreven. In het laatste
hoofdstuk wordt er aan de hand van
het symposium-verslag over de ste-
debouwkundige toekomst, georgani
seerd t.g.v. het eeuwfeest van Die
Haghe, een blik in de toekomst ge
worpen.
Zwolle, Waanders, 1991318 pp.
ISBN 90.6630.239.9. Prijs 49,50,
voor leden van 'Die Haghe' slechts
29,50.
Dr. A. van Hulzen, Utrecht-kenner bij
uitstek, stelde het boek 'Utrecht; de
Oude Gracht' samen. Het is deel 1
en beschrijft het hart van Utrecht van
de Pellecussenpoort tot de Bezem-
brug. In deel 2 zal de wandeling ver
der voeren tot de Liesbosch. Aan de
hand van tekeningen, litho's, aqua
rellen, foto's en begeleidende tek
sten wordt een beeld geschetst van
bouwstijlen, bewoning en leefom
standigheden door de eeuwen heen.
Amersfoort, Bekking, 1991. 108 pp.
ISBN 90.6109.2671Prijs 24,90.
Stichting Uitgeverij Noord Holland
heeft in samenwerking met de Stich
ting Rijper Museum 'Int 't Houten Huis'
uitgegeven 'Gebouwd in De Rijp; een
wandeling door het beschermde
dorpsgezicht van De Rijp', door Corn.
de Jong-, met medewerking van Her
man Kaptein, Vic Wijnekus en Martien
Verkerk. De Rijp is ontstaan in de
14de eeuw. Veel van de huidige be
bouwing dateert uit de 17de eeuw en
wordt zorgvuldig in stand gehouden.
De Rijp is al sedert 1969 beschermd
dorpsgezicht. De nadruk in het boekje
ligt op de bouwgeschiedenis en de
bouwstijlen. De verschillende buurten
en alle huizen in de straten worden
stuk voor stuk in het kort beschreven.
Tenslotte tekende architect De Jong
alle straten huis voor huis uit.
Wormerveer, 1991.120 pp. ISBN 90
71123.17.0. Prijs 30,-.
