BOEKEN
Industriële
archeologie
De stenen droom
Drie sprekers gaven suggesties voor ver
beteringen. Ing. H. K. M. Lugtmeijer, direc
teur-rentmeester van de Stichting Utrechts
Landschap hield een pleidooi voor over
dracht van landgoederen aan stichtingen
met een non-profitabele cultuurhistorische
instelling. Maar daar waren ir. J. J. Mulder
ten Kate, rentmeester van de AMEV Le
vensverzekeringen N.V. en de particuliere
landgoedbezitter H. J. E. van Beuningen
het pertinent niet mee eens. Beiden voel
den meer voor rechtstreekse overheids
steun aan particulieren en hogere pachten,
terwijl de heer Van Beuningen goede ver
wachtingen had van door de overheid
goedgekeurde lange-termijnplannen.
Ir. C. A. van der Veen van de Utrechtse
PPD besprak het Utrechtse ruimtelijk be
leid. Hij vestigde de nadruk op de inder
daad ontstellende versnippering van het
beleid ter zake. Niet alleen hebben alle
Utrechtse gedeputeerden met landgoede
ren en buitenplaatsen te maken, maar op
rijksniveau ook zeker vier ministeries en
misschien nog wel meer. Hij achtte een
goede en praktische ruimtelijke ordening
echter wel mogelijk.
Als laatste kreeg drs. R. J. van der Wal,
consulent Natuur, Milieu en Faunabeheer
van het Ministerie van Landbouw het
woord om in te gaan op het rijksbeleid. Hij
legde de nadruk op de komende wijziging
van de Natuurschoonwet, die vanouds
landgoederen reductie geeft op een aantal
belastingen. Na tientallen jaren van over
leg komt nu weer een herziening in behan
deling. Helaas bleef zijn betoog beperkt
tot hetgeen het ministerie van Landbouw
doet. Wij hadden graag gehoord, wat ons
ministerie voor culturele zaken, WVC, ter
zake doet en kan doen. Velen vinden de
cultuurhistorie daar toch in veiliger han
den dan bij Landbouw. Het was dan ook
begrijpelijk, dat de niet op land- en bos
bouw georiënteerde buitenplaatsen ook
hier weinig aandacht kregen.
Het symposium werd besloten met de offi
ciële uitreiking van een provinciale voor
lichtingsbrochure over de mogelijkheden
voor instandhouding van buitenplaatsen en
landgoederen en een forumdiscussie, die
zoals meestal weinig nieuws opleverde.
Dit verslag is te beknopt om aan alle inlei
dingen recht te doen, maar zij zullen nog in
druk verschijnen en dan wellicht op alle
niveaus bijdragen tot de zo goed moge
lijke instandhouding van het zeer gemê
leerde, maar belangrijke en bedreigde
culturele erfgoed, dat buitenplaatsen en
landgoederen vertegenwoordigen.
VERSCHENEN
Voetwijzer voor Nederland deel 5; 13 dag
wandelingen op zoek naar monumenten
van Industriële archeologie; door Alexan-
derArtz. Deze wandelingen, tussen de 10
en 20 km, voeren de geïnteresseerden
langs verschillende takken van (vergane)
industrie en nijverheid; van aardappelmeel
fabrieken, strokarton, papier en zeep tot
levensmiddelen en zink, verspreid over
heel Nederland.
Zutphen, Terra, 1988. 96 pp. ISBN
90.6255.337.0 Prijs 17,50.
AMtC
Het oude fabriekscomplex van HijstpeUerij Hollandia in Wormer
Archeologische kroniek van de
provincie Utrecht 1980-1984
samengest. door W. J. van Tent, provinci
aal archeoloog van Utrecht. Een uitg. van
Stichting Publicaties Oud-Utrecht, A. Nu-
mankade 199,3524 VM Utrecht. Tel 030-
736659.
Archeologische kroniek van
Noord-Brabant 1983-1984
samengest. door W. J. H. Verwers, provin
ciaal archeoloog. Verschenen als deel 32
in de serie 'Bijdragen tot de studie van het
Brabants Heem'. Redactieadres: Loon 7,
5581VH Waalre.
Waalre, 1988, 71 pp. ISBN 90.70197.25.1.
Vroomheid op de Oudezijds
drie Nicolaaskerken in Amsterdam; door
J. J. B. M. M. Sterk e.a. Dit boek werd uitge
geven t.g.v. het eeuwfeest van Museum
Amstelkring, die in de maanden mei en
juni van dit jaar een tentoonstelling wijdde
aan dit onderwerp. Deze studie vormt
hierop een aanvulling en vertelt de ge
schiedenis en functie van de Oude Kerk,
Ons' Lieve Heer op Solder en de Sint Nico-
laaskerk.
Amsterdam, De Bataafsche Leeuw, 1988.
126 pp. ISBN 90.6707.182.X. Prijs 29,90.
Monumenten in het groen
Uitgegeven in opdracht van het gemeente
bestuur van Apeldoorn onder verantwoor
delijkheid van de monumen ten commissie.
Apeldoorn telt binnen zijn gemeentegren
zen 35 rijksmonumenten en heeft sedert
1976 een gemeentelijke Monumentenver-
ordening. De gemeentelijke lijst telt mo
menteel 122 gebouwen. Dit zijn voorname
lijk 'jongere monumenten'. Het boekje be
vat eerst een beschrijving van alle Rijks
monumenten en vervolgens wordt de ge
meentelijke lijst afgewerkt; per monumen
ten een korte beschrijving en een kleine
foto. Tot slot een verklarende woordenlijst
en enkele wandel-, fiets- en autoroutes
langs betreffende bouwwerken. Een op
zet, die navolging verdient. Een aardige
manier om snel een indruk te krijgen wat
een gemeente aan monumenten rijk is.
Apeldoorn, DrukkerijBoeijingaB.V., 1987.
84 pp.
Opstellen over bouwkunst en Monumen
tenzorg; opgedragen aan Coenraed
Liebrecht Temminck Croll t.g.v. zijn af
scheid als hoogleraar in het architecto
nisch ontwerpen en restauratie aan de T.H.
te Delft. Vooral op het gebied van de Mo
numentenzorg is Temminck Groll een be
kende figuur, niet alleen in Nederland,
maar vooral verwierf hij veel bekendheid
met zijn inzet voor en zijn vele publikaties
en inventarisaties van ons erfgoed over
zee; met name Indonesië, Afrika, de Antil
len en Suriname. Deze feestbundel bevat
36 bijdragen van vrienden, oud-studenten
(zowel studenten van de T.H. als van di
verse Kunsthistorische Instituten, studen
ten die via het bijvak restauratie in zijn ban
waren geraakt), ex-collegae enz. De bij
dragen zijn onderverdeeld in 'Monumen
tenzorg en Restauratie', 'Bouwkunst en Mo
numentenzorg Overzee', 'Bouwhistorisch
Onderzoek en 'Architectuur, stedebouw
en vormgeving'. Kortom een diversiteit aan
korte interessante bijdragen.
Zutphen, de Walburg Pers, 1988,328 pp.
ISBN 90.6011.586.4. Prijs 75,-.
AMtC
Heemschut, juli-augustus 1988 9
