Heen^scliut
akfïe
Leeuwarden
Enschede
Nijmegen
Goedereede
Mill
151
Het oudste deel van het Van Heekcomplex te Enschede, vermoedelijk het enige nog overgebleven
fabrieksgebouw in Nederland uit de stoomperiode van de textiel,
foto: Oversticht, Zwolle.
Met betrekking tot de ontwikkelingen van
het z.g. pleinafsluitend gebouw Wilhelmi-
naplein - een groot project in het centrum
van de historische stad - schreef Heemschut
opnieuw aan B en W (zie 'Heemschut' '85,
no. 3/4. p. 68)
De keuze van de gemeenteraad voor één van
de drie plannen (die door projectontwikke
laars waren gepresenteerd), strookt o.i. niet
met het wijze besluit om voor het betreffen
de stadsgebied een bestemmingsplan voor te
bereiden.
Het gemeentelijk voornemen om goedkeu
ring van Gedeputeerde Staten te krijgen
voor een dergelijk plan via een anticipatie
procedure - dus voordat dit bestem
mingsplan rechtskracht krijgt - omzeilt im
mers de nodige waarborgen die via de nor
male procedure worden geschapen. Een
plan als het onderhavige is te veel omvat
tend en te ingrijpend om niet behoorlijk
getoetst te worden aan een functionele en
stedebouwkundige visie.
Evenals in onze vorige brief stelden wij het
zinvol te achten, dat alvorens tot het opstel
len van het bestemmingsplan wordt overge
gaan een beknopte (stede)bouwkundige
ideeënprijsvraag wordt uitgeschreven.
De Bond Heemschut heeft in een telegram
aan de gemeenteraad van Enschede fel stel
ling genomen tegen de voorgenomen sloop
van gebouw 16, het oudste deel van het Van
Heekcomplex. Volgens de Bond is het mo
gelijk het monumentale pand te behouden
als er een hotel in gevestigd wordt.
Dit was destijds een van de voorstellen van
architectenbureau De Boer, dat tot de con
clusie kwam dat behoud mogelijk was met
een financieel gat van een paar ton. De
gemeente komt nu uit op een gat van meer
dan een miljoen, zodat we ons afvragen of
alle subsidiemogelijkheden wel serieus zijn
onderzocht.
Er worden miljoenen naar Hengelo gesleurd
voor het Van Heekcomplex, maar voor het
behoud van vermoedelijk het enige nog
overgebleven fabrieksgebouw in Nederland
uit de stoomperiode van de textiel is geen
geld. Argumenten als zou gebouw 16 bij het
toekomstige muziekcentrum en de nieuwe
woningen op het Van Heekcomplex uit de
toon vallen, houden ook geen steek; als men
uitgaat van behoud van dit gebouw dient
nieuwbouw immers daaraan te worden aan
gepast.
De Gemeenteraad van Nijmegen heeft be
sloten het pand Oud-Heyendaal op de ge
meentelijke monumentenlijst te plaatsen.
De brief waarin Heemschut de gemeente om
deze bescherming verzocht, speelde bij dit
besluit een grote rol, getuige het feit dat de
beschrijving die de Bond van dit pand
maakte door de gemeente letterlijk wordt
overgenomen bij de bekendmaking van de
plaatsing van het gebouw op de lijst (zie
'Heemschut', no Ip. 11)
Het is verheugend dat zowel de gemeentelij
ke monumentencommissie als de raadscom
missie volkshuisvesting en stadsvernieu
wing zo snel unaniem tot een positief oor
deel konden komen. Gezien de plannen van
de huidige eigenaresse, de Katholieke Uni
versiteit, het gebouw af te breken, was daar
grote haast bij
Heemschut maakte bij B. en W. bezwaar
tegen het voornemen om met gebruikma
king van art. 19 van de Wet R.O. een bouw
vergunning te verlenen voor een landbouw-
loods bij het agrarische bedrijf Goereese-
weg 9, die een aantasting van het bescherm
de stadsgezicht van Goedereede zal bewerk
stelligen. Hoewel gelegen buiten de formele
begrenzing van het beschermde stadsgezicht
is, ingevolge kroonjurisprudentie betreffen
de zulk een aangelegenheid, het bouwen in
de directe nabijheid van een beschermd
stadsgezicht wel degelijk onderworpen aan
restrictieve planologische maatregelen.
Daar B. en W. ons desbetreffend bezwaar
schrift ongegrond verklaarden, hebben wij
G.S. van Brabant in kennis gesteld van de
bezwaren, welke wij tegen de plannen voor
een pastorie aan de Burgemeester Ver-
straatenlaan hebben:
1De bouw van de nieuwe pastorie komt,
wat situering betreft, beslist niet ten goede
aan de directe omgeving waarin de H. Wil-
librorduskerk centraal staat, dominant en
dorpsbeeld bepalend is.
2. De (huidige) pastorie is een beeldbepa
lend element op zich en beeldondersteunend
en versterkend in relatie tot het monumenta
le kerkgebouw.
3. Het centrumplein zal bij realisering van
deze plannen ernstig afbreuk doen aan de
cultuurhistorische waarde van oud-Mill.
Immers het beoogt ook de amovering van de
panden Stationsstraat 5 en 1daterende uit
1899/1894, die tesamen met de respectie
ve pendanten Stationsstraat 2 en 7 het van
ouds bekende straatbeeld van Mill bepalen.
Kortom: de waarde van het huidige karakte
ristieke dorpsbeeld van Mill dient te preva
leren boven de voorgenomen nieuwbouw.
Heemschut verklaarde zich gaarne bereid
dit standpunt ter zake nader toe te lichten.
