1
m
211
Gravure uit 1632
Ongeveer 800 jaar geleden werd Oudewater gesticht als een Stichts
grensfort tegen de graven van Holland. Het gestichte karakter van de stad
blijkt uit de aanleg volgens een regelmatig stratenpatroon, dat wordt
doorbroken door de bebouwing langs de lage dijken van de Hollandsche
IJssel. De laat in de Middeleeuwen aangebrachte verdedigingswerken
bestonden uit acht poorten, een muur en een gracht. In deze voor de léde
eeuw al ouderwetse fortificatie ging het stadje de Tachtigjarige Oorlog in,
met het bekende gevolg: in 1575 werd Oudewater op gruwelijke wijze door
de Spanjaarden uitgemoord. Na 1575 werden stad en vesting hersteld. De
muur werd door aarden wallen vervangen en een brede gracht met
bastions en ravelijnen verving de oude omwalling.
Omdat ook de ontwikkeling in de krijgskunde niet stilstond - de artillerie
werd steeds zwaarder en de belegeringstechnieken werden verbeterd -
moest men hier in de 18de eeuw nog een ravelijn aan de zuidkant aan
toevoegen, ter verdediging van de Waardsepoort. Daarnaast kwam een
'enveloppe', waarover de zuidelijke toegangsweg liep.
In het midden van de 19de eeuw verloren de vestingwerken hun betekenis
en werden ze afgebroken, om plaats te maken voor industrie (Westerwal,
Zuiderwal) of groengebieden. Toch is het beloop van de oude wallen en
grachten nog goed terug te vinden in het stratenpatroon van Oudewater.
KORTg
KAPECCJ
c E N WAL
1. Markt
2. Heksenwaag
3. Arminiushuis
4. Familiewapen van de adellijke familie Van
Vliet, die een kasteel even buiten Oudewater
bewoonde.
5. Fraaie panden, waaronder Donkere Gaard
nr. 3 uit 1611.
6. Standbeeld van een boerenfamilie ter
herinnering aan de schrijver Herman de
Man.
7. Sluisje, dat al eeuwenlang de waterhoogte
tussen de rivieren de Linschoten en de
Hollandse IJssel regelt.
8. Plaats waar de Linschoter Poort heeft
gestaan, rechts nog een stuk van de
stadsgracht.
9. Stenen bruggetje
10. Verkensbruggetje
11. Gevelstenen, waaronder Wijckstraat 28
(Vrede is Rijkdom).
12. Grote of St. Michaëlskcrk
13. Romeynbrug
14. Stadhuis
15. Halverwege de Korte Havenstraat mooie
blik op o.a. Stadhuis.
