Juweel in nautisch
kwartier van
Amsterdam
BehoudV^\verf
?uimtu>ee
milfoen gulden
*5" --pp
163
De eeuwenoude scheepswerf 't Kromhout,
onderdeel van het nautische kwartier van
Amsterdam, gelegen aan de Hoogte Kadijk
147, tegenover de Oosterkerk (Oostelijke Ei
landen), staat, voor wat de gebouwen be
treft, sinds 1976 op de monumentenlijst. In
onze tijd is het werfcomplex, waaraan een
museum is toegevoegd, een vorm van levend
eerbetoon aan het rijke scheepvaartverleden
van de hoofdstad, voornamelijk gericht op
de binnenvaart. Liefhebbers van scheepvaart
kunnen op deze werf zien hoe er het oude
ambacht voortleeft in de vorm van restaura
tie van historische schepen. Het in.de jaren
zeventig ontstane museum verwijst onder
meer maar de ambachtelijke geschiedenis
van de scheepvaart. In 1973 heeft een Stich
ting grond en opstallen van deze werf in
onderhoud verworven om daar een levend
monument te beheren.
Na een eerste voorlopige restauratie wordt
men thans geconfronteerd met een groot
scheeps herstel van de volledige accommo
datie, waarmee vooralsnog ruim twee mil
joen gulden zal zijn gemoeid. De verwach
ting is dat de overheid, met C.R.M. voorop,
voor negentig procent in deze onvermijdelij
ke kosten - wil de werf kunnen overleven -
zal bijdragen. De gewenste restauratie om
vat: Westkap, smederij, timmerloods, bank-
werkerij, houtloods en oude ketelhuis. De
herstelwerkzaamheden moeten worden ver
richt om de werf overeenkomstig haar oor
spronkelijke bestemming als scheepswerf in
gebruik te houden.
GROEIENDE BELANGSTELLING
De werf trekt jaarlijks ongeveer 12.000 be
zoekers, onder wie ook buitenlanders. De
combinatie levende werf en museum is een
trekpleister geworden, temeer daar in het
(nautische) bedrijfsleven van Amsterdam
een groeiende belangstelling voor de werf is
ontstaan, waar eerlijke nostalgie wordt ge
voed. De werf werd voorlopig veilig gesteld
mede dankzij financiële hulp van velen en
van het Prins Bernhard Fonds. De eerste
restauratie gold een deel van de oude
scheepswerf.
De Stichting die voor 1982 een nadelig saldo
heeft begroot van ruim 33.000,- heeft een
fonds gevormd om het unieke projekt in le
ven te houden, waarbij dan de nadruk wordt
gelegd op de grote restauratie.
Velen zijn daartoe belangeloos in de weer.
Wie de Stichting 'Werf 't Kromhout' wil
steunen kan dit doen door
lid te worden van de in 1976 opgerichte
Vereniging van Vrienden van de Werf
't Kromhout middels het bijgevoegde aan
meldingsformulier
een bijdrage te storten op de bankrekening
van de Stichting 'Werf 't Kromhout' bij de
bank Theodoor Gillessen te Amsterdam,
rek.nr. 2117.43.887. Bij een schenking van
tenminste 250,- ineens, dan wel minimaal
150,- gedurende tenminste drie opeenvol
gende jaren komt u in het bezit van een uniek
certificaat als dank voor uw bijdrage tot het
zekerstellen van het voortbestaan van de
Werf 't Kromhout.
TEN VOLLE WAARD!
Piet J. Varekamp, voorzitter en Jurr. Visser,
secretaris van de Stichting, die acht mensen
in vaste dienst heeft, zeggen: 'Het geldt de
strijd voor een lokaal, maar zeker ook natio
naal monument, dat - hoewel de nautische
tradities in ons land helaas zijn geslonken -
toch nog velen zal aanspreken. Voor wie ons
belt - 020 - 250302 - of schrijft is documen
tatiemateriaal beschikbaar. Het is ten volle
waard dit kostelijke verleden de toekomst in
te dragen, de oude glorie zinvol te koes
teren!'
De gedachte om 't Kromhout te behouden,
mede als onderdeel van een karakteristiek
stadsdeel, de geboorteplaats van Amsterdam
als 'Schiprijck', is afkomstig van de heer H.
Hazelhof Roelfzema, directeur van het Ne
derlands-Historisch Scheepvaartmuseum
thans op zijn zeer geëigende plek aan het
Kattenburgerplein. Het pionieren begon in
1972. Destijds was de werf in bezit van Jo-
hannes Kloos en diens zwager, Daniël Goed
koop jr., die er tot 1911 eigenaren van wa
ren. Na de verkoop bleef de werf nog be
staan als restauratiewerf voor binnensche
pen. In 1967 werd het bedrijf gesloten.
KROMHOUT
De naamgeving van de werf verwijst naar
kromhout of krommer hout, dat is kromge
groeid en dat in de houten scheepsbouw ge
bruikt wordt voor het maken van inhouten,
wrangen en andere gebogen houtdelen.
Krommers waren schaars en daardoor duur
der dan ander hout. Vroeger werden bomen
dan ook opzettelijk in bepaalde groeirichtin-
gen geleid om op deze wijze krommers te
kweken. Momenteel wordt er op de werf
zowel voor particulieren als voor musea
gewerkt.
J.R.
SSS:
