Face lifting 'Pand
Glaudemans'
monumentenzorg
Heemschut gaat zure regen te lijf
RESTAURATIE
J. T. M, VAN GRIENSVEN
Exterieur historisch van uitdrukking, interieur spreekt taal van nu.
Sint-Oedenrode bezit een kern met voornamelijk kleinschalige bebouwing, slechts op
enkele plaatsen zijn in de jaren '60 en begin '70 op de markt en aan het kerkplein wat
grofschalige ingrepen gedaan. De bevolking herkent zich met een zekere trots in het
historisch eigene van het dorp-
Het 'pand Glaudemans'ligt aan de Heuvel
in het kerngebied van het dorp. Deze plek
kenmerkt zich door een monumentaal his
torisch karakter, bepaald dóór ruimtelijke
vorm en structuur, de Paulusgasthuisjes
(poffermuseum en VW-kantoor) en het
Notarishuis. Het pand is een KempisCh
langgevelgebouw, dat in de loop Van de
jaren al naar gelang de behoefte ettelijke
malen is aangepast. Dit is vaak wel op een
harmonische wijze gebeurd, maar nooit
vanuit een wens tot stijlzuivere aanpassing.
In de cultuurhistorische inventarisatie van
de provincie Noord-Brabant staat vermeld,
'één laags winkelwoonhuis (1771) onder
zadeldak, jaartalankers, gepleisterde
voorgevel in blokverband, dakkapellen
met frontons, aan de achterzijde evenwij
dige aanbouw onder zadeldak uit de
bouwtijd, haakse aanbouw onder zadeldak
verbouwd tot garages, ingang met lévens
boom'.
De omgéving en het pand zelf zijn ech
ter nooit tot rijksmonument verklaard.
Tot in het begin van de jaren '70 was in
het pand een woning met café en frites-
zaak gevestigd met de prozaïsche naam
'Het Brabants Eethuis'(.eigenaar Glaude
mans). De gemeentelijke bevolking vond
het pand dermate karakteristiek en ook
waardevol dat druk op het gemeentebe
stuur werd uitgeoefend om dit pand in ei
gendom té verwerven, óm het te behou
den en te restaureren. In 1977 kocht de
gemeente het pand om te voorkomen dat
in de toekomst onherstelbare schade toe
gebracht zou worden aan dit gebouw en
deze plek. In 1976 had de rijksoverheid
negatief gereageerd op een verzoek tot
benoeming van dit gebied tot 'beschermd
dorpsgezicht'. De rijksoverheid vónd dat
het gebied en gebouw voldoende be
schermd waren door middel van art. 14
van de Monumentenwet.
Hoe moeilijk het was het idee van de
gemeente te concretiseren blijkt wel uit'
het feit dat het pand weer van eigenaar is
gewisseld en pas in december 1988 offi
cieel in gebruik is genomen.
In de tussenliggende periode heeft de
leegstand tot verval geleid. Begin jarën '80
werd begonnen met de planvorming tot
realisering van een PTT-kantoor op dezé
plek; Bij de voorbereidingen is door de
architecten van de Rijksgebouwendienst
een fundamenteel verhaal geschreven
waarin twee opties wérden geformuleerd;
afbreken en aangepaste nieuwbouw ple
gen of afbreken én consciëntieus herbou
wen. Uiteindelijk leidden de voorstellen
van de PTT tót de eérste optie, geheel bin
nen de regels van het toenmalige bestem
mingsplan. Op dit plan werd welstands
goedkeuring afgegeven en het plan zou de
verdere procedure gaan doorlopen.
Verzet tegen nieuwbouw
De publieke opinie kwam tegen de voor
genomen nieuwbouwplannen in verzet.
Verenigingen en belangengroepen als o.a.
Bond Heemschut, de Heemkundige ver
eniging 'de Oude Vrijheid'en de stichting
'het te Behouden Erfgoed', zetten zich
éveneens in om de restauratie van het
pand te bewerkstelligen.
Medio 1985
vroeg de gemeente advies aan architec
tenbureau Teering/v. d. Laar en v.d. Vliet
uit Den Bosch. Dit kwam eveneens tot de
conclusie dat restauratie was te prefereren
en haalbaar zou zijn. Of men moest tot
nieuwbouw overgaan zonder 'flauwe' his
torische verwijzingen, waarin wel op zorg
vuldige manier de morfologie van de plek
bewaard zou moeten blijven. De PTT zag
onder deze druk af van haar plannen. Het
verval zette echter door en het pand werd
steeds meer afbraakrijp. Op de gemeente
kwam een steeds grotere druk te liggen
om tot een oplossing te geraken. Medio
1987 werd met aankoopsubsidie van de
gemeente en onder de voorwaarde, dat
het gerestaureerd zou worden, het pand
verkocht aan accountantskantoor v.d. Ven
en van Kempen.
Door architectenbureau Sleenhof en Van
Griensven werd een voorstel gedaan tot
'aanpassing van pand Glaudemans t.b.v.
het accountantskantoor van de Ven en van
Kempen'. Het betrof een voorstel om
bouwmassa, fagade en detailleringen te
rug te restaureren op basis van een foto uit
1906. Het interieur werd heringedeeld op
basis van het programma van eisen en de
mogelijkheden, die de
bouwmassa en fa-
Pand Glaudemans, de voorgevel (fotoWatermanfotoSint Oedenrode)
I Met méér leden de monumenten nog beter beschermen
I Al 77 jaar zet Heemschut zich in voor de bescherming van monumenten, waarde-
vólle bebouwing en unieke landschappen. Steeds vaker stuit zij daarbij op het
I enorme probleem van de zure regen, die niet alleen natuur maar ook cultuurfmo-
numenten) aantast. Heemschut gaat haar aandacht sterker richten op deze be-
schermingstaak. Daarbij heeft zij nieuwe leden echter hard nodig. Die vormen
immers de financiële basis voor ons werk. Wilt u dat ondersteunen, vul dan deze
kaartin. Wordt u zelf lid, dan ontvangt u als premie een Heemschut-das of sjaal.
Maakt u een ander lid dan ontvangt u dezelfde premie. In dat geval ook de omme-
I zijde van deze bon invullen. U kunt de bon uitknippen en in een enveloppe zonder
postzegel opsturen (z.o.z. bon vóór adressering).
I Ik geef mezelf/een anderop als lid.
Heer/mevrgeb.jaar
Adres-.
Postcode en woonplaats
Lidmaatschap/contributie per jaar*
leden van 30 tot 65 jaar 50,-
leden van 65 jaar en ouder 35,-
Iedentot30jaar 25,-
gezinsleden (geen extra tijdschrift)
donateurs(bijdrage)
rechtspersonen
25,-
70,-
70,-
Betaling van de contributie geschiedt d.m.v. een acceptgirokaart, die wordt toegezonden
na ontvangst van deze aanmelding.
Omcirkelen wat u wenst