Heemschutbestuurder
en Zaankanter
if
'HERNIEUWDE VOORTREKKERSFUNCTIE'
34
De 57-jarige Zaankanter Van Leeuwen is sinds 1962 lid en sinds 1980 bestuurslid en vice-
voorzitter van de Bond Heemschut, als opvolger van drs. Y. P. W. van der Werff. Hij is arts
en afkomstig uit de revalidatie. De laatste 15 jaar is hij werkzaam in de sociale verzekering
(GMD en Bedrijfsverenigingen). Hij woont sinds 20 jaar in een houten koopmanshuis in
Zaandijk. Het huis biedt uitzicht op de vermaarde 'Zaanse Schans'.
Door de restauratie van dit huis raakte hij
steeds meer geïnteresseerd en betrokken bij
de zorg voor de historische bebouwde omge
ving. Iets wat zich overigens al eerder had
geuit in zijn activiteiten op het gebied van
behoud en restauratie van molens, onder
meer de watermolen bij Edam en de krijtmo-
len te Amsterdam.
In 1963 werd hij bestuurslid en in 1964 voor
zitter van de Stichting Zaans Schoon, een
stichting die ijvert voor het behoud van de
karakteristieke Zaanse houtbouw en die zich
in zijn tijd actief heeft begeven op het terrein
van aankopen en restaureren van oude hou
ten huizen. Zaans Schoon was initiatiefne
mer en adviseur bij de totstandkoming van
de 'Zaanse Schans'. 'Wonen in een oud
huis,' aldus Van Leeuwen, 'èlk oud huis, is
zo bijzonder omdat je een lijn doorzet van
bewoning, van léven in dat huis; datzelfde
geldt overigens ook voor de omgeving. Je
raakt met het huis en zijn omgeving verwe
ven net als de generaties bewoners voor je'.
RUIMTELIJKE ORDENING
In de 60'er jaren raakte hij via de activiteiten
van Zaans Schoon meer en meer verontrust
door de planologische ontwikkelingen in de
Zaanstreek. Naar aanleiding van het eerste
Zaanse Structuurplan, dat het karakteristieke
van de Zaanstreek dreigde aan te tasten, pro
duceerde de Stichting een kritische nota en
droeg alternatieven aan.
De planologie bleef één van de werkterrei
nen van de stichting. In de daarop volgende
jaren werd de ruimtelijke ordening voor
hem, als lid van Provinciale Staten van
Noord-Holland voor D'66, een belangrijk
werkterrein. Hij verzette zich tegen de, door
industriële fantasieën ingegeven, land
schapsvernietiging langs het Noordzeekanaal
en voerde een felle strijd tegen wat 'over
loop' genoemd werd; het wegtrekken van
Amsterdammers uit hun stad naar de enormè
nieuwbouwwijken van onder andere Alk
maar, Hoorn en Purmerend. 'Niet alleen een
slechte stedebouwkuhdige oplossing voor de
problemen op het gebied van volkshuisves
ting,' aldus Van Leeuwen, 'maar ook een
aantasting van landschap en steden (denk aan
de bebouwing van de Purmer en de muur van
flats terzijde van de Coentunnelweg).
Als gevolg van het wegtrekken van haar be
woners verpauperde bovendien de binnen
stad van Amsterdam.
Dat de mening ten aanzien van de oplossing
voor het volkshuisvestingsprobleem inmid
dels sterk gewijzigd is, moge blijken uit de
ontwikkelingen op het gebied van de wo-
Voorzitter drs. D. van Leeuwen, temidden van
zijn medebestuursleden van de Stichting Zaans
Schoon, in 1981, vóór zijn eigen huis aan de Lage
Dijk te Zaandijk.
Foto: Studio Krimp Fotografie, Amsterdam.
