Haalbaar alternatief voor
sloop herberg 'Onder de
linden'
1?
DREIGENDE SLOOP
MATH BERKERS
1014 handtekeningen
De Stichting 'Het Woonhuismonument'is erin geslaagd om in enkele maanden tijd een
haalbaar plan op tafel te leggen voor het behoud van de voormalige herberg 'Onder de
linden', beter bekend als Café Siegers, te Aduard. Ze heeft een serieuze gegadigde
gevonden voor dit pand, dat op de nominatie staat om gesloopt te worden. De Stichting
ziet concrete mogelijkheden om een restauratie te financieren.
De huidige toestand van het pand (foto Nieuwsblad van het Noorden)
'Onder de linden', een Rijksmonument, is
vermoedelijk 18e-eeuws. Het complex be
staat uit een breed en ondiep voorhuis met
daar achter een grote schuur. Rechts ach
ter het voorhuis bevindt zich een aanbouw
met schilddak.
De hoofdingang is asymmetrisch in de
voorgevel geplaatst en wordt geaccentu
eerd door een grote stenen dakkapel met
topgevel. Samen met de vijf gelijkvormige
ramen links van deze ingang geeft deze
topgevel het voorhuis een bescheiden mo
numentaal aanzien.
Aan het pand is in de loop der jaren heel
wat vertimmerd. De voorgevel is rond de
jaren '30 verrijkt met een luifel en nog niet
zo lang geleden is aan de zijgevel een
serre gebouwd. Van een oorspronkelijk
interieur is vrijwel niets meer te bespeu
ren. Misschien aardig om te vermelden is
het plafond van het kamertje in de dakka
pel. Op een wat onbeholpen manier is hier
een koepeltje van gestukadoord.
De geschiedenis van het pand gaat voor
zover nu bekend terug tot 1733. In een in
dat jaar opgemaakte lidmatenlijst van de
Hervormde Kerk te Aduard wordt het
pand omschreven als 'die herberge buiten
Noorderpoorte aan die wegh', de herberg
buiten de voormalige poort van het 13e
eeuwse Cisterciënserklooster, gelegen
aan de oude heerweg van Groningen naar
Friesland.
Na de aanleg van een nieuwe verbinding
Voorlopig restauratieplan: noordgevel
tussen Groningen en Leeuwarden, de
Friesestraatweg, in de veertiger jaren van
de vorige eeuw veranderde de herberg
van een rustplaats voor reizigers in een
dorpscafé, een rol die het café tot voor een
paar maanden vervulde.
Door een wegverlegging begin jaren '70
krijgt 'Onder de linden' zijn huidige opval
lende situering: een eind van de weg af en
scheef ten opzichte van de rooilijn.
De voorgevel is georiënteerd op het cen
trum van het dorp en al van ver zichtbaar.
De door de Stichting benaderde koper
wil het café voortzetten. Een deel van de
schuur zal verbouwd worden tot woning
voor de nieuwe eigenaar.
De restauratie zou deels gefinancierd kun
nen worden door WVC (Monumenten
zorg) en het dorpsvemieuwingsfonds van
de gemeente Aduard. Naar eventuele aan
vullende subsidies wordt nog gezocht.
Op dit moment is het noodzakelijk dat de
gemeente Aduard, de huidige eigenaar,
het project vóór 1 september 1988 op
neemt in het meerjarenprogramma monu
mentenzorg.
Als de gemeente Aduard met dit voor
stel accoord gaat hoopt de Stichting in de
cember het definitieve restauratieplan
rond te hebben. Zij koopt het pand dan van
de gemeente en verkoopt het, na de res
tauratie, door aan de nieuwe herbergier.
Het verstrekken van de opdracht voor
dit haalbaarheidsonderzoek aan de Stich
ting 'Het Woonhuismonument' heeft heel
wat voeten in de aarde gehad.
In november 1987 ging de gemeenteraad
van Aduard accoord met de aankoop van
het pand. Het plan was om het te slopen
zodat op deze plek bejaardenwoningen
gebouwd konden worden.
Omdat het een rijksmonument betreft,
werd bij de minister van WVC een aan
vraag ingediend voor een sloopvergun
ning.
Restauratie van het pand was volgens
het College van B&W geen serieuze moge
lijkheid. De kosten van zo'n restauratie
zouden te hoog zijn, zeker te hoog voor
een pand waar toch geen goede bestem
ming voor te vinden zou zijn.
fBtfFFrtff
Al snel nadat bekend werd dat de ge
meente 'Onder de linden' wilde slopen
werd een actiegroep, de Initiatiefgroep
Behoud Burg. Bameveldstraat 3, opgericht.
Deze initiatiefgroep, tien inwoners van
Aduard, dook in de archieven om zoveel
mogelijk van de geschiedenis van het
pand te achterhalen. Om haar argumenten
kracht bij te zetten werd een handtekenin
genactie gestart. Verder nam ze contact
op met de Rijksdienst Monumentenzorg en
onder andere met de Bond Heemschut.
In korte tijd wist de Initiatiefgroep zich
gesteund door een groot deel van de be
volking van Aduard; 1014 handtekeningen
werden verzameld van stemgerechtigde
Voorlopig restauratieplan:
oostgevel "fT is.
Heemschut, september-oktober 1988 21