29
v
Ellen Hekker met
pensioen
Ben Bouwmeester met
pensioen
cie hier een bladzijde aan gewijd.
In 1986 hield de provincie Zuid-
Holland een studiedag over inventa
risatie en behoud van gemalen. 'We
proberen op die wijze overal aan
dacht voor te vragen. Die aandacht
wordt ook gegeven, als je er maar
even op attent maakt.'
Groene Hart
Vorige jaar wees mevrouw Günther
erop dat de Vierde Nota Ruimtelijke
Ordening in de Randstad de bouw
van vele honderdduizenden wo
ningen voorziet, binnen enkele de
cennia. Vormen deze plannen geen
bedreiging voor het Groene Hart en
voor andere buitengebieden?
'Dat moet je eerst verder uitwer
ken. Op dit moment is het een grote
re dreiging voor de glastuinbouw
eerlijk gezegd. Die woonlokaties, zo
als die nu gepland zijn, worden na
tuurlijk gepland daar waar niets
staat, want je hebt grote lokaties no
dig en dat zal hoogstens een pro
bleem zijn met molens. Dat is voor
stelbaar, maar verder niet.'
Ook de aanleg van de spoorlijn
voor de supersnelle Europese trein
levert geen grote problemen op, naar
het zich laat aanzien. Deze moeten
zoveel mogelijk naast de bestaande
spoorlijnen en wegen komen.
De zorg voor het landschap moet
tegen de druk van grootschalige
nieuwbouwplannen bestand zijn.
'We zijn nu bezig met een ontwikke-
lingsschets veenweidengebieden.
Die gebieden zijn de kern van het
Groene Hart: Krimpenerwaard, Al-
blasserwaard, Bodegraven. Daar is
een heel nieuwe samenleving tus
sen agrarische zaken, landinrich
ting, natuur en monumenten.' Het
behoud van de boerderijen en land-
schapsbepalende elementen is in
dit plan een belangrijke 'poot'. 'Het
is de bedoeling dat dit ook heel
sterk in de aandacht blijft staan bij
de verdere ontwikkeling.'
Gemeentelijk monumentenbeleid
Nog slechts 9 gemeenten in Zuid-
Holland hebben een eigen monu
mentenlijst (ongeveer 10% van het
totaal). De provincie voert geen ac
tief beleid om gemeentebesturen te
stimuleren tot een eigen monumen
tenbeleid. 'Maar het gemeentebe
stuur weet ons wel te vinden hoor'
zegt mevrouw Günther. Bij de intro
ductie van het Monumenten Inventa
risatie Project (MIP) bij de gemeen
ten maken de provinciale medewer
kers wel gebruik van de gelegen
heid om de gemeentebesturen op
deze zaken te attenderen.
Mevrouw Günther vindt dat de
goedkeuring van gemeentelijke be
stemmingsplannen in de praktijk
slechts beperkt ruimte biedt voor
provinciale sturing ten gunste van
monumenten. 'Dat is een eeuwige
discussie: hoe ver moet je daar mee
gaan? Je komt dan in een span
ningsveld van in hoeverre mag je je
als provincie met een gemeente be
moeien? We proberen het wel, laat
ik het zo zeggen.'
'We letten bijvoorbeeld op het
windrecht van molens. Daarom heb
ben we hiervoor ook een brochure
uitgebracht en naar alle gemeente
besturen gezonden, of ze daar
rekening mee willen houden.' De
provincie besteedt wel extra aan
dacht aan bestemmingsplannen die
gelegen zijn in beschermde stads
en dorpsgezichten.
Streekplannen
De streekplannen die de provincie
vaststelt, bieden ook een zekere be
scherming. 'Boerderijstroken worden
in streekplannen aangegeven, er
wordt in streekplannen altijd gespro
ken over het verkavelingspatroon,
en er wordt in streekplannen ook wel
aangegeven waar de molens staan',
aldus mevrouw Günther.
Een ander punt is de bewoning in
het buitengebied, die de provincie
wil tegengaan. Alleen om boerderij-
Watertoren te Schoonhoven (1901). Foto van J. Wolterson te Schoonhoven.
monumenten een functie te geven
en zo in stand te houden, gaat de
provincie in het veenweidengebied
een soepeler regeling hanteren. Mo
numentale boerderijgebouwen, die
bewoond werden, mogen nu wel als
tweede woning gebruikt worden.
Onduidelijke toekomst
De taak die de provincie in het nieu
we bestel van monumentenzorg
krijgt is nog niet helemaal duidelijk.
Mogelijk moet de provincie de bud
getten van de kleinere monumenten
gemeenten gaan verdelen. Het uit
blijven van de Algemene Maatrege
len van Bestuur (AMvB's) ter uitwer
king van de nieuwe Monumentenwet
vindt mevrouw Günther 'een heel
kwalijke zaak, waar we één en an
dermaal over aan de bel trekken. Al
die gemeenten komen ook bij ons
van: zeg nou eens wat, hoeveel geld
krijgen we nou en wanneer kunnen
we nou die kanjer restaureren?'
Op de vraag of er nog veel taken
blijven liggen, antwoordt mevrouw
Günther dat zij graag nog meer aan
dacht zou willen geven aan de in
ventarisatie en instandhouding van
watertorens, gemalen, stoommachi
nes en sluisjes, 'die nogal eens in
kommervolle omstandigheden zijn'.
Ook boerderijen en molens hebben
nog meer aandacht nodig. Na deze
opsomming zegt ze: 'er blijft ontzet
tend veel liggen, juist door gebrek
aan geld, gebrek aan menskracht'.
Een mooi begin is er in elk geval wel.
Een uitgebreide kennismaking met
cultuur en recreatie in deze provin
cie biedt overigens de krant 'Uit in
Zuid-Holland'. Deze uitgave.bevat
een uitgebreide agenda, tot en met
september, en is onder andere ver
krijgbaar via gemeentehuizen,
ANWB- en VVV-kantoren in de pro
vincie.
Per 1 september gaat de secretares
se van Heemschut Ellen Hekker met
pensioen. Zij is ruim tien jaar secre
taresse van de vereniging geweest.
Zij wordt opgevolgd door Hannie van
Barneveld te Amsterdam. Zij is neer
landica van opleiding en heeft o.m.
tien jaar parttime gewerkt bij Muse
um Amstelkring te Amsterdam.
Per 1 november gaat onze ledenad
ministrateur Ben Bouwmeester met
pensioen. Ben heeft zich meer dan
twintig jaar ingezet voor Heemschut.
