In Huis te Warmond nu
zeven appartementen
ABELE REITSMA
In een rustige, landelijke omgeving even ten noorden van Leiden staat het 'Huis te
Warmond', temidden van een bosrijk park in de nabijheid van de Kagerplassen. Het huis
is een mooi voorbeeld van een kasteel dat altijd particulier bewoond is geweest. Het is al
enkele tientallen jaren in zeven appartementen verdeeld.
Tot 1960 was het familiebezit, daarna was
het korte tijd eigendom van de gemeente
Warmond en van de provincie Zuid-Hol
land. Toen binnen het provinciebestuur de
meningen verdeeld raakten over plannen
om het huis een meer publieke functie te
geven, zagen enkele bewoners kans het
huis te kopen en in een stichting, 'Huis te
Warmond', onder te brengen. De stichting
restaureerde vervolgens het huis en ging
het in gedeelten verhuren.
Heeft het huis uitsluitend een privé-func-
tie, het park is beperkt voor het publiek
toegankelijk. Het is eigendom van de
stichting 'Hét Zuid-Hollands Landschap'.
Twee gebouwen op het terrein zijn res
pectievelijk in gebruik als boswachters
woning en als particuliere woning. De
landschapsstichting heeft een bestuursze
tel in de stichting 'Huis te Warmond' en
kan voorkomen dat het huis een andere
bestemming krijgt.
Wonen in een kasteel
Hoe bevalt het om in een kasteel te wo
nen? 'Een moderne flat heeft natuurlijk
voordelen, maar dit heeft meer karakter'
zegt de heer C. Kortenbout van der Sluijs,
bewoner en bestuurslid van de Stichting
Huis te Warmond. De afmetingen van de
kasteelkamers zijn voor hedendaagse be
grippen minder handig. Met de verdeling
van het huis in zeven appartementen is het
interieur vrijwel geheel in zijn waarde ge
laten. 'Er is een aantal grote kamers, maar
er zijn ook veel kleine kamers'. Dit brengt
bijvoorbeeld problemen met zich mee
voor de meubilering. Ook het wonen met
een groot gezin zou niet meevallen. 'Een
moeilijkheid is ook dat de flats qua opper
vlakte wel groot zijn, maar dat het aantal
kamers klein is'. Maar: 'het is jammer als je
grote zalen gaat verdelen in kleine ka
mers'.
In een kasteel is er nog iets van belang:
'Je moet goed met de andere bewoners
kunnen opschieten. Je ziet elkaar meer
dan in een gewone flat.' De stichting heeft
het uiteraard zelf in de hand wie er in aan
merking komt om een appartement te hu-
Huys te Warmont (foto Nick Morelis, Zuid-Hollands Landschap).
>wïv*K*5!%
ren. 'Er is een lange wachtlijst, maar als het
er op aan komt zijn er mensen die niet
geschikt zijn, en anderen die al woon
ruimte gevonden hebben. Het gaat dan
toch vrij moeizaam' zegt Kortenbout van
der Sluijs. De stichting streeft naar een ge
varieerde samenstelling van de bewoners.
'We proberen toch het liefst jongere men
sen met kinderen, zodat alle leeftijden in
het huis vertegenwoordigd zijn'.
Middeleeuwen
In zijn huidige vorm dateert het huis van
1777, toen het middeleeuwse kasteel na
aankoop door Comelis Pieter baron van
Leyden tot een eigentijdse buitenplaats
wérd verbouwd. Het huis was tot de
Franse Tijd het centrum van de Heerlijk
heid Warmond, waarvan de grenzen vrij
wel overeenkomen met de tegenwoordige
gemeentegrenzen. Het laatste heerüjke
recht, het visrecht in de Kagerplassen, is
rond 1960 naar het gemeentebestuur over
gegaan toen het huis in gemeentebezit
was. Binnen de heerlijkheid hebben zich
noch vier huizen bevonden: Alkemade,
Endepoel, Tingnagel en Lookhorst.
Bewoners en parkwandelaars genieten
elk half uur van een van de oudste luid-
klokken van Nederland: een klokje van
rond 1200, waarschijnlijk afkomstig van het
voormalige St. Barbaraklooster te War
mond. Het huis zou tijdens de tachtigjarige
oorlog namelijk herbouwd zijn met ge
bruikmaking van stenen van dit verwoeste
klooster.
Restauratie en onderhoud
Vóór de restauratie van 1960 verkeerde
het gebouw niet in een uitgesproken
slechte staat. De restauratie was dan ook
niet ingrijpend, aan het interieur is zelfs
nauwelijks iets gedaan. Belangrijk is dat
de kap is beschoten en dat er nieuw pleis
terwerk op de gevels is aangebracht.
Het onderhoud van het huis levert geen
onoverkomelijke problemen op. Alleen is
de bepleistering van de buitenmuren nu al
weer aan vervanging toe.
De bewoning is uiteraard gunstig voor
het behoud van het gebouw: 'Lekkage
wordt meteen gesignaleerd. Als dit soort
huizen leeg staat, komt er vaak enorme
schade.' Het kleine onderhoud wordt door
de bewoners zelf verzorgd. Grotere klus
sen komen voor rekening van de stichting,
al dan niet gesubsidieerd door de over
heid. 'Je bent altijd van de goodwill van de
gemeente afhankelijk. Tot nu toe hebben
wij altijd de medewerking van de ge
meente gehad.' De stichting doet zo min
mogelijk een beroep op overheidssubsi
die.
De exploitatie van het huis is sluitend.
Uit de huuropbrengsten bouwt de stichting
een reserve op voor de grote onderhouds-
uitgaven. De instandhouding van het mo
numentale pand is dus op een fraaie ma
nier gegarandeerd.
Met dank aan de heer G. Kortenbout van
der Sluijs (bewoner en bestuurslid van de
stichting 'Huis te Warmond').
Literatuur:
'HetHuys te Warmont. Zijn geschiedenis
en zijn bewoners', Leiden, 1963 (NJBG,
Ostrakon III-2).
Heemschut, februari 1990
15
