A
Museum Amstelkring
bestaat 100 jaar
weg, voor in 1984 de definitieve goedkeu
ring afkwam. De ontwikkeling zoals de
Damster gemeenteraad die wenste, zag er
in een paar zinnen als volgt uit:
a. behoud en - voorzover mogelijk zonder
de levenskracht en de levendigheid van
de stadskern aan te tasten - herstel en ver
sterking van de stedebouwkundige en
bouwkundige kenmerken en waarden;
b. behoud, herstel en - voorzover mogelijk
zonder de stedebouwkundige en bouw
kundige kenmerken en waarden aan te
tasten - verbetering van de bestaans- en
ontplooiingsmogelijkheden van de voor de
stadskern essentiële functies.
Vanwege het zware accent op behoud,
herstel en vernieuwing van bestaande
panden en structuren leek het bestem
mingsplan meer een stadsvernieuwings
plan. Appingedam had er een zware
kracht voor ingehuurd om het plan op pa
pier te zetten en te fungeren als breekijzer,
iemand die zowel binnen als buiten het ge
meentelijk apparaat door z'n voortvarende
aanpak niet direkt geliefd was. En er
kwam een speciale projectgroep die om
de twee maanden overlegde met de pro
vincie.
Sloop van panden werd gekoppeld aan
een bouwvergunning en is in de praktijk
vrijwel onmogelijk. Het plan noemde de
bedrijven bij naam die uit het stadscen
trum zouden moeten verdwijnen. Het gaf
De formuleringen in het bestemmingsplan
lieten weinig te raden over. Woonpanden
in het eigenlijke centrum bijvoorbeeld
zouden onttrokken worden aan het vrije
De Loor. 'Je renoveert en probeert de
stad te beschermen, anno nu te leven in
een oude stad. Zo'n stad leeft alleen bij de
gratie van een gezond stadshart. Dat func
tioneert als het hart van een mens, vier ka
mers waarvan de ene niet meer belast
mag worden dan de andere. Bij ons gaat
het om wonen, werken, verkeer en recrea
tie, zonder overbeklemtoning van één van
de vier.'
De gemeente kocht samen mét de beide
woningbouwcorporaties in de loop der ja
ren tientallen panden aan, liet die restaure
ren door geselecteerde architecten en gaf
ze opnieuw vrij voor bewoning. De bedoe
ling was ze te verkopen op de vrije markt,
maar toen in 1978 het eerste gerestau
reerde pand werd opgeleverd was juist de
woningmarkt ingeklapt. Daarop kwamen
ze tegen acceptabele (dus lage) prijzen in
de verhuur. Op die manier werden hele
straten, het Gouden Pand bijvoorbeeld,
vernieuwd. Dat lukte met een ruime inter
pretatie van de regels van VROM, dankzij
monumentensubsidies, aanvullende bij
dragen van de provincie (bijvoorbeeld
restfinanciering, leerlingbouwplaats,
groepsopleiding bouwprojekten).
Het gemeentelijk appartaat schakelde
als vanzelf om van nieuwbouwplanologie
naar vernieuwbouw, bekwaam in het terug-
restaureren in de oorspronkelijke stijl. De
Loor: 'Het geld is er vaak wel. Waar je voor
moet zorgen is dat je voorop loopt en rijks
heren en provincieheren enthousiast
maakt voor jouw plan. Vaak dwars tegen
de publieke opinie en het ongeloof van de
mensen hier in. Wij hebben echt op grond
De Dijkstraat in Appingedam, een van de winkelstraten parallel aan het Damsterdiep.
spel der maatschappelijke krachten. Dat
zou een andere dan een woonbestemming
voor de toekomst uitsluiten. Aan vrijko
mende bedrijfspanden zou. zo mogelijk
een woonbestemming worden gegeven,
ook aan wat de hoofdwinkelstraten moes
ten worden, met 'trekkers' aan de beide
uiteinden en 700 parkeerplaatsen voor
centrumbezoekers en -bewoners. Er werd
verder al heel duidelijk gezinspeeld op
een toekomst in de vaarrecreatieve sektor.
van subsidies restauraties moeten verko
pen.'
De Damster burgemeester had persoonlijk
gehoopt op meer initiatieven van de bevol
king. 'Middenstanders onderschatten nog
teveel de mogelijkheden van een antiek
pand. Het is iedere keer een gevecht om
ze duidelijk te maken dat de winkels hier
geen kopie moeten worden van die in
Delfzijl. De kracht van Appingedam ligt in
zijn eigen identiteit.'
Amsterdam - Op 23 april 1988 bestaat het
Amsterdamse Museum Amstelkring, de
schuilkerk 'Ons' Lieve Heer op Solder' hon
derd jaar. 'Ons' Lieve Heer op Solder' is de
enige Amsterdamse schuilkerk uit de 17e
eeuw die volledig bewaard is gebleven. Ter
gelegenheid van dit belangrijke jubileum
wordt onder het motto 'Zeven eeuwen, drie
kerken, één Nicolaas' een groot evenement
georganiseerd.
Tentoonstellingen
In de drie Amsterdamse Nicolaaskerken, de
Oude Kerk, 'Ons' Lieve Heer op Solder' en
de St. Nicolaaskerk wordt een viertal ten
toonstellingen georganiseerd met de titel
Vroomheid op de Oude Zijds'. Ze geven sa
men een overzicht van de geschiedenis en
de functie van de drie Nicolaaskerken vanaf
de 14e eeuw. De tentoonstellingen worden
gehouden in de periode van 24 april tot en
met 26 juni 1988.
Muziek
Het eeuwfeest wordt opgeluisterd door een
aantal muzikale aktiviteiten in de drie Nico
laaskerken. Zo wordt bijvoorbeeld een con
certserie georganiseerd die een overzicht
geeft van muziek uit de periode 1560 tot he
den.
Bovendien worden er twee wandelconcer
ten georganiseerd. Voorts wordt een serie
muzieklezingen verzorgd door de Amster
damse muziekhistoricus Drs. P. Fischer. Het
Ministerie van W.V.C. heeft de componist
Daan Manneke in de gelegenheid gesteld
een serie muziekstukken te vervaardigen
ter gelegenheid van het jubileum. Deze zul
len op 7 mei 1988 in de drie Nicolaaskerken
worden uitgevoerd.
Buurtaktiviteiten
De buurt waarin de drie kerken zijn gelegen
wordt actief bij het eeuwfeest betrokken.
Voor volwassenen en voor kinderen wordt
een foto-en tekenwedstrijd georganiseerd
onder het motto 'Het mooiste plekje in de
buurt'. Tijdens een aantal zgn. themawande
lingen worden er enige interessante aspec
ten van de buurt nader belicht. Inlichtingen:
020-6522984.
Museum Amstelkring aan Oude-
zijds Voorburgwal 40, waar ook
de schuilkelder 'Ons'Lieve Heer
op solder'is gevestigd.
Heemschut, maart-april 198$
17