Heemschut
Monumentenwet door
Tweede Kamer
Heemschut gaat uitvoering met argusogen volgen
Kasteel Middachten in De Steeg, dicht
bij Arnhem (foto Wim K. Steffen) Zie ar
tikel op pag. 11.
Minister Brinkman heeft in de Tweede Kamer brede steun verworven voor zijn wetsvoor
stel ter vervanging van de Monumentenwet, die nog dateert uit 1961. Met wat geven en
nemen wisten minister en Kamer het in vergaande mate eens te worden over de structuur
van de monumentenzorg voor de komende jaren. De nieuwe wet regelt een gematigde
overheveling van bevoegdheden op het gebied van de monumentenzorg van Rijk naar
provincies en gemeenten. Een belangrijke angel in het wetsvoorstel vormde de beslis
singsbevoegdheid, die gemeenten krijgen m.b.t. het afgeven van vergunningen voor
verbouw en sloop van Rijksmonumenten mits zij over een monumentenverordening be
schikken. De monumentenorganisaties en met name de Bond Heemschut vreesden, dat
dit grote risico's inhoudt voor de instandhouding van die monumenten waar gemeenten
immers vaak andere belangen laten prevaleren. De minister wist echter dit pijnpunt weg
te nemen door het toezeggen van een evaluatie hierover na drie jaar. Mocht het zo zijn,
dat na die tijd veel gemeenten nog steeds niet over een eigen verordening beschikken
en er te royaal met sloopvergunningen wordt omgesprongen dan zou de wet op dit punt
moeten worden bijgesteld.
Na deze toezegging trok het PvdA-Kamer-
lid De Pree zijn amendement, dat de pro
vincies de rol wilde toekennen vooraf toe
stemming te geven of te weigeren, in. De
Bond Heemschut blijft zich grote zorgen
maken over het nieuwe sloopvergunnings-
beleid en zal de uitvoering van de wet ze
ker op dit punt met argusogen gaan vol
gen. Verheugd is de Bond over de grotere
aandacht, die de minister wil gaan geven
aan onderhoud van monumenten. Een ka
merbrede motie hierover vroeg met name
het onderhoud van monumentale kerken
te bevorderen en zelfs voor monumentale
gebouwen een onderhoudsplicht in te stel
len. De minister vond, dat er in elk geval
een duidelijke Vorm van inspectie terzake
moet komen.
Een amendement om de voorbescherming
te handhaven van beschermenswaardige
gebouwen, voor de periode, dat die al wel
zijn aangemeld voor bescherming maar
nóg niet officieel zijn beschermd vond mi
nister Brinkman eigenlijk niet nodig maar
soepel als hij tijdens het monumentende
bat was, wildé hij de meerderheid van de
Kamer op dit punt wel volgen. En wat ten
slotte de gemeenten betreft, die een klei
ner restauratiebudget hebben dan 50.000
en dat geld zouden moeten storten in een
provinciaal fonds, waarbij de prioriteiten
ook op provinciaal niveau worden vastge
steld, dat bedrag wilde minister op ver
zoek van de Kamer wel verdubbelen tot
een ton. Dit betekent, dat de provincies
meer greep krijgen op het monumenten
beleid. Brinkman wilde overigens wel uit
zonderingen toestaan, waar het deze grens
betreft. Heemschut heeft geen moeite met
die hogere grens van een ton omdat een
kleine gemeente met 50.000 gulden zelf
niet veel kan doen. De Nationale Contact
commissie Monumentenbescherming
hééft de getalsgrens steeds afgewezen. Zij
vindt, dat het voeren van een daadwerke
lijk monumentenbeleid criterium hoort te
zijn bij de vraag of gemeenten zelf over
hun budget kunnen beschikken.
Een amendement om de aanwijzing tot be
schermde stads- en dorpsgezichten voort
aan bij de provincies te leggen i.p.v. bij het
Rijk kon tenslotte geen genade vinden in
de ogen van de minister. Hij vond, dat het
initiatief tot aanwijzing immers toch al vaak
op het lagere niveau van de gemeente ge
nomen wordt. De aanwijzing zelf dient
echter centraal te geschieden.
Jaap Kamerling
In dit nummer:
Foto omslag:
Redactie:
Drs. J. Kamerling, eindredacteur
Drs. A. M. ten Cate
R. Dinger
Dr. E. Jans
Vaste medewerk(st)ers:
J. Th. Balk, Amsterdam
Drs. H. C. Franssen, Amsterdam
Drs. J. Huysmans, Utrecht
Drs. P. Karstkarel, Leeuwarden
D. van der Meulen, Assen
R. Lureman, Doetinchem
Drs. W. J. Pantus, Nijmegen
J. E. van der Wielen,
's-Gravenhage
G. Spruit, Amsterdam
Correspondentieadres
Bond Heemschut:
Nieuwezijds Kolk 28,
1012 PV Amsterdam;
tel. 020-225292 (secr. en juridische zaken)
tel. 020-230994 (eindredactie)
tel. 020-230994 (ledenadministratie)
Postgiro 124326
Lidmaatschap 50,-per jaar
Voor 65+ 35,-en voor 30" 25,-
Opzegging alleen vóór 1 december.
Correspondentie voor advertenties:
Bosch Keuning
Postbus 13740 AA Baarn
tel. 02154-8 23 45
gironummer 4988
Grafische verzorging
Bosch Keuning - Baarn
Missiekapel Heythuysen, Kerkepad 4
Alg. Vergadering Heemschut 6
Art Nouveau Riche 5
Heemschut-symposium Gelderland 7
Creatief hergebruik 8,9,10
Kasteel Middachten 11,12
Neo-gotische gevel bewaard 12
Hilversum niet zuinig op Salm 13
Monumentale fout in Drenthe 15
De Stelling van Amsterdam 16,17
Begraafplaats Heerenveen 18, 19
Acties, Werkdag in Nunspeet 21, 22
Trappehuis Theater Kunstmin in Dordrecht
(ontwerp S. van Ravesteyn, 1940) van
bovenaf gezien. (Zie ook foto op pag. 5)
Foto gemeentelijke Film- en fotodienst
Utrecht; uit 'Nederlandse architectuur, S.
van Ravesteyn', Catalogus Stichting
Architectuurmuseum, 1977,
Jaargang 65,
no. 5, mei 1988
Heemschut verschijnt 9x per jaar
Tijdschrift van de Bond Heemschut
opgericht in 1911
Beschermvrouwe:
H.M. Koningin Beatrix
Heemschut, mei 1988
3