beheerd
W
Een lastig Haags
echtpaar
Waarden aanwijzen
□s
De vraag 'over welke waarden gaat het nu
precies' diende zo ondubbelzinnig moge
lijk beantwoord te worden; daarvoor bleek
maar één methode afdoende: die waarden
'aanwijzen'. Met behulp van kaartmateriaal
werd het gebied omlijnd, historische en
ruimtelijk relevante waarden aangegeven
en beargumenteerd; profielen van alle
voorkomende afmetingen en indelingen
werden geïnventariseerd en getekend en
er werden ruim 200 straatwanden gefoto
grafeerd en door middel van een overleg-
vel werden ze pand voor pand bekeken en
de beeldbepalende 'kwetsbare' gevelele
menten aangegeven, die elementen name
lijk waarvan te verwachten valt dat ze in
derdaad voor herstel of vervanging in aan
merking komen in de komende 20 tot 25
jaar. Het voordeel van deze gedetailleerde
methode was tevens, dat panden van wei
nig waarde of met weinig of geen sierende
elementen als vanzelf afvielen.
Uit de inventarisatie van mogelijke be
leidsinstrumenten bleek de meest effec
tieve weg de stedelijke monumentenver
ordening aan te passen, daarin de moge-
WAARDERING VAN DE SCHIL
- waardevolle (foto) straatwanden]
- neewerkende straatwanden
- gave straatprofielen
- te verbeteren straatprofielen
lijkheid van gemeentelijke beschermende
stadsbeelden op te nemen en in de subsi
dieverordening de mogelijkheid tot subsi
diëring van genoemde beeldbepalende
kwetsbare gevelelementen voor de gese
lecteerde straatwanden te openen evenals
voor de karakteristieke ijzeren hekwer
ken.
Coördinatie op gemeentelijk niveau van
de herinrichtingsplannen is reeds geëffec
tueerd en inrichtingsplannen voor enige
belangrijke Singels staan op stapel, zo ook
de revitalisering van het Kronenburger
park; steeds speelt daarbij het inventarisa
tiemateriaal een sturende rol en bevordert
de overzichtelijkheid.
Op langere termijn speelt de aanpassing
van de in het gebied voorkómende be
stemmingsplannen, waarbij een partiële
planherziening voor het gehele gebied de
kortste weg is; immers voor alle plannen
kunnen dan de conserverende maatrege
len van kracht worden, zonder dat deze
plannen op zich in hun geheel gewijzigd
behoeven te worden.
Voorts wordt erover gedacht als over
brugging door aanpassing van de monu
mentenverordening reeds enige maatre
gelen ter voorkoming van beschadiging of
sloop op te nemen in het tot gemeentelijk
beschermd stadsbeeld aan te wijzen ge
bied.
Daarmee is dan bereikt wat het doel van
de opgave bleek, namelijk: het gehele ge
bied van de deurknop tot aan de singelbe
planting als geheel te waarderen en te be
heren; dat te doen door de daarvoor meest
geëikte regelingen te hantéren en te com
bineren en door vooral een praktisch en
snel operationeel te maken strategie te
ontwikkelen, waarmee in de praktijk na
ongeveer VA jaar reeds volop gewerkt
wordt!
Dick Pouderoyen, is architect te Nijmegen
Een toonbeeld van goede boekmakerij:
het jaarboek 1988 van de Geschiedkun
dige Vereniging Die Haghe. In linnen ge
bonden, een vierkant formaat, goud ge
stempelde band. Sober maar zeer waar
dig. En wat de inhoud betreft - wat heeft
de redactie zich een moeite gegeven!
Door het opnemen van een register is het
jaarboek een waar naslagwerkje gewor
den. Daartoe dragen ook bij de jaarlijks
weerkerende rubrieken als archeologie in
Den Haag, nieuwe straatnamen, nieuwe
beelden, samenstelling van het gemeente
bestuur, de jaarlijkse kroniek. Overleden
Hagenaars worden niet vergeten, ook oud-
Hagenaars niet, zoals Simon Carmiggelt.
Van de talrijke artikelen vraagt in het
bijzonder dat van Theo H. P. M. Thomas
sen over de kamerbewaarders van de Sta-
ten-Generaal in de tijd van de Republiek
de aandacht. Meer landelijk dan regionaal
overigens van aard. 'De lotgevallen van
een ambtelijke duizendpoot' beslaan meer
dan vijftig bladzijden. De afgevaardigden
behoefden overigens niet telkens tegen
nieuwe gezichten aan te kijken. Twee ka
merbewaarders waren onderscheidenlijk
57 en 56 jaren in dienst!
H. Brouwer Schut vertelt over Ontspan
nende Buitenleven - de kleine weinig be
kende buitentjes in de omgeving van Den
Haag. Een merkwaardig huis in de stad is
de Oosters aandoende villa Hejmo Nia aan
de Parkweg 9a, werk van de architect Dolf
Broese van Groenou uit de beginjaren van
deze eeuw. Vele jaren was, vertelt Menno
van de Laan, in Hejmo Nia een woonge
meenschap gevestigd. Een tijd lang
woonde er ook de schrijver F. Bordewijk
met zijn echtgenote. Het bleek een lastig
echtpaar te zijn, dat zich in het bijzonder
ergerde aan een homoseksuele huisge
noot die mannen 'uit de lagere volks
klasse', ja zelfs een keer een matroos ont
ving. De Bordewijks rustten niet aleer de
huisgenoot verdween. Blijkbaar was de
sfeer toen wel goed bedorven want wel
dra vertrok ook het echtpaar Bordewijk.
(Secretariaat Die Haghe, mevr. Van Or-
souw, Suezkade 166,2517 BE Den Haag;
lidmaatschap 40,-).
J.Th.B.
Heemschut, mei-juni 1989
13
